كوچي ها محدود به ولايات افغانستان نبوده به آساني مي توانند از كشور هاي همسايه سلاح و مهمات تهيه كنند و حتي زمينه سوء استفاده مخالفين دولت نيز از نام كوچي مساعد است.

سيد روح الله علوي يك تن از باشندگان منطقه راقول ولسوالي بهسود ولايت ميدان وردك در گفتگوي اختصاصي با خبرگزاري صداي افغان(آوا) در خصوص معضله ای كه در فصل بهار و تابستان ميان اهالي ولسوالي بهسود و كوچي ها در ولايت ميدان وردك همه ساله به ميان می آید .
و از هر دو طرف قرباني مي گيرد، مي گويد: مسئله كوچي ها يك پرو‍‍ژه جديد نبوده و يك معضل پنج، ده ويا بيست ساله نيست، اين مشكل از زمان هاي بسيار دور حتي قرن ها قبل به اساس پشينه تاريخي و انگيزه هاي حكومت هاي وقت به وجود آمده است.

به گفته وي، حكومت هاي سابق براي كوچي ها در ولسوالي بهسود جواز حضور دادند تا بتوانند از منابع طبیعي مثل آب، علوفه و ساير امكانات اين مناطق استفاده كنند.
آقای علوی خاطر نشان كرد: مشكل بين اهالي ولسوالي بهسود و كوچي ها از اوايل حكومت طالبان بدينسو بوجود آمد اما اين مشكل از اوايل حكومت كرزي به این طرف شدت بيشتري گرفت كه در حال حاضر سالانه از هر دو جناح( ده نشينان و كوچي) در آن جا قرباني مي گيرد.

وی خاطر نشان كرد: در سال1387 فرماني مبني بر اينكه بايد برای كوچي ها اسكان داده شود، از سوي رييس جمهور كشور صادر شد، تا اين معضل به كلي حل شده و ديگر نگراني در اين قسمت و جود نداشته باشد كه از سوي مقامات ذيربط كند عمل شد و اين فرمان اجرايي نگرديد.

آقای علوی با اشاره به اين كه اگر در ولسوالي بهسود براي كوچي ها اسكان هم داده شود اين مشكل حل نخواهد شد افزود: دليل اساسي حل نشدن مسئله كوچي ها و ده نشينان نداشتن تذكره تابعيت است. تا زمانيكه آمار دقيق كوچي ها در كشور معلوم نشود اگر تمام افغانستان هم براي اسكان آنان باشد اين مشكل همچنان لاينحل باقي خواهد ماند.
وی گفت: در سال 1384 يا 1385 كمیسيوني كه متشكل از پنج عضو بود به رياست انجنير وحيد الله سباوون مشاور رياست جمهوري كشور به نام كمیسيون حل دايمي معضل كوچي ها تشكيل گرديد كه متاسفانه چهره هايی كه بتوانند اين منازعات را حل كنند در تشكيل اين كيمسيون موجود نبوده و موفق به حل اين مشكل نشدند.

این باشنده ولسوالی بهسود، در ادامه افزود: مشكلي كه در طي قرن ها به وجود آمده باشد در چند سال يا با تشكيل كمیسيوني حل نمي شود تا زمانيكه دو طرف(كوچي ها و ده نشينان) به اين باور نرسند كه ديگر به مشكلات دامن نزده و در سايه اي هم برادر وار زندگي نكنند اين مشكل همچنان باقي خواهد بود.

آقای علوی گفت: مردم ساحات بهسود، هزارستان و مناطق مركزي كشور درهربرهه اي از تاريخ رعيت تابع تمامي حكومت ها بوده اند، اگر تاريخ را مطالعه كنيم مواردي كمي پيدا خواهد شد كه مردم مناطق ياد شده برعليه حكومت هاي وقت دست به بغاوت و سركشي زده باشند.

وي گفت: در دوران جهاد و مقاومت، مناطق هزاره نشين به خصوص بهسود پايگاه محكمي در مقابل دشمنان بود اما در دوران حكومت طالبان و با تشكيل دولت فعلي تمام سلاح هایی كه به خاطر دفاع از جان، مال و ناموس اين مردم نزد شان بود جمع آوري گرديد.
آقای علوی علاوه كرد: عمده ترين دليلي كه خانه هاي مردم بهسود به آتش كشيده شده و اموال شان از سوي كوچي ها به غارت برده مي شود نداشتن وسيله دفاع( سلاح) مي باشد كه از سوي دولت فعلي و پروسه دي دي آر جمع آوري گرديد است.

او گفت: كوچي ها پديده برون مرزي بوده و محدود به ولايات افغانستان نمي باشند، به هيچ وجه آنان نمي توانند در فصل سرما در كشور زندگي كنند آنان دراين فصل سال حتي پا از مناطق گرمسير پاكستان فراتر گذاشته و تا مناطق مرزي كشور هندوستان به پيش مي روند.

آقای علوي دليل مسلح بودن كوچي ها را محدود نبودن شان به افغانستان دانسته خاطر نشان كرد: آنان به آساني مي توانند از كشور هاي همسايه سلاح و مهمات تهيه كنند و حتي زمينه سوء استفاده از سوي مخالفين دولت نيز از نام كوچي ها مساعد است.

وي از دولت و مقامات ذيربط خواست، فعاليت رهبران جهادي،‌ چهره هاي سرشناس و مقامات دولتي كشور در زمينه حل منازعه بين كوچي ها و ده نيشينان تنها محدود به فصل بهار، زمانيكه كوچي ها به ولسوالي بهسود مي آيند نباشد و اقدامي جدي و عملي براي حل كامل اين معضل از سوي اين مقامات شود.

با اين حال سيد محمد سعيدي يك تن از سناتوران منتخب ولسوالي بهسود ولايت ميدان وردك در خصوص مشكل ده نشينان و كوچي ها به خبر گزاري صداي افغان(آوا) گفت: عدم توجه دولت جمهوري اسلامي افغانستان در امر حل منازعه ده نشينان و كوچي ها در ولسوالي بهسود ولايت ميدان وردك سبب شد تا اين مشكل به گونه يك مشكل حاد عرض اندام كند و گرنه در كل اين معضل به اين پيچيدگي نبود.

به گفته اين عضو مجلس سناي كشور، بر مبناي قانون اساسي افغانستان معضل كوچي ها حل شده است، به اين اساس بايد از سوي دولت براي آنان مسکن داده شود چرا كه كشور ما يك كشور وسيع، داراي زمين هاي زيادي مي باشد.

آقای سعيدي تصريح كرد: در قضيه مذكور كوچي ها نيز مقصر نيستند چرا كه آنان نيز درد دارند، بايد دولت در راستاي اسكان دادن براي آنان اقدامي جدي تري نمايد.
وي از دولت خواست، تا اين قضيه را به گونه كه خير دو طرف(نشينان و كوچي ها) در نظر گرفته شده و از يك راه صلح آميز حل كند تا ديگر نه از ده نشينان و نه از كوچي ها كسي قرباني اين قضيه نگردد.

قابل ياد آوريست كه، خواستيم در زمينه نظر يك تن از نمايندگان كوچي ها در مجلس نمايندگان كشور و نظر يك تن از مقامات ولايت ميدان وردك را داشته باشيم اما با وجود تماس هاي مكرر نتوانستيم نظر ايشان را در گزارش خود داشته باشيم.