دفتر بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان، سیگار (SIGAR) از اداره توسعه بینالمللی آمریکا (USAID) خواسته است تا در مورد درستی آماری که کمکهای آمریکا به وزارت معارف در افغانستان متکی بر آن است، توضیح دهد.
به گزارش آوا به نقل از بی بی سی، اخیرا اسدالله حنیف بلخی، وزیر جدید معارف همراه با فریده مومند، وزیر تحصیلات عالی افغانستان در این مورد در مجلس نمایندگان صحبت کردند.
آنها در این سخنرانی گفتند که مسئولان پیشین این وزارتخانه در زمان حکومت حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، شمار مکاتب و معلمان را جعل کرده و در امتحانات ورود به دانشگاه اعمال نفوذ کرده اند.
جان ساپکو، سربازرس سیگار در نامهای به اداره توسعه بینالملل آمریکا گفته است که بعد از اظهارات وزیران جدید کابینه افغانستان اداره توسعه بینالملل آمریکا توجه ویژه خود را بر اتهامات وارد شده متمرکز کند.
فاروق رودک، وزیر پیشین معارف، که ۷ سال در این سمت بوده است، اتهامهای وارد شده از سوی وزیر جدید معارف را تکذیب میکند.
آقای وردک دیروز، پنج شنبه ۲۸ جوزا، گفت: "آماری را که در هفت سال به جامعه جهانی دادهام، تولید فکری خودم نبود. سیستمی وجود دارد که آمار از سوی مدیر مکتب گرفته میشود. تا به سطح والی و بعد به معینیتهای (معاونتهای) وزارت و بعد به شخص خود وزیر میرسد."
نظر به گفتههای آقای وردک امکان جعل کردن آمار وجود ندارد. او میگوید وزیر جدید معارف باید برای اثبات ادعاهایش اسناد ارائه کند. وزیر پیشین معارف همچنین گفت که وزارت معارف نقش بسیار محدود و تعریف شدهای در روند امتحان ورودی دانشگاهها دارد که امکان دستبرد در نتایج را به این وزارت نمیدهد.
اداره توسعه بینالملل آمریکا برای تعیین بودجه و کمک به روند آموزش و پرورش در افغانستان از آماری استفاده کرده که در سالهای گذشته وزارت معارف افغانستان تهیه میکرد.
در نامه آقای ساپکو آمده است که سیگار به درستی این آمار اطمینان ندارد.
وزرای جدید معارف و تحصیلات عالی گفته اند که در مناطق ناامن افغانستان مکاتب فعال نیستند و مسئولان قبلی "آمار را مهندسی کرده، پول اختلاس کرده اند و در امتحانات ورود به دانشگاهها هم اعمال نفوذ" شده است.
فاروق وردک، اما میگوید: "هیچ مکتبی به شکل مستمر بسته نبود. مکاتب نصاب تعلیمی (برنامه درسی) خود را تکمیل کردهاند. حتی در روزهایی که جنگ میان دولت و نیروهای مخالف شدت میگرفت، ما راههای بدیل برای تعلیم و تربیت شاگردها داشتیم."
در نامه سربازرس سیگار آمده است که اگر این اتهامات درست باشد آمریکا به مکاتبی پول داده که وجود ندارد و حقوق به معلمانی داده که درس نمیدهند.
آقای وردک ولی گفت: "بعد از سال ۲۰۰۷ همه معلمان ثبت نام شده اند. ۹۰ درصد آنها حساب بانکی دارند و از همه معلمان سالی دو بار امتحان گرفته میشد، در چنین حالتی امکان وجود معلمان خیالی ممکن نبود".
پس از سقوط گروه طالبان در سال ۲۰۰۱، اداره توسعه بینالملل آمریکا کمکها و سرمایهگذاریهای قابل ملاحظهای را در بخش آموزش و پرورش در افغانستان انجام داد.
در نامه جان ساپکو آمده که تنها از ماه مه ۲۰۱۵ تا حالا ۷۶۹ میلیون دلار به بخش آموزش و پرورش افغانستان کمک شده است.
نظر به آمار اداره توسعه بینالمللی آمریکا در سال ۲۰۰۲ در افغانستان تقریبا ۹۰ هزار دانش آموز جدید در مکاتب افغانستان ثبت نام کرده بودند ولی شمار دانش آموزان مکاتب در سال ۲۰۱۳ به نزدیک به ۸ میلیون میرسید.
تا حالا این اداره روند پیشرفت آموزش و پرورش در افغانستان را از پروژههای بسیار موفق خود میدانست.
اما به گزارشهای جدید از احتمال دستبرد در آمار مکاتب و معلمان و همچنین اعمال نفوذ مقامها در امتحان ورودی دانشگاه، موفقیت واقعی این اداره در افغانستان زیر سوال رفته است.
سیگار گفته است که این نهاد همواره از پولی که برای بازسازی افغانستان هزینه میشود بازرسی میکند.
در عین حال سیگار، اداره توسعه بینالملل آمریکا را در خصوص اتهامات وارد شده به سیستم آموزش و پرورش افغانستان مورد بازخواست قرار داده است.
پرسشهای سیگار از اداره توسعه بینالملل آمریکا
۱- چه کارهایی برای تحقیق جعلی بودن آمار دولت افغانستان انجام داده اید؟
۲- آیا اداره توسعه بینالملل آمریکا هیچ برآورد تخمینی از حجم پولی که برای مکاتب، معلمان و مسئولان خیالی هزینه شده است، دارد؟
۳- در گذشته چگونه اداره توسعه، آمار دولت افغانستان و بانک جهانی را تایید کرده است؟
۴- اداره توسعه در تبانی با بانک جهانی و بقیه کشورهای حمایت کننده، برای درک درستتر از وضعیت آموزش و پرورش در افغانستان و برای تایید آمار داده شده از سوی دولت چه کار میکند؟
۵- با درنظرداشت اتهامهای جدید، تا چه حد اداره توسعه بینالمللی، روش کمکها به روند آموزش و پرورش و فعالیتهای آموزشی خود را تعدیل خواهد کرد؟