شب قدر، شب عظمت و شرافت و تعیین سرنوشت انسانها است / نباید از اشتراک در روز جهانی قدس غفلت کرد
خداوند(ج) درآغاز سوره مبارکه قدر کلمه جمع را آورده و فرموده است: "انا انزلناه فی لیلة القدر" یعنی ماه قرآن را در شب قدرنازل کردیم و این خود بیانگر عظمت شب قدراست.
مطلب فوق توسط حضرت آیت الله سید محمد امین مجاهد استاد حوزه علمیه کابل در نشست تخصصی، تحت عنوان "شب قدر؛ شاهراهی به سوی کمال" که از سوی دفتر مرکزی مرکز فرهنگی اجتماعی تبیان در کابل دایر گردیده بود، عنوان شد.
آیت الله مجاهد که در حضور علما، اندیشمندان، اساتید دانشگاه و جمع کثیری از دانشجویان دانشگاههای کابل سخن می گفت، افزود: عظمت شب قدر از اول سوره قدر (شب نزول قرآن) مشخص است.
این کارشناس مسایل دینی در ادامه سخنان خود، به معنی قدر نیز اشاره کرد و گفت: مفسرین کلمه قدر را به صورت های گوناگون معنی کرده اند که از آن جمله قدر به معنی ضیقی است.
مجاهد در ادامه سخنان خود به روز جهانی قدس نیز اشاره کرد و گفت: از اشتراک در روز جهانی قدس، نباید غفلت کرد و این روز را باید گرامیداشت زیرا نه تنها برای حمایت از مردم فلسطین بلکه برای اینکه یهود و سازمان صهیونیستی دشمن تمام مسلمانان است و بدون شک شعارهای کوبنده مسلمانان بر ضد صهیو نیست ها و رژیم اسراییل بی اثر نیست.
به گفته مجاهد، قوم یهود از ابتدا بدبخت بودند، وقتیکه وارد بیت المقدس شدند به آنان خطاب شد که توبه کنید و خداوند شما را می بخشد، اما آنها چون قابل هدایت نبودند، موفق به توبه هم نشدند و برای همیشه بد بخت شدند.
او، از تمام مسلمانان افغانستان خواست که برای عاقبت بخیری خودشان در کنار هم قرار گیرند، وحدت خود را حفظ کنند تا سعادت و خوشبختی که در انتظار شان است، نصیب شان گردد.
به گفته وی، این شب را شب قدر میگوند به خاطر کثرت نزول ملائکه و روح، زیرا به اندازه ای ملائکه در زمین اجلال نزول می کند که جای تنگ میشود و آنانی که حقایق را می بینند عرصه را برای خود در کره خاکی ضیق می بینند.
او، دراین زمینه به سند دیگری از قرآن نیز اشاره کرد و گفت: خداوند متعال درجایی که امتحان را بیان کرده است، می فرماید: وقتی که به یکعده مردم نعمت میدهم، میگویند خداوند ما را گرامی داشته است " وامٌا اذا ماأبتلیه فقدرعلیه رزقه فیقول ربٌی اهانن " وقتی زندگی آنان در مضیقه قرار میگیرد و تنگ می شود، آنوقت میگویند خداوند ما را خوار کرده است.
به گفته مجاهد، در جای دیگر دانشمندان و مفسرین قدر را به معنی شرافت وعظمت دانسته اند و این معنی را خود سوره مبارک قدر به بهترین وجه بیان کرده و گفته است این شب از هزار ماه بهتر است.
آیت الله مجاهد همچنان گفت: شان نزول این سوره نیز این است که پیامبر(ص) وقت درخواب میبیند که بوزینه ها از منبرش بالا میروند، غمگین میشود و زمانی که خوابش تفسیر به شجره خبیثه بنی امیه می شود که هشتاد سال و اندی خلافت خواهد کرد، بیشتر ناراحت میشود، بنابراین برای تسلی خاطر رسول خدا(ص) این سوره از جانب خداوند نازل شد که یک شب قدر برای امت تو بهتر است از هشتاد سال خلافت بنی امیه.
استاد حوزه علمیه کابل همچنان گفت: معنی سوم که برای قدر عنوان شده است، همان تقدیر امور است یعنی در این شب سرنوشت یکساله انسانها تقدیر و تعیین میشود.
مجاهد در توضیح مطلب فوق گفت: قدر از ریشه تقدیر و از نگاه ادبیات عرب از باب تفعیل است و به معنی عمل تدریجی می باشد، گویا این تعیین سرنوشت همه ساله به تدریج تکرار میشود و بندگان خدا همیشه از این نعمت بهره مند هستند.
اما به گفته او، آنچه از باب افعال است به معنی دفعی است نه تدریجی مانند "انا انزلناه" که انزلنا از باب افعال است به این معنی که خداوند می گوید من همه قرآن را دفعتاً درقلب نا زنین پیامبر(ص) نازل کردم.
پس بنا به گفته این استاد حوزه علیمه شب قدر به معنی تقدیر و تدریج، یعنی شروع زندگی جدید و آغاز رسیدن به سعادت و به دست آوردن منافع دنیایی و آخرتی که همه ساله این نعمت بزرگ فرا راه انسانها قرار دارد.
درشب قدر خداوند به امام عصر(عج) امر می کند که امور انسانها را تقدیر و سرنوشت آنان را تعیین کند.
امر از بالا دست به زیر دستان در زندگی روز مره انسانها نیز معمول است، شخص بالا دست به زیر دست امرمیکند که مثلا شما این حکم را فیصله کنید و معین نمایید، از این قاعده می فهمیم که درشب قدر باید ملائکه و روح در زمین اجلال نزول کند و از امام عصر(عج) طلب قضاوت و تعیین سرنوشت کند.
به گفته مجاهد، کسی در این شبها سرفراز است که با انجام اعمال صالحه و با رابطه با خالق، کاری کند که تعیین یکساله اش به نفع دنیا و آخرتش باشد.
اگر انسان خودش اقدام نکند و کهالت کند تقصیر از خودش است و بزرگترین فرصت را از دست داده است پس نباید این فرصت را از دست داد.
به گفته او، شب قدر شبی است که از سرشب تا به صبح رحمت است و سلامتی می بارد، اما به شرط که از این رحمت خداوند استفاده شود و عمل صالح انجام شود، زیرا فیض رحمت خداوند بدون عمل شامل حال کسی نمیشود.
مجاهد تاکیدکرد: شب قدر ارزش دارد، اما برای آنعده افراد که کسی باشند نه برای نا کسان، آدم روزه خور بی نماز اختلاف افگن که کس نیست تا رحمت خداوند شامل حال او شود، نا کس اگر تمام ماه رمضان را احیا کند هیچ فایده برایش ندارد.
به گفته مجاهد، فاعلیت فاعل نقص ندارد، قابلیت قابل شرط اساسی است بنا براین ما باید قابلیت داشته باشیم تا عظمت شب قدر را درک کنیم و خود را مانند قطره به دریا متصل کنیم زیرا به گفته مجاهد قطره هم دریا است در صورتکه با دریا باشد اگر قطره در دریا بریزد خود دریا است اما اگر به تنهایی بریزد می خشکد و اثری از آن باقی نخواهد ماند.
مجاهد تاکید کرد که مسلمانان به عنوان پیکر واحد باید تلاش کنند که در اجتماعات حضور پیدا کنند تا هم دال برخیر باشند و هم عامل به خیرات.
در اسلام ارزش فراوان به اجتماعات داده شده است، زیارت خانه خدا ارزش دارد به خاطر این است که حاجی در سیل از جمعیت انسانها قرار دارد و همچنین نماز جماعت ارزش دارد به دلیل این است که عمل دسته جمعی صورت می گیرد، وقت تعدا افراد در نماز جماعت از ده بالا رفت حساب ثوابش را جز خدا کسی نمیداند.
به باور مجاهد صفر در کنار عدد ارزش پیدا میکند همانگونه که انسان در کنار انسان دیگر ارزش دارد.
بی جا نیست که در مذهب حقه جعفریه رهبریت ارزش داده شده است و روی ولایت انگشت گذاشته شده است برای این است که ولایت و رهبری عامل اجتماعات انسانی است و از این رهگذر خود ما ارزش پیدا می کنیم، اگر به طور مثال ما به دستور رهبریت عمل کردیم ارزش خود ما بالا می رود.
مجاهد در ادامه سخنان خود به روز جهانی قدس نیز اشاره کردو گفت: در این روز نباید غفلت کرد و این روز را باید گرامیداشت زیرا نه تنها برای حمایت از مردم فلسطین بلکه برای اینکه یهود و سازمان صهیونیستی دشمن تمام مسلمانان است و وبدون شک شعارهای کوبنده مسلمانان بر ضد صهیو نیست ها و رژیم اسراییل بی اثر نیست.
به گفته مجاهد، این قوم یهود از ابتدا بد بخت بودند وقتیکه وارد بیت المقدس شدند خطاب شد که توبه کنید و خداوند شما را می بخشد اما آنها چون قابل هدایت نبودند موفق به توبه هم نشدند و برای همیشه بد بخت شدند.
او، از تمام مسلمانان افغانستان خواست که برای عاقبت بخیری خود شان در کنارهم قرار گیرند وحدت خود را حفظ کنند تا سعادت و خوشبختی که در انتظار شان است نصیب شان گردد.
گفتنی است که در پایان این نشست تخصصی، سوالاتی نیز از سوی حاضرین در رابطه با حکمت و فلسفه شب قدرمطرح و توسط آیت الله مجاهد پاسخ داده شد.