سرویس ائین واندیشه
در سالهای 52 و 53 زمانیکه با مصباح مزاری در مدرسه سلطانيه مزار شريف همدرس یودم، برای اولین بار با وی آشنا شدم. آشنایی ما در دوران طلبگی بود. ایشان یکی از طلبه های بسیار فعال، پر شور، متعهد و انقلابی بود. به یاد دارم که بنده به اتفاق ایشان و یکی از دوستان دیگر که وی نیزبه شهادت رسید در آن زمان تشکیلاتی به نام "جوانان پیروز" را به وجود آوردیم. این مطلب را حجت الاسلام والمسلمین استاد فصیحی غزنوی عنوان کرد. وی که به مناسبت سالروز شهادت شهید مصباح با خبرنگارخبرگزاری صدای افغان(آوا) صحبت می کرد گفت:چندین اعلامیه که بیشتر به قلم مصباح مزاری بود نیز در این راستا منتشر کردیم. ایشان ازهمان ابتدا نشان داد که فکر انقلابی در سردارد.
این هم دوران مصباح مزاری در بعد شخصیت ایشان خاطرنشان کرد: شهید مصباح به جد یکی از چهره های برجسته و بیاد ماندنیست. وی در دوران طلبگی با جدیت درس می خواند. یک طلبه ی بسیار کوشا، فعال و با فهم بود. در دوران جهاد و مبارزه بنده خارج ازافغانستان بودم و اما ایشان در داخل افغانستان در مزار شریف علاوه بر فعالیتهای مبارزاتی زیادی همچون عملیاتهای سرّی و مخفیانه برای نابودی منافع حکومت دست نشانده آن روز به دنبال تاسیس یک تشکیلات منظمی نیزبود. بعد از اینکه شهید مصباح به ایران مهاجرت نمود با وی رابطه ی گرمی داشتیم. اگرچه بنده و ایشان هم در دوران مهاجرت و هم در دوران جهاد به دوتشکیلات متفاوت تعلق داشتیم. اخلاق پسندیده یکی از ویژگیهای بارز ایشان بود و همواره با چهره ای باز و با شوخی های بسیار جذاب خود، همه رامجذوب خویش می نمود.
وی درادامه ابرازداشت: "قاطعیت" یکی دیگر از ویژگی وی یود. هرگاه تصمیمی می گرفت حتماُ آن را انجام می داد و به پایان می رساند. شهید مصباح مزاری صراحت لهجه داشت و یی باک بود. صراحت لهجه ایشان درسال 71موقعی که مجاهدین پیروز شدند و بنده و شهید مصباح در کابل در شورای مشورتی(شورای تصمیم گیری حزب وحدت) حضور داشتیم بیش از هرزمان دیگری خود را نشان داد. ایشان شجاع بود و به گواهی دوستان در دوران جهاد در مزار شریف همواره مسلح می گشت و از مرگ هراسی نداشت.

اين عالم ديني در رابطه با نقش شهيد مصباح مزاري در ايجاد وحدت ميان مردم و افراد جهادي گفت: در دوران جهاد ایشان در بین مردم، دانشجویان، طلّاب و روحانیّت محبوبیت فراوانی به دست آورده بودند و تلاش می کردند رابطه ی حسنه ای با دو قشر طلبه و دانشجو به عنوان اقشار فرهنگی جامعه برقرار نمایند. همواره در بین مردم حضورداشت تا آنها را به وحدت هرچه بیشتر تشویق کند. دردوران جهاد در شهر مزارشریف جائیکه خطرمرگ وجود داشت و بسیاری از شخصیتهای دیگربرای نجات جانشان شهررا ترک کرده بودند وی با مردم بود تا نشان دهد روحانیت،علما و شخصیتها در کنار مردم هستند.

وي در بيان مهم ترين اصول فكري شهيد مصباح مزاري گفت: ایشان یک طلبه انقلابی با تفکر و اندیشه اسلامی بود و این نکته در سخنرانیهای ایشان مشهود است. علاقه ی زیادی به نهج البلاغه داشت و تلاش می کرد تفکر و اندیشه های خود را از امام علی(ع) بگیرد. تفکر ایشان، تفکراسلام ناب، وحدت و انسجام همه مسلمانان و تحقق حکومت اسلامی بود.

آقای فصيحي غزنوی در پايان با انتقاد از کوتاهی های انجام شده در راستای تجلیل از مقام والای ایشان و بازخوانی اندیشه های وی یاد آورشد: متاسفانه آنگونه که شایسته ی ایشان باشد از ایشان تجلیل نشده است. وی و دیگر نیروهای جهادی، آنهاییکه در راه خدا مخلصانه جان دادند و شهید شدند مظلوم واقع شده اند. هم اکنون به جز چند فرد و ارگان محدود مانند خبرگزاری صدای افغان و مرکز فعالیتهای سیاسی فرهنگی تبیان ، افراد ونهادهای دیگر به خاطر مسائل سیاسی و مماشات نامی از این شهید نمی برند. پیرو حدیثی از امام علی (ع) که می فرمایند: دوست واقعی کسی است که بعد از مرگ نیز دوست را فراموش نکند شایسته است که دوستان و همرزمان شهید مصباح از همسنگر خویش یادی کنند.