وزارت صحت می گوید شمار مبتلایان به ویروس ایدز( اچ آی وی) در کشور به ۱۶۹۴ واقعه رسیده که با احتساب مبتلایان ثبت نشده، حدودا ۴۵۰۰ مورد نفر به این ویروس مبتلا باشند.
در مراسمی که به مناسبت روز جهانی ایدز در کابل برگزار شد، احمدجان نعیم؛ سرپرست وزارت صحت با اشاره به ارقام ارائه شده، شیوع این بیماری در بین نفوس افغانستان را پایین توصیف کرد.
وی در عین حال تاکید کرد که این امر نباید سبب نادیده گرفتن این بیماری شود چرا که زمینه گسترش این بیماری به دلایل جنگ، کشت و استعمال مواد مخدر، فقر، بی سوادی و مهاجرت ها در افغانستان مهیا می باشد.
از زمان کشف این ویروس در سال ۱۹۸۱ میلادی در حدود ۷۸ میلیون نفر به آن مبتلا شده اند که با بررسی آمار و ارقام معلوم می شود که واقعات ناشی از این مرض در جهان رو به کاهش است اما به گفته ی سرپرست وزارت صحت کشورمان شیوع این بیماری در منطقه مدیترانه شرقی که افغانستان نیز جز این حوزه می شود، روند صعودی داشته است.
در میان راه های گسترش این بیماری، با توجه به افزایش معتادین تزریقی انتقال این ویروس از طریق سرنج / سرنگ های آلوده بین استفاده کنندگان آن وجود دارد.
مسئولین وزارت صحت می گویند که برای مقابله با شیوع این بیماری ده مرکز ارائه خدمات پیشگیری، ده مرکز مشوره دهی و دو مرکز تداوی اچ آی وی فعالیت می کند.
اگرچه اکنون آمار موارد اچ آی وی مثبت در کشورمان پایین است اما برآورد اداره مبارزه با ایدز سازمان ملل و سازمان صحت جهانی شمار مبتلایان ایدز در افغانستان را تا شش سال آینده( ۲۰۲۰ ) بیشتر از هشت هزار نفر تخمین زده اند.
بنا به اعلام مقامات سازمان صحت جهانی در سال ۲۰۱۳ یک و نیم میلیون نفر نظر به علل مختلف ناشی از اچ آی وی جان خود را از دست داده اند به تعبیر دیگر روزانه ۴۰۰۰ نفر و در هر ساعت بیشتر از ۱۷۰ نفر بر اثر این مرض جان خود را از دست داده اند.
همانطور که سرور دانش ؛ معاون دوم رئیس جمهور با توجه به شعار امسال تجلیل از روز جهانی مقابله با ایدز( تداوی اچ آی وی را کنترول می نماید، تداوی دوام دار حفاظت زندگی) بخش اول آن یعنی تداوی به دوش حکومت است و دو بخش دیگر آن یعنی کنترول و حفاظت تنها مربوط حکومت نیست، بلکه مربوط همه شهروندان این سر زمین می شود.
در حال حاضر بیماری ایدز هیچ گونه درمان شناخته شده ای ندارد ، هیچ واکسنی برای آن کشف نشده است و هیچ روش اثبات شده ای هم برای از بین بردن قدرت آلوده کنندگی ناقلین ویروس اچ آی وی یافت نشده است، بنابراین تنها راه حل مشکل ایدز پیشگیری است.
اما عدم اطلاع از شمار مبتلایان به ایدز در کشور خود خطری برای جامعه ما محسوب می شود، چرا که این جمعیت پنهان، شبیه کوه یخی می‌مانند که فقط بخشی از آن روی آب است.
روشن شدن شمار مبتلایان به ایدز بهترین راه برای جلوگیری از شیوع این بیماری است و مشکل عمده ارتباط افراد سالم با افراد مبتلا به ایدز می باشد که افزایش آگاهی‌های افراد سالم در زمینه پیشگیری و راه‌های ابتلا به این بیماری مهم‌ترین گام برای کاهش مبتلایان محسوب می شود.
پژوهشگران حوزه رفتار‌شناسی می گویند در چند سال اخیر در مورد ایدز بیشتر روی بحث پیشگیری و هشدار تمرکز شده است. به همین دلیل از فرهنگ سازی درباره نحوه برخورد با افراد مبتلا به این بیماری غفلت‌های زیادی صورت پذیرفته، در همین راستا باید این موضوع را پذیرفت که به هر حال افراد مبتلا به این بیماری هم در جامعه حق زندگی خوب و عادی را دارند. به همین علت باید برای کلیت جامعه به صورتی فرهنگ سازی کرد که این افراد حس ناامنی و بی‌اعتمادی به دلیل رفتار نامطلوب جامعه با خود را نداشته باشند.
روانشناسان هشدار می دهند که در صورت عدم فرهنگ سازی مناسب برای برخورد با این موضوع اتفاقاتی برای جامعه رخ می دهد که برخی از آنان به شرح ذیل می باشد:
- فرد مبتلا پس از مدتی از جامعه دلسرد و ناامید می‌شود و ممکن است به تبع این موضوع به سمت مواد مخدر و دیگر هنجارهای اجتماعی سوق پیدا کند.
- بسیاری از این افراد هنگامی که پس از مشخص شدن ابتلایشان از جامعه طرد می‌شوند پس از اندک زمانی در هیچ شرایطی این موضوع را به دیگران اطلاع نمی‌دهند که حاصل این موضوع انتقال این بیماری به شریک جنسی آن‌ها و در نتیجه گسترش تمام مسائل همراه این مسئله در فضای جامعه خواهد بود.
- ایجاد یأس در این افراد می‌تواند منجر به شکل گیری تفکر انتقام در آن‌ها شود. یعنی به تعبیری مشخص‌تر این افراد پس از ملاحظه این موضوع که جامعه به دلیل ابتلا به این بیماری با آن‌ها رفتار خوبی ندارد و آن‌ها در آغوش فضای شهروندی نمی‌گیرد، رو به انتقام از جامعه و افراد آن جامعه می‌آورند. به نحوی که سعی می‌کنند تا این بیماری را از طرق مختلف در جامعه گسترش دهند که این مسئله رفته رفته می‌تواند منجر به یک فاجعه اجتماعی شود.
در همین راستا و با توجه به اظهار نظر کار‌شناسان در این زمینه، به نظر می‌رسد که یکی از جدید‌ترین مسائلی که باید بیش از گذشته مورد توجه رسانه‌ها و مجموع منابع اطلاع رسانی قرار گیرد، نحوه برخورد با افراد مبتلا به این بیماری است.