رئیس جمهور غنی روز یکشنبه در دیدار با بزرگان ولایت‌های میزبان پروژه تاپی و نمایند‌گانی از باشندهگان این مناطق تصریح کرد که عملی شدن پروژه‌ لوله گاز تاپی، افغانستان را از نقطه تضاد به مرکز همکاری‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل خواهد کرد.

آقای غنی در این دیدار عملی شدن این پروژه را نیازمند همکاری جدی باشند‌گان ولایت‌های جنوب و جنوب غرب کشور دانست و از عملی شدن پروژه‌های خط آهن و بند کمال خان و پروژه‌های کلان دیگر اقتصادی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

وی خاطرنشان کرد:"پروژه‌ تاپی گامی نخست برای مبدل ساختن افغانستان از یک نقطه تضاد به مرکز همکاری‌های منطقه و جهانی است و ما تلاش می‌کنیم تا اینگونه پروژه‌ها سبب تقویت همکاری میان کشورهای منطقه شود."

آقای غنی تأکید کرد که امروز برای بهبود اقتصاد افغانستان اجماع اقتصادی، ملی، منطقه‌ای و جهانی به وجود آمده است.

کارشناسان می گویند که چالش‌های امنیتی تهدیدی جدی برای عملی شدن پروژه خط لوله گاز تاپی محسوب می شود و این پروژه به درازای بیش از ۷۰۰ کیلومتر از ولسوالی های ناامن ولایت های هرات، فراه، هلمند و قندهار می گذرد و قرار است؛ نهادهای امنیتی بیش از ۷ هزار سرباز را برای تأمین امنیت این پروژه استخدام کنند.

مسؤولان امنیتی پیشاپیش نسبت به تامین امنیت این پروژه، اطمینان داده و از ایجاد یک نیروی ویژه در این زمینه خبر داده اند؛ اما آگاهان مسایل امنیتی می گویند که امنیت هنوز هم بزرگ ترین نگرانی موجود در خصوص عملی شدن این پروژه عظیم، زیربنایی و پرمنفعت است.

به باور آنها افغانستان، دشمنان پرقدرتی دارد؛ دشمنانی که حتی اگر خود شریک یک پروژه بزرگ اقتصادی در ابعاد منطقه ای هم باشند، مایل نیستند میلیون ها دالر سود این پروژه به جیب دولت افغانستان برود و هزاران شغل برای جمعیت بیکار افغانستان ایجاد شود.

این پروژه برای کابل، از اهمیت بسیاری حیاتی برخوردار است و اگر دولت بتواند از عهده تامین امنیت آن برآید، کارشناسان حوزه اقتصادی می گویند که این برای رشد اقتصادی افغانستان و ایجاد زیربناهای مدرن شبکه سوخت رسانی خانگی در مناطق شهری و روستایی افغانستان فرصتی مهم و استثنایی خواهد بود.

تردیدها و چالش های زیادی فراراه این پروژه وجود دارد؛ اما مهم ترین آن، کماکان امنیت است.

پیش از این، خواجه آصف؛ وزیر دفاع پاکستان گفته بود که پاکستان برای تامین امنیت خط لوله گاز تاپی در افغانستان، از طالبان کمک خواهد گرفت؛ اظهاراتی که با واکنش تند و شدید دولت افغانستان مواجه شد و به مداخله رژیم اسلام آباد در امور داخلی افغانستان، تعبیر گردید.

صرف نظر از این واکنش، واقعیت این است که یکی از مهم ترین نگرانی ها در این زمینه این است که پاکستان، خط لوله گاز تاپی را به یک منبع تامین مالی طالبان و دیگر گروه های تروریستی مورد حمایت خود تبدیل کند.

این نگرانی از آنجا جدیت بیشتری پیدا می کند که همه چهار ولایتی که در مسیر عبور این خط لوله از ترکمنستان به افغانستان و از اینجا به پاکستان و هند قرار دارند، امنیت نامطلوب و شکننده ای دارند و با چالش فعالیت های وسیع تروریست های خارجی و داخلی همسو با پاکستان رو به رو هستند.

با این حساب، ناظران هشدار می دهند که طرح وزارت دفاع پاکستان در این زمینه، به آسانی قابل عملی شدن است.

پاکستان می تواند با گسیل تروریست ها به مناطقی که این خط لوله از آن عبور می کند، امنیت آن را به خطر اندازد و برای ایجاد اطمینانی پایدار در این زمینه، از دولت و سایر شرکای این پروژه برای طالبان، پول بگیرد!

با این حال، همانگونه که در دیدار اخیر آقای غنی نیز مورد تاکید قرار گرفت، همکاری ساکنان محلی برای تامین امنیت این پروژه، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ ولی این بی تردید، کافی نیست.

امنیت اصولا مساله ای است که بدون ایجاد یک استراتژي کلان ملی و کاملا کارشناسی شده، قابل تامین نیست و دولت باید در این زمینه با دیگر شرکای این پروژه عظیم، به تفاهم های جانبی برسد.

در غیر آن، همانگونه که دشمنان افغانستان، با توسعه تروریزم به شمال، آگاهانه مانع از احیای راه تاریخی ابریشم میان افغانستان، آسیای میانه و چین شدند، این بار نیز در مسیر خط لوله گاز تاپی، مانع ایجاد خواهند کرد.