شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها با نشست کارشناسان از روز يكشنبه در تهران آغاز شد و جمهوري اسلامي برای دوره ی سه ساله ریاست آن را برعهده گرفته است.
جنبش عدم تعهد یکی از اصلی ترین جنبش های بین المللی است که بعد از سازمان ملل، بزرگترین مجمع شکل دهنده کشور ها می باشد و کشورهای عضو این جنبش از جنبه سرمایه های جغرافیایی و معنوی یک جغرافیایی بزرگ، متنوع و چند گونه فرهنگی را شکل می دهند و خواسته های شان هم درخواست های روشنی است؛ خروج از جهان دو قطبی و تک قطبی.

نکته ای که باید در خصوص آن دقت کرد آن است که جنبش عدم تعهد به این معنا که اهدافی را از جمله، احترام به حاكميت و تماميت ارضي، كاهش تشنج در روابط بين الملل، مخالفت با پيوستن به اتحاديه هاي نظامي، خودمختاري و آزادي همه ملل از بند استعمار، همكاري مثبت بين المللي، حل مسالمت آميز اختلافات، مبارزه با نژادپرستي را دنبال می کند که در ساختار های بین المللی آن چنان که باید به شکل کامل تحقق عینی پیدا نکردند. 

استاد سيف الدين سيحون استاد دانشگاه کابل در اين زمينه مي گويد: جنبش عدم تعهد نماد حق طلبی در عرصه بین المللي است و از قدرت بالایی هم برخودار است اما در صحنه بین الملل برای اینکه یک حق تبدیل به قدرت شود، باید ساختارهای جهانی و بین الملی را تحت تاثیر قرار می داد و خود را بر ساختار های بین الملی تحمیل می کرد.

به گفته وي، به هر حال این واقعیت مهمی است که جمع زیادی از کشور ها رویکرد مستقل دارند و حتی اگر در پیشبرد اهداف خود به شکل نسبی توفیق نداشته باشند اما حضورشان در جنبش نمایش بزرگی از خواست جامعه بین الملل و مردم دنیا برای مقابله با نظم دو قطبی و در حال حاضر نظم تک قطبی است.

او افزود: باید از ظرفیت همه کشورهایی که به دنبال استقلال و قطع وابستگی‌ به قدرت‌ها هستند و خود را متعهد به این قدرت ها نمی‌دانند، استفاده شود، چراكه جنبش غیرمتعهدها با اعضاي زيادي كه دارد، توانایی بسیار بالایی برای تاثیرگذاری درعرصه بین‌الملل و رسیدگی به بحران‌ها خواهند داشت.
به عقيده سيحون، دنیای امروز دچار مشکلات فراوانی شده که ریشه آنها طراحی‌های اشتباه چند کشور در غرب است که تصور می کنند به تنهایی می‌توانند جهان را اداره کنند.

اين استاد دانشگاه اضافه كرد: برای ارتقاء جایگاه جنبش عدم تعهد، حضور به تنهایی کافی نیست و تعهد و عدم تعهد، باید به شکل عینی به نمایش گذاشته شود.

وی گفت، امروز کشور های مستقل از توان و قدرت کافی برخودارند اما در عین حال برخی قدرت ها تلاش می کنند جنبش را به شکل آشکاری تضعیف کنند.

وي در مورد رياست اين جنبش گفت: جمهوری اسلامی ايران حق دارد اين رياست را داشته باشد، چراكه از كشوري كه در زمان هاي گذشته، وابستگي زيادي به غرب و امريكا داشت، حال به كشوري تبديل شده كه از حكومت ها ي مستعمره و تجاوز شده حمايت كرده و يكي از ادعا كنندگان ازادي كشورها و حكومت ها در جهان مي باشد. 

هم چنين به عقيده ديگر كارشناسان، برگزاري اين اجلاس در ايران حاکی از این است که بر عکس ادعای امریکا و اسرائیل، جمهوری اسلامی منزوی نیست و در شرایطی که سنگین ترین فشار ها بر ایران می آید، این کشور میزبان چنین اجلاس بزرگی مي باشد. 

بنابراین در شرایطی که حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی ایران بامحدودیت های فراوانی مواجه است ایران می تواند در گفت وگو های دو جانبه نسبت به تقویت سیاست خارجی و همین طور تعریف همکاری های منطقه ای در اجلاس عدم تعهد گام بردارد. 

لازم به ذكر است، اعضای جنبش عدم تعهد ۵۳ کشور از قاره آفریقا، ۳۸ کشور از قاره آسیا، ۲۶کشور از آمریکای لاتین و یک کشور از اروپا (بلاروس) عضو رسمی جنبش هستند و ۱۵کشور و ۷سازمان بین المللی نیز عضو ناظر جنبش عدم تعهد می باشند.