علمای افغانستان در طول تاریخ پر فراز و نشیب کشور، همواره نقش هدایت گری و رهبری را داشته اند و در مواقع حساس و خطرناک و در برابر توطئه های دشمن مردم را دست گیری کرده اند.
سید محمد واعظ بهشتی عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان، در گفتگو با آوا، به مناسبت ۸ ثور، پیروزی جهاد مردم افغانستان در برابر ارتش سرخ، با بیان مطلب فوق افزود: پس از کودتای ۷ ثور و سقوط نظام جمهوری داودخان و درپی آن اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ شوروی سابق، علمای دین را بر این وا داشت تا دست به بیدارگری زده و مردم را از عواقب خطرناک نفوذ اندیشه الحادی سوسیالیستی و حاکمیت نظام کمونیستی در کشور آگاه بسازند.
به گفته او، علمای دین در مبارزه با روسهای وحشی و نوکران داخلی آن نقش کلیدی را داشته است و همواره از طریق سنگرهای معنوی، مساجد، تکیه خانه ها و مصلاها مردم را به جهاد علیه روسهای اشغالگر تشویق و ترغیب می کردند.
به گفته بهشتی، مردم افغانستان که همیشه پیروی علمای دین بوده اند و گفته های آنان را نصب العین خود قرار می دهند، بلادرنگ به فریاد آنان لبیک گفته و جبهات جنگ را پر کردند و تا پای جان در برابر اشغالگران مقاومت کردند و سر انجام به پیروزی رسیدند.
اوهمچنان در ادامه سخنان خود گفت: از جمله علمایی که در جهاد مردم افغانستان و انسجام مردم نقش تعیین کننده داشته است حضرت آیت الله بهشتی بود، که با تشکیل شورای اتفاق اسلامی مردم مناطق مرکزی را متحد ساخت و جهاد را با درایت و هوشیاری رهبری کرد.
آیت الله بهشتی ازعلمای بیدار و بیداگری بود که توانست با تشکیل شورای اتفاق اسلامی دولت موقت را در موازی با نظام کمونیستی بوجود بیاورد و دید گاه های سایر علما و نخبگان را در این زمینه متفق بسازد.
وی با تشکیل ۱۲ جبهه در ۱۲ ولایت کشور هماهنگی چشم گیری میان احزاب و تنظیم ها بوجود آورد.
با وجود اینکه شورای نو تشکیل اتفاق اسلامی توسط مزدوران بیگانه و ایادی ابرقدرت شرق چندین بار مورد حمله هوایی و زمینی قرارگرفت اما با آن هم تا ۸ ثور ۱۳۷۱ با قوت قدرت فعالیت داشت.
اما به گفته بهشتی پس از ۸ ثور جنگ های داخلی آفتی بود که نه تنها اتفاق مردم را برهم زد که زندگی را در کام آحاد ملت تلخ کرد و شیرینی پیروزی جهاد را به زهر تبدیل کرد.