نگرانی ها در مورد این که انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نتایج مشاجره برانگیزی در پی داشته باشد افزایش می یابد. قبلاً به دلیل بازرسی آرای نزدیک به ۲۰۰۰ محل رای دهی، اعلام نتایج ابتدایی انتخابات به تاخیر افتاده است.
به گزارش خبرگزاری آوا به نقل از دویچه وله،تیجس برمن، رئیس هیات ناظران اتحادیه اروپا در انتخابات افغانستان می گوید که تفتیش کنونی کمیسیون مستقل انتخابات به سرعت بسیار زیاد انجام می شود و ظرفیت محدودی برای کشف تقلب دارد. به گفته او، این مساله باعث می شود که مقام ها نتوانند هر صندوق رای را با احتیاط بازرسی کنند. او معتقد است که عدم بازرسی دقیق آراء می تواند به اعتبار نتایج انتخابات صدمه بزند.
چرا اعلام نتایج ابتدایی انتخابات به تاخیر افتاد؟
برمن: کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در تعویق اعلام نتایج ابتدایی تصمیم درست گرفته است تا بتواند محلات رای دهی را که در آن تعداد زیاد رای استفاده شده، بازرسی کند. اما این تصمیم کمیسیون انتخابات که تنها محلاتِ با ۵۹۹ رای و بالاتر از آن را مورد بازرسی قرار می دهد، امکان کشف تقلب را به صورت چشمگیر محدود می سازد.
به این دلیل تیم ارزیابی انتخاباتی اتحادیه اروپا با توجه به نشانه های نگران کننده از احتمال تقلب گسترده، به این باور است که بازرسی عمیق آرای محلات بیشتر ضروری است. این ارزیابی می تواند به صورت معقولانه به همه محلات رای دهی به گونه مثال با ۵۹۵ رای و بالاتر از آن گسترش یابد و براساس معیارهایی صورت بگیرد که بتواند تقلب های احتمالی را به میزان وسیع آن کشف کند.
ما به این نظریم که دیگر ابعاد نتایج انتخابات باید مورد بازرسی قرار بگیرد، مانند شمار زیاد آرای غیرمحتمل به یک نامزد در یک محل رای دهی یا تفاوت زیاد در میان آرای زنان و مردان.
اگر این ابعاد را در نظر بگیریم، براساس آمار کمیسیون انتخابات شمار محلاتِ دچار مشکل رای دهی به بیش از ۶۰۰۰ محل از مجموع ۲۲۸۲۸ محل می رسد. به این دلیل، ما فکر می کنیم که برای کشف تقلب های احتمالی و رفع آن به اقدام های اضافی نیاز است تا اعتبار نتایج انتخابات افزایش یابد و به انتخاب دموکراتیک افغان ها احترام شود.
آیا شما در جریان تحقیقات در مورد تقلب، بی نظمی هایی را شاهد بوده اید؟
برمن: ما به این نظریم که تفتیش کنونی کمیسیون مستقل انتخابات بسیار به سرعت انجام می شود و مقام ها هر صندوق رای دهی را به دقت بررسی نمی کنند. ناظران ما با چشمان خود دیده اند که چگونه هر صندوق رای به سرعت بررسی می شود، بدون این که وقت کافی برای اطمینان از درستی هر رای وجود داشته باشد. چنین چیزی در کابل دیده شده است، جایی که ناظران ما نظارت می کنند و من در مورد این پروسه در ولایت ها نگرانم، جایی که ناظری وجود ندارد. من می گویم که بازرسی باید به فاکتورهای دیگر گسترش یابد تا کیفیت آن بهتر شود.
کمیسیون مستقل انتخابات باید همچنان آن محلات رای دهی را مورد تفتیش قرار دهد که در آن یک نامزد رای بسیار بالا گرفته است. اگر این مساله را نیز در نظر بگیریم، شمار محلات رای دهی که باید مورد بازرسی قرار بگیرند به مراتب بیشتر خواهد بود.
آیا تحقیقات بیشتر ممکن است اعلام نتایج انتخابات را بیشتر به تاخیر بیاندازد؟
برمن: ما باور داریم که تحقیقات عمیق تر و جامع تر الزاماً وقت بیشتری نمی گیرد، شاید صرفاً چند روز بیشتر وقت بگیرد. اما این مربوط به کمیسیون مستقل انتخابات می شود که چه تصمیم می گیرد، چه زمانی و چگونه بازرسی را انجام می دهد. به نظر من، اگر گزینه ای میان اعلام نتایج قابل اعتبار و چند روز تاخیر در اعلام نتایج وجود داشته باشد، من مورد نخست را بر می گزینم.
نتیجه با اعتبار انتخابات برای منافع رای دهندگان افغان و ثبات آینده کشور حیاتی است. من امیدوارم که کمیسیون انتخابات در موافقت با هر دو نامزد بتواند بازرسی عمیق و کامل تری انجام دهد. این کار از نظر تخنیکی بدون تاخیر زیاد ممکن است و تا زمان تحلیف رئیس جمهور جدید در دوم آگست تکمیل خواهد شد.
برعلاوه، ما امیدواریم که نتایج ابتدایی هر محل رای دهی با جزییات آن در صفحه انترنتی نشر شود که کمیسیون به آن تعهد کرده است و این کار به شفافیت، اعتبار و پذیرش نتایج انتخابات ریاست جمهوری کمک می کند.
بازرسی کنونی به نگرانی ها در مورد صحت نتایج انتخابات پاسخ خواهد گفت؟
برمن: با توجه به برخی اعلامیه های نامزدان ریاست جمهوری واضح است که نگرانی هایی در مورد صحت نتایج و پروسه انتخابات وجود دارد. به این دلیل است که برای اعتمادسازی به شدت توصیه می شود که تفتیش گسترش یابد. براساس معلوماتی که ما از کمیسیون انتخابات به دست آورده ایم، احتمالاً حدود یک چهارم همه محلات رای دهی در سراسر کشور نیاز به تحقیق دارد. من این رقم بالا را نگران کننده می دانم.
چه نظری در مورد ادعای عبدالله عبدالله در مورد انجام تقلب های گسترده دارید؟
برمن: هر دو نامزد به این باور اند که باید از بن بست سیاسی جاری خارج شویم. من خودم به عنوان یک سیاستمدار پیشنهاد خواهم کرد که آنها سر یک میز بنشینند، در مورد طرز العمل های مناسب موافقت کنند و واقعگرا باشند. چنین چیزی می تواند راهی را برای یک توافق در مسیر پیشرو باز کند.
این مربوط به کمیسیون مستقل انتخابات می شود که تصمیم بگیرد به چه چیزی نیاز است. نامزدان می توانند پیشنهادهایی ارائه کنند و اگر آنها هر دوی شان این کار را انجام دهند، پیشنهادها باید مد نظر گرفته شوند. من با رئیس جمهور حامد کرزی در این رابطه صحبت کردم و اعضای اداره او با نامزدان صحبت می کنند.
تیجس برمن عضو هالندی پارلمان اروپا است و ریاست هیات نظارت انتخاباتی اتحادیه اروپا در افغانستان را به عهده دارد. او در انتخابات قبلی افغانستان و همچنان در اتیوپیا و سنیگال نیز ریاست هیات ناظران اتحادیه اروپا را به عهده داشته است.

منبع: دویچه وله