حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی‌بابا احمدی، مسئول روابط عمومی دفتر حضرت آیت ‌الله العظمی محقق کابلی (ره) و نماینده‌ی منتخب طلاب افغانستان در مشاوران منطقه‌ای جامعة المصطفی العالمیه، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آوا به بیان فرصت‌های موجود برای ترقی و پیشرفت میان دو ملت افغانستان و ایران، از جمله بهره‌گیری از ظرفیت عظیم مهاجرین افغانستانی ساکن ایران و جامعه‌ی دانشگاهی و حوزووی پرداخت. بیان برخی از ویژگی‌های شخصیتی و خدمات فرهنگی و اجتماعی مرحوم حضرت آیت ‌الله العظمی محقق کابلی (ره) از دیگر بخش‌های سخنان وی بود.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) –قم: این خبرگزاری با توجه به موقعیت علمی، فرهنگی و اجتماعی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی‌بابا احمدی با وی به گفتگو نشست و در آن به موضوعات مختلف پرداخته شد که مشروح آن را در ادامه مطالعه می‌کنید. سیداحمدی در ابتدای سخنان خود در این گفتگو به سه رکن مهم موفقیت یک ملت و جامعه اشاره کرد و گفت: دانشمندان روانشناسی و جامعه‌شناسی بر این نظر متفق‌اند که یک ملت و جامعه اگر بخواهد به اهداف خود برسد باید سه رکن مهم را رعایت کند. رکن اول صداقت و راستگویی است. رکن دوم اتحاد و برادری و در یک کلام همان عدالتی است که اسلام مطرح کرده است و خدای متعال هم در قرآن شریف به آن زیاد تاکید کرده و ائمه معصومین (ع) نیز به آن سفارش نموده‌اند.
 
وی افزود: رکن سوم نیز موقعیت‌شناسی است. یعنی باید از فضایی که به دست می‌آید بهره‌برداری شود. باید گفت در شرایط فعلی یک موقعیت بسیار خوب برای ما پیش آمده است و آن مسئله‌ی نزدیکی روابط دو ملت ایران و افغانستان است که می‌توان از آن برای رشد و تکامل و ترقی دو ملت و دو جامعه بهره‌برداری کرد.
 
به گفته‌ی این عالم دینی، اکنون حدودا 5 میلیون مهاجر افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران حضور دارند. ۱۵ هزار عالم دینی اعم از شیعه و سنی، بیش از هزار فارغ‌التحصیل دکتر و مهندس از دانشگاه تهران، حدود 43 هزار دانشجو در رشته‌های مختلف، تعداد ۵۲۰ هزار دانش‌آموز، بیش از سی هزار ازدواج تبعه‌ی افغانستانی با تبعه‌ی ایرانی و حدود ده هزار ازدواج تبعه‌ی ایرانی با تبعه‌ی افغانستانی، بیش از ۳ هزار شهید در جنگ تحمیلی و بیش از ۲۰۰۰ فعال اقتصادی مهاجر در جمهوری اسلامی ایران داریم که اینها هم برای ملت افغانستان و هم برای ملت ایران یک ظرفیت بسیار مناسب است.
 
وی با قدردانی از رهبر انقلاب و نظام اسلامی و ملت ایران در رابطه با میزبانی از مهاجرین افغانستانی و خدمت‌رسانی به آنان و تلاش برای حل مشکلات‌شان گفت: در حالی که حدودا پنج میلیون مهاجر ما در جمهوری اسلامی ایران زندگی می‌کنند جمعیت کل بیش از ۷۰ کشور جهان حدودا سه میلیون نفر است.
سید احمدی در ادامه با طرح این پرسش که حضور مهاجرین افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران یک فرصت است یا تهدید؟ گفت: دانشمندان، متفکران، قلم به دستان، بزرگان دین، مراجع تقلید، علما، حاکمان فعلی در افغانستان و سفارت افغانستان در تهران و دولت جمهوری اسلامی ایران این مجموعه از مهاجرین را با کیفیتی که یادآوری شد به چشم تهدید می‌نگرند یا فرصت؟ طبق آنچه بررسی کردیم حضرت آیت ‌الله العظمی خامنه‌ای وجود مهاجرین را در جمهوری اسلامی ایران یک فرصت می‌داند و نکاتی را در این رابطه در مکان‌های مختلف بیان می‌کند که بیان این نکات به این دلیل است تا به دولت‌مردان و ملت ایران بفهماند که وجود مهاجرین در ایران تهدید نیست بلکه یک فرصت است.
 
مسئول روابط عمومی دفتر مرحوم حضرت آیت‌ الله العظمی‌ محقق کابلی (ره) خاطرنشان کرد: اما نکته اینجاست که دانشمندان و علما و روشنفکران و قلم به دستان و متفکرین جامعه‌ی افغانستان و ایران و همچنین دولت و سفارت و کنسولگری‌های افغانستان در ایران چقدر توانسته‌اند از این فرصت برای رشد و ترقی و تکامل دو ملت بهره‌برداری کنند. این توجه همگان را می‌طلبد.
 
این فعال فرهنگی با اشاره به فعالیت‌ها و خدمات سفارت افغانستان در ایران به حجم بالایی از مهاجرین و قدردانی از زحمات مسئولان و کارمندان آن گفت: سفارت ما نیز وجود مهاجرین را به دیده‌ی فرصت نگاه کند و البته به وضعیت اقتصادی آنان اهمیت بدهد در حالی که هزینه‌ی برخی از خدمات در سفارت با درآمدهای ریالی مهاجرین همخوانی ندارد. برای نمونه دفترچه‌ی ازدواجی که از سفارت صادر می‌شود ۶۰ دالر برای مهاجر هزینه دارد، این مبلغ دالری با درآمد ریالی مهاجرین سازگاری ندارد. همچنین هزینه‌های صدور و تمدید گذرنامه و همچنین خدماتی که در بخش‌های حقوقی و کنسولی ارائه می‌شود از توان مهاجرین بویژه اقشار تحصیل‌کرده و جامعه‌ی علمی خارج است.
 
سید احمدی ضمن انتقاد از نگاه تهدید‌محور به سرمایه‌داران مهاجر افغانستانی در ایران، گفت: به خاطر عدم توجه به این قسمت، متاسفانه بخش زیادی از این سرمایه‌گذاران از جمهوری اسلامی ایران رفتند و در کشورهای دیگر پناهنده شدند و سرمایه‌های خود را انتقال دادند، در حالی که وجود این سرمایه‌داران یک فرصت بسیار خوب برای دو ملت و دو کشور ایران و افغانستان است. بایستی به آنان مجوز داده شود و با همکاری با آنان برای رشد و ترقی دو ملت واحد افغانستان و ایران حرکت صورت بگیرد.
 
وی با اشاره به اینکه در دوره‌ی دولت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رئیسی ریاست جمهوری اسلامی ایرانن توجه ویژه‌ای به مهاجرین شده است، گفت: طرح سازمان ملی مهاجرت و انتصاب دکتر کاظمی قمی به عنوان نماینده‌ی مخصوص جمهوری اسلامی برای افغانستان از جمله اقدامات بسیار خوب دولت ایران بوده و از این جهت جای قدردانی دارد.
 
سید احمدی با گسترده توصیف کردن مشکلات مهاجرین افغانستانی ساکن ایران نیز گفت: برخی مشکلات پیش پا افتاده مانند دریافت گواهینامه که از سال‌های گذشته بدین‌سو از جمله‌ تقاضاهای مهاجرین بوده است و یا مسئله‌ی کار و کسب و اقتصاد مهاجرین، بحث اعتیاد و مشکل ازدواج جوانان و از همه مهم‌تر مسئله‌ی تبلیغ دینی و فرهنگی در میان مهاجرین در شرایطی که تحت شبیخون فرهنگی قرار دارند نیاز به کار و تلاش و برنامه‌ریزی دارد، چرا که اگر کاری صورت نگیرد یک سرمایه و ظرفیت عظیم را به راحتی از دست خواهیم داد.
 
وی افزود: وجود این چالش‌ها می‌طلبد تا هم حاکمان فعلی افغانستان و هم دولت جمهوری اسلامی ایران و هم حوزه‌ی علمیه و علما و طلاب و هم قشر فرهنگی و قلم به دستان و متفکران افغانستانی تلاش کنند تا از ظرفیت مجموعه‌ی مهاجرین بهره‌برداری خوبی صورت بگیرد.
 
نماینده‌ی طلاب افغانستان در مشاوران منطقه‌ای جامعه‌المصطفی با بیان اینکه دو ملت ایران و افغانستان مردمی بصیر و آگاه هستند، به ذکر خاطره‌ای در این مورد پرداخت: «بعد از رحلت مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی محقق کابلی (ره)، در دیدار مسئولین و اعضای بیت آن مرجع فقید با حجت‌الاسلام والمسلمین شهرستانی نماینده‌ی حضرت آیت‌الله‌ العظمی سیستانی مدظله‌العالی، ایشان به ما گفت که در سفری که به افغانستان داشته‌اند، مردم آنجا حدودا ۷۰۰ نامه به ایشان داده‌اند که بعد از انتقال نامه‌ها به قم و بررسی آنها مشخص شد که از این 700 نامه، تنها صد عدد از آن درخواست‌های شخصی بوده و مابقی آن درخواست‌های عمومی از قبیل تقاضا برای ساخت بیمارستان و حسینیه و مسجد و درمانگاه بوده است که این نگاه کلان مردم افغانستان مسئولیت علما و بزرگان و مراجع و رهبران ما را بسیار سنگین می‌کند.»
 
وی با تاکید بر ضرورت امر تبلیغ دینی در میان مهاجرین، از نهاد جامعه ‌المصطفی العالمیه قدردانی نموده و اعلام کرد: جامعه‌المصطفی این مسئله را تصویب کرده است که طلاب فارغ‌التحصیل افغانستان که در ماه‌های محرم و رمضان در میان مهاجرین فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی داشته باشند به عنوان فعال تبلیغی محسوب می‌شوند و برای‌شان پرونده‌ی تبلیغی اعمال خواهد شد. در اینجا نیاز به اشاره است که حضرت آیت‌الله فاضلی بهسودی نیز در محرم سال جاری 448 نفر از طلاب را جهت تبلیغ در میان مهاجرین اعزام کردند.
 
سید احمدی با اشاره به تحصیل طلاب افغانستان در رشته‌های مختلف و توانمندی‌های علمی آنان، از نماینده‌ی ریاست‌جمهوری ایران در امور افغانستان تقاضا کرد تا از ظرفیت این طلاب استفاده نماید: طلاب و علمای افغانستان صاحب‌قلم و صاحب‌نظر هستند و طرح و برنامه دارند و مناسب است که با آن جلسات برگزار شود و نظرشان گرفته شود.
 
وی خاطرنشان کرد: ما طلاب و علمای افغانستان در ضمن اینکه نظر حضرت آیت‌الله صالحی رئیس شورای علمای شیعه‌ی کشور را تایید نموده و از موضع‌گیری سیاسی این شورا پشتیبانی و حمایت می‌کنیم و اعلام می‌نماییم که طلاب مستعد و آموزش‌دیده‌ی افغانستان در رشته‌های سیاسی، اقتصادی، مدیریتی و فرهنگی و ... آمادگی دارند تا در راستای ترقی و تکامل فرهنگی و سیاسی افغانستان فعالیت نمایند.
 
مسئول روابط عمومی دفتر مرحوم حضرت آیت‌ الله‌ العظمی محقق کابلی (ره) با اشاره به یکی از مشکلات اساسی طلاب افغانستانی مقیم ایران عنوان کرد: یکی از مشکلات اساسی طلاب افغانستان که سال‌های سال آن را دنبال کرده‌ایم اما به نتیجه‌ای نرسیدیم و از نماینده محترم رئیس جمهوری آقای دکتر کاظمی قمی هم درخواست راه‌حل در جهت حل این مشکل را داریم و آن این است که فرزندان طلابی که دارای اقامت قانونی هستند و از ابتدا اقامت در گذرنامه داشته‌اند، هنگامی که به سن ۲۳ سالگی برسند اقامت‌شان قطع می‌شود و مبدل به یک شخص غیرمجاز می‌شوند. این در حالی است که این رویه آسیب‌های بسیار زیادی دارد. یکی از ضررهای آن این است که این جوانان زندگی در اینجا را تحمل نمی‌توانند چرا که اگر از خانه بیرون بیایند دستگیر می‌شوند لذا راهی کشورهای غربی و اروپایی می‌شوند؛ بنابراین یک استعداد و یک ظرفیت را با دست خودمان به دشمن تحویل می‌دهیم. در حالی که این مسئله با پیگیری و اقدام قابل حل است.
 
وی افزود: مشکل بعدی در مورد علمای افغانستان است که به رحمت الهی رفته‌اند. وقتی عالمی از دنیا می‌رود به خانواده‌ی او تا یک سال اقامت داده می‌شود و بعد از یک سال خانواده‌ی ایشان بدون مدرک می‌شوند. این مسئله هم مناسب نیست که فرزندان در یک خانواده‌ی دینی تربیت شوند اما بعد از وفات پدر بی‌مدرک و غیرمجاز و مستأصل گردند و نتوانند در ایران بمانند و ناچارا راهی کشورهای اروپایی شوند. ما در این چهار دوره از نمایندگی تلاش زیادی کردیم و نامه‌نگاری‌های متعددی انجام شد و به این نتیجه رسیدیم که حل این مشکل به دست نماینده‌ی محترم ریاست جمهوری در امور افغانستان است و امیدواریم به این مشکل توجه شود تا خانواده‌های طلاب از نگرانی بیرون بیایند.
سید احمدی، علما و فقها و مراجع گذشته‌ی افغانستان و مراجع فعلی را از ظرفیت‌های بسیار خوب توصیف کرد و گفت: بزرگان دینی و علمای ما در گذشته‌ها و حال برای اعتلای اسلام و مکتب تشیع و رشد فرهنگی جامعه‌ی افغانستان زحمات زیادی کشیدند که در میان علمای گذشته و حال یگانه کسی که خیلی درخشید و یک شخصیت علمی معنوی بود و همین معنویت ایشان برای جامعه‌ی ما ثمر داد، مرحوم حضرت آیت‌الله‌ العظمی محقق کابلی (ره) بود که ما به طور گذرا و اجمالی به فعالیت‌هایی که ایشان در افغانستان انجام دادند و بعد از ایشان نیز ادامه دارد اشاره می‌کنیم.
 
وی در ادامه به بخشی از خدمات دینی و فرهنگی مرحوم حضرت آیت ‌الله العظمی محقق کابلی (ره) پرداخت. 26 مرکز فرهنگی دینی، 20 مصلی و حسینیه، 6 دفتر اداری در شهرهای کابل، غزنی، دایکندی، هرات، بامیان و مزارشریف، 5 دفتر اداری در شهرهای قم، مشهد،‌ تهران، اصفهان و شیراز، 2 دفتر در کویته‌ی پاکستان و 1 دفتر در نجف اشرف. حدودا 10 هزار طلبه‌ی افغانستانی در داخل و خارج کشور از ایشان شهریه دریافت می‌کنند. ساخت مصلی و مسجد جامع خاتم‌الانبیا (ص) در هرات که بعد از مسجد جامع گوهرشاد این ولایت نظیری در افغانستان ندارد. این مصلی و مسجد مبدل به مظهر وحدت شیعه و سنی در هرات شده است. کتابخانه‌ی ایشان در مدرسه‌ی جامعه‌الاسلام کابل بیش از 250 هزار جلد کتاب در بخش‌های مختلف درسی و غیردرسی را در سه مخزن در سه طبقه در خود جای داده است که البته یکی از طبقات آن با کمک جمهوری اسلامی ایران دایر شده است. همچنین نوارخانه‌ی مجهز از تمام دروس حوزوی در قالب نوار و سی‌دی و فلش در آن موجود است.
 
سید احمدی خاطرنشان کرد: این خدمات بیش از سه سال است که با مدیریت آیت‌الله فاضلی بهسودی که یکی از شاگردان برجسته‌ی آن مرجع فقید است تاکنون ادامه پیدا کرده و تلاش بر این است که با تعامل و همفکری و هم‌سازی با شخصیت‌های دیگر به صورت گسترده‌تر ادامه یابد.
 
مسئول روابط عمومی دفتر مرحوم حضرت آیت ‌الله‌ العظمی محقق کابلی (ره) در بیان برخی ویژگی‌های شخصیتی آن مرجع فقید نیز گفت: یک ویژگی شخصیتی مهم حضرت آیت‌الله محقق کابلی (ره) فکر و اندیشه‌ی تعاملی ایشان بود. آن مرجع بزرگوار یک عالم به‌روز بود که مسایل روز را به طور دقیق بررسی و مطالعه می‌کرد و نسبت به آنها احساس مسئولیت و موضع‌گیری داشت. ایشان در راستای دفع نقشه‌های تفرقه‌انداز دشمنان اسلام چند موضع‌گیری داشت از جمله اینکه بر این عقیده بود که حفظ وحدت مسلمین واجب است و اختلاف و تفرقه میان مسلمین حرام است. و یا انقلاب اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی (ره) را یک معجزه‌ی الهی می‌دانست و نیز تضعیف نظام جمهوری اسلامی ایران و تضعیف مقام معظم رهبری حضرت آیت‌ الله العظمی (امام) خامنه‌ای را حرام می‌دانست.
حجت‌الاسلام سید احمدی خاطرنشان کرد: این نکته بسیار مهم است که یک مرجع و فقیه بعد از ده‌ها سال گذر عمر و تحقیقات و بررسی و مطالعه به این نتیجه‌ می‌رسد و رسما فتوا می‌دهد که تضعیف نظام جمهوری اسلامی ایران حرام است. نکته‌ی مهم در اینجا این است که همه‌ی ما باید در مسیر تقویت این نظام اسلامی گام برداریم.
 
وی با بیان اینکه علما، دانشمندان و متفکران جامعه‌ی افغانستان خواهان این هستند که وحدت و اتحاد میان مذاهب حفظ شود و ایده و تفکر حضرت آیت‌‌الله محقق کابلی (ره) ادامه پیدا کند، گفت: این روند باعث می‌شود که جامعه‌ی مسلمین پیشرفت کند و برای این امر مهمترین مسئله‌ی لازم، آن احساس و درک درونی یک عالم یا طلبه‌ی دینی است که به این نتیجه‌ رسیده باشد که عزت و سربلندی ملت افغانستان و ایران و در مجموع اسلام در این است که اندیشه‌ی وحدت و اتحاد میان مذاهب و تعامل میان آنها گسترش یابد.
 
مسئول روابط عمومی دفتر حضرت آیت ‌الله العظمی محقق کابلی (ره) در پایان مطالب خود تصریح کرد که اندیشه‌های تعاملی و موضع آن مرجع فقید در مورد لزوم تقویت نظام اسلامی، توسط آیت‌الله فاضلی بهسودی به عنوان یکی از شاگردان مبرز ایشان که سال‌ها در بخش استفتائات آن مرجع فقید فعالیت کرده و با آراء و نظرات ایشان آشنایی دارد، ادامه پیدا خواهد کرد و تلاش هم بر این است که این اندیشه‌ها و مواضع در جامعه نهادینه شود.