رییس جمهور ایران در مراسم افتتاحیه اولین کنفرانس بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری، با تاکید بر ضرورت مبارزه همگانی با خشونت و افراطی گری، از همه کشورهای منطقه خواست با همفکری و هماهنگی و ایجاد ائتلاف و سیاستگذاری های منطقی و عقلانی، به سوی خاورمیانه ای در صلح و امنیت گام بردارند.
حجت الاسلام و المسلمین داکتر حسن روحانی در این کنفرانس بین المللی که در سالن اجلاس سران و حضور نمایندگانی از بیش از ۴۰ کشور جهان در تهران برگزار شد، با ابراز خرسندی از حضور مقامات عالیرتبه، فرهیختگان، اساتید، نویسندگان و خبرنگاران در این کنفرانس گفت: استقبال جهانی از ایده جهان علیه خشونت و افراطیگری و تصویب آن در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با رأی قاطع کشورهای جهان، میزان ضرورت و اهمیت پرداختن به مقوله خشونت در جهان را نشان میدهد.
داکتر روحانی اظهارداشت: گر چه همکاریهای گسترده اقتصادی و تعامل سیاسی در بخشهای مهمی از نظام بینالملل، خشونت و افراطیگری را کاهش داده ولی در عین حال متاسفانه در بخشهای دیگری از جمله منطقه خاورمیانه خشونت همچنان حضور دارد و بعضاً به طور روزانه جان دهها کودک و زن و مرد را میگیرد.
رییس جمهور ایران با تاکید بر اینکه همه کشورها و جریانهای حامی صلح ، باید همکاری و تعامل، درجه تفاهم و هماهنگی و جدیت خود را در مبارزه با خشونت و افراطیگری به حداکثر برسانند، گفت: در نظام بینالملل امروز جنگ و درگیریهای نظامی جز تولید هزینه و تنش و از همگسیختگی زندگی اجتماعی و اقتصادی شهروندان هیچ نفعی ندارد. اروپاییها بعد از قرنها درگیری و نزاع و دو جنگ جهانی در نهایت به همکاریهای بهم تنیده اقتصادی در هم نهادند و با همگرایی اقتصادی، سیاسی و امنیتی دستاوردهای بزرگی را برای صلح و امنیت منطقه خود به ارمغان آوردند.
داکتر روحانی با اشاره به اینکه خوشبختانه کشورهای آسیایی و امریکای لاتین نیز با همکاریهای گسترده منطقهای و اقتصادی در فرآیند ائتلافهای موثر سیاسی و امنیتی قدم برمیدارند ، افزود: از عموم کشورهای منطقه درخواست میکنم که با همفکری و هماهنگی و ایجاد ائتلاف و سیاستگذاریهای منطقی و عقلانی، به سوی خاورمیانهای در سوی صلح و امنیت سوق پیدا کنیم.
رییس جمهور ایران، دولتهای این منطقه را به مراتب علاقمندتر و دلسوزتر در قبال آرامش و مبارزه با خشونت دانست و گفت: هیچ ضروتی دیده نمیشود که بازیگران فرامنطقهای که منافع خاص خود را دنبال میکنند سرنوشت مردم این منطقه را رقم بزنند. جهان عاری از خشونت در شرایطی محقق می شود که دولتها با هم همکاری کنند و در سیاستگذاریها هماهنگ باشند .وقتی دولتها هماهنگ باشند، جریانهای افراطی در حاشیه قرار خواهند گرفت.
داکتر روحانی با تاکید بر اینکه دولتهای مقتدر اگر با همسایگان خود به سیاستهای مشترکی دست یابند میتوانند در مدت زمان کوتاهی ریشههای خشونت را بخشکانند، گفت: جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید مدیریت و دولت تدبیر و امید از روز اول مسئولیت خود، بر ثبات، آرامش و مبارزه با خشونت تأکید کرده است و در عموم مجامع منطقهای و بینالمللی خواستار همکاری دولتها برای ریشهکن کردن خشونت شده است.
رییس شورای عالی امنیت ملی ایران تصریح کرد: تمام نهادها و ارگانهای جمهوری اسلامی ایران در این هدف ملی با یکدیگر هماهنگ هستند و در صورتی که کشورهای منطقه با یکدیگر به تفاهم برسند، میتوانند جریانهای ضد اسلامی مانند داعش را در مدت زمان کوتاهی به حاشیه رانده و هزاران زن و مرد و کودک که به واسطه اعمال وحشیانه این جریان ضد انسانی بیخانمان و اسیر گشتهاند، آزاد نمایند.
داکتر روحانی افزود: در چنین شرایطی هیچ نیازی به حضور بیگانگان و نفوذ تدریجی آنها در منطقه ما نیست. آموزههای دینی ما همواره بر مدارا و تحمل و توسل به صلح و آشتی دعوت کرده است. اسلام، دین رأفت و رحمت و سیره پیامبر اسلام مبتنی بر عطوفت میباشد، قرآن کریم علت نهایی رسالت پیامبر را برای جهان رحمت میداند، مضافاً اینکه اسلام ارزشهایی چون عدالت، صلح و همزیستی مسالمتآمیز را در آموزههای خود در همه ابعاد زندگی بشر ترویج می کند و ارتقاء می بخشند.
رییس جمهور ایران گفت: این واقعیتی شرم آور است انواع خشونتها مانند کشتار انسانها، تخریب اماکن مقدس و آثار باستانی و خرید و فروش زنان را به نام دین انجام میدهند. بیتردید قتلعام انسانها جفای آشکار در حق آموزههای صلحآمیز همه ادیان است که براساس آن کشتن یک انسان بیگناه همانند کشتن همه انسانهاست.
داکتر روحانی، تفکرهای غلط و افراطی را تنها یکی از مسیرهای منتهی به خشونت دانست و اظهارداشت: توسعه نیافتگی و نیازهای مادی پاسخ داده نشده، بیکاری، فقر، نبودن امکانات زندگی و ناامیدی از دست یافتن به آینده ای قابل تحمل و ارزشمند، بستری برای خشونتطلبی است و این همان بلایی است که خاورمیانه و بخش مهمی از جهان گفتار آن آمدند خودبرتر بینی در مقیاس ملی و بینالمللی و تقسیم کشورها به خودی و غیرخودی خود به خود زمینهساز فرهنگ خشونت و گسترش ناامنی در ابعاد بینالمللی است، سایر انواع خشونتهای ساختاری همچون تحریم و تهدید، ناقض حقوق بشر و آزادیهای اساسی، چالشی جدی برای امنیت در نظام بینالملل است.
رییس جمهور ایران با ابراز تاسف از اینکه جهان امروز ما دستخوش فرآیندهایی است که این نابرابریها را دامن میزنند، گفت: برخی از این فرآیندها عبارتند از حکومتهای مستبد که حقوق شهروندان خویش را به رسمیت نمیشناسند و حق مشارکت همگانی را محترم نمیشمارند، موجبات افزایش فقر و توسعهنیافتگی را فراهم آوردهاند و همچنین مداخله های خارجی و اشکالی از استعمار نو ، سبب شده است جوامع تواناییهای خود را برای کاهش فقر و حذف زمینههای خشونت، از دست بدهند.
روحانی، فساد گسترده در نظامهای اداری و مدیریت توسعه ، استبداد و خودکامگی برخی حکومت ها در کنار تلاش قدرتهای جهانی برای تأمین منافع خود و ناکامی از ایجاد قواعد لازمالاجرا در نظام بینالملل را زمینهساز اینگونه خشونتها دانست و گفت: گر چه تشکیل سازمان ملل متحد یکی از دستاوردهای جامعه جهانی است و این سازمان نیز نقش تأثیرگذاری در نظام بینالملل ایفا کرده، اما واقعیت ناخوشایند این است که سازمان ملل با همه موفقیتهایش در برابر بزرگی مسایلی که جهان ما با آن روبهروست، کاستیهای قابل توجهی دارد.
داکتر روحانی با تأکید بر این واقعیت که برآمدن خشونت، غروب انسانیت است به این موضوع اشاره کرد که چه باید کرد تا انسانیت نجات یابد و زندگی بر سیاره زمین با کیفیت بهتری ادامه یابد.
رییس جمهور ایران، تأکید بر تقویت مدارای فرهنگی و مدارای دینی و به رسمیت شناختن حقوق فرهنگی همه انسانها را راهی به سوی کاستن از ظرفیتهای بروز خشونت بر مبنای تمایزهای فرهنگی دانست و گفت: سزاوار است در کنار یکدیگر، اندیشهورزی درباره اشکال، آشکار خشونت و صورتهای بارز بیعدالتی و ساز و کارهای غلبه بر آنها را تقویت نماییم. ما توان آن را داریم که دهها فیلسوف، هنرمند، جامعهشناس، سیاستمدار، فعال جامعه مدنی، ورزشکار و شمار دیگری از شخصیتهای معروف جهان را برای اندیشیدن درباره رفع خشونت، بیعدالتی و استقرار عدالت گرد هم آوریم و جامعه بشری را به در پیش گرفتن راه و روشی مطابق خردورزی همگانی برآمده از اندیشه عدالت و نفی افراطیگری، فرابخوانیم.
داکتر روحانی ، گسترش و تعمیق گفتگو میان ملتها، دولتها و جامعه مدنی با هدف کاستن از سوء برداشتها و تنازعات و نیل به تفاهم و همکاری بیشتر، تلاش در جهت گسترش آموزش همگانی با بهرهمندی از روشهای پیشرفته تربیتی با هدف بسط فرهنگ صلح، تفاهم و مدارا، اهمیت نقش زنان، جوانان، علمای دینی، روشنفکران، دانشگاهیان، هنرمندان در گسترش دانش و اندیشه و احساس و باورهای دینی و اخلاقی و ارتقاء همکاریهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی به منظور شتاببخشیدن به روند مبارزه دستهجمعی با خشونت و افراطیگری، به عنوان اقداماتی در جهت پیشبرد فرهنگ صلح و مدارا در جهان نام برد.
رییس جمهور ایران در ادامه ۱۰ پیشنهاد را برای مبارزه فوری با تروریسم و افراطیگری جاری در منطقه و جهان اعلام کرد.
روحانی در نخستین پیشنهاد خود در این عرصه گفت: کشورهایی که به شکلگرفتن تروریسم در این منطقه کمک کردهاند، سازماندهی و تأمین مالی نمودهاند، به صراحت از تروریستها اعلام برائت نموده و تأمین مالی مستقیم و غیرمستقیم خود را قطع کنند و در جهت مبارزه با تروریسم با کشورهای قربانی همکاری کرده و به آنها کمکهای مالی، اطلاعاتی و نظامی نمایند.
کشورهای عراق و سوریه متحمل تلفات و صدمات جانی و مالی بیسابقهای شدند و کشورهایی که مسبب این صدمات بیشمار شدهاند، لازم است وظیفه تأمین مالی برای جبران خسارت وارده را بر عهده گیرند.
" ضرورت کمک بینالمللی برای بازسازی خانههای ویران شده اماکن مذهبی تخریب شده و تأسیسات زیرساختی نابود شده در اثر اقدامات تروریستی و خسارات ناشی از عملیات نظامی مقابله با آن" ، "تأسیس صندوق بینالمللی، اشتغالزایی و توسعه برای کمک به رشد سرمایهگذاری در کشورهای قربانی تروریسم بینالمللی" ، "همکاری منطقهای برای اصلاح نظام آموزش و پرورش عمومی و مدارس دینی در جهت مقابله با تفسیرهای، افراطی، تکفیری و خشونت آمیز از آموزههای مذهبی و معرفی حقیقت اسلام رحمانی به جهان " و " همکاری منطقه ای میان کشورهای جدی در مبارزه با تروریسم در خصوص تبادل اطلاعاتی " از دیگر پیشنهادهای مطرح شده از سوی رییس جمهوری در این کنفرانس بود.
رییس جمهور ایران در تشریح ششمین پیشنهاد خود گفت: لازم است رسانههای ملی و بینالمللی، نسبت به آگاهسازی افکار عمومی در مورد تهدیدات تروریستها و جلوگیری از سوء استفاده از خیل بیکار و به حاشیه رانده شده برنامهریزی جدی داشته باشند.
ضرورت همکاری جهانی برای مقابله با سوء استفاده تروریستها از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی، ایجاد مانع در مسیر ترانزیت تروریست و تقویت مکانیسم های ضروری در این عرصه و اعلام و نامگذاری روز ۱۸ دسامبر که سالروز تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۳۹۳ است به عنوان روز جهانی علیه خشونت و افراطیگری از دیگر پیشنهادهای رییس جمهوری بود.
داکتر روحانی همچنین تصریح کرد: تلاش جامعه بینالمللی برای اصلاحات در سازمان ملل به ویژه شورای امنیت و کاربرد حق وتو که در موارد جدی تهدید صلح و امنیت بینالمللی، عملاً سازمان ملل را فلج کرده است تاکنون با موفقیت چندانی روبهرو نبوده است.
رییس جمهور ایران گفت: عدم کارایی شورای امنیت در موارد جدی تهدید صلح و امنیت بینالمللی، موجب تشویق متجاوز از یک طرف و سرخوردگی قربانیان و زمینهساز اقدامات خشونتآمیز آنها از طرف دیگر شده است. شایسته است روند این اصلاحات و بازپروری سازمان ملل از فلجهای ادواری که گریبانگیرش میشود با اراده و استدلال قویتر از جانب جامعه بینالمللی پیگیری شود.
داکتر روحانی در پایان ابراز امیدواری کرد که کنفرانس تهران بتواند در پرتو هماندیشی جدی و حصول تفاهم، رهنمودها و پیشنهادهای موثر و عملی، در جهت اعتلای فرهنگ صلح و مدارا، مبارزه با خشونت و افراطیگری ارایه نماید.
پیش از سخنان رییس جمهور ایران، داكتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه این کشور ضمن خیر مقدم به میهمانان خارجی، مسولان سیاسی، فرهیختگان و اندیشمندانی كه برای ایجاد جهان عاری از خشونت در این اجلاس حاضر شده اند، گفت: امیدواریم نخستین كنفرانس بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری حركتی موثر و مفید برای دستیابی به اهداف اعلام شده از سوی رییس جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد باشد.
وی برگزاری این كنفرانس مهم و اساسی در این مقطع تاریخی را با ارزش ارزیابی كرد و گفت: ایده داكتر حسن روحانی با رای اكثریت قاطع كشورهای جهان در سازمان ملل مورد تصویب قرار گرفت و از سوی این كشورها حمایت می شود.
داكتر ظهرانی مدیر كل دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه و رییس نخستین كنفرانس بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری نیز با بیان اینكه در این اجلاس ۵۳ كشور در سطح روسای جمهور سابق، وزرای خارجه و نهادهای عالی و دانشگاهی حضور دارند، اظهار داشت: این كنفرانس به عنوان یك نهاد دایمی باقی خواهد ماند و از هم اكنون یك كشور تقاضای میزبانی سال بعد را ارائه كرده است.
وی با تاكید برا اینكه نتیجه اجلاس در قالب مفهومی تئوری باقی نخواهد ماند، گفت: نتیجه اجلاس باید به طور موثر و در سطح جهان اجرایی شود.
داكتر ظهرانی با بیان اینكه خود از مصدومان شیمیایی در جریان دفاع مقدس بوده است، گفت: از نظر شخصی بنده نماینده ده ها شهید و جانباز این اقدامات تلخ هستم و احساس تعلقم نسبت به اجرایی شدن جهان علیه خشونت به خاطر ادای دین به همه شهدا و جانبازان شیمیایی است .