خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ کابل: رحمت‌الله نبیل در این گفت‌وگو با تلویزیون شمشاد که به تاریخ اول سرطان منتشر شده، مسائل مهمی را در مورد روند صلح، اهداف و نیات امریکا و پاکستان، چند دستگی در میان طالبان و فعالیت گروه داعش مطرح کرده است.
 
وی تأکید می‌کند که از نظر او، داشتن برخورد خوشبینانه و سطحی با موضوع صلح با استفاده از موقف سطحی و خوش‌بینانه دیگران به نفع افغان‌ها نخواهد بود.
 
این نامزد ریاست جمهوری با بیان این‌که شکی وجود ندارد که در شرایط کنونی، آینده افغانستان و نسل‌های آینده نسبت به خوراک به صلح بیشتر نیاز دارند، گفت: "زمانی که ما نظر ارائه می کنیم، به این معنی نیست که خدایی نخواسته مخالف صلح هستیم، بحث ما این است که حلقات استخباراتی و یا کشورهایی که می خواهند جنگ افغانستان را بالاخره به نفع خود پایان دهند، یک موضوع جدید نبوده و نظر به تجارب گذشته و با درنظر داشت وضع کنونی، ما باید همیشه بر اساس تحلیل رفتار نماییم. پروسه صلح تا الحال پروسه صلح افغانستان نیست و داشته های پیش آمده تا حال عبارت از معامله امریکا با پاکستان می باشد، در این اصلا هیچ شکی نداریم، زیرا ما افغان ها تا اکنون در این پروسه دخیل نگردیده ایم".
 
وی افزود: "اکنون نگرانی این است که آیا ما می توانیم این پروسه و گفتگو را به نفع افغانستان و به نفع آینده افغانستان پایان دهیم؟ این امر به درایت سیاسی ما سیاسون کشور و در کُل به اراده رهبری طالبان و ضمنا به باخبری خوب از وضعیت فعلی وابستگی دارد".
 
نبیل در ادامه تصریح می‌کند که به نیت امریکا در مورد روند صلح افغانستان شک دارد: "من تا حال شک دارم، بالای امریکا شک دارم، چون آن‌ها اهداف خود را دنبال می کنند و در ماه نوامبر انتخابات دارند، آقای خلیلزاد همین موضوع و امریکا را بالخصوص اداره ترمپ را در نظر گرفته، عمل می نماید، تا بتوانند الی ختم ماه نوامبر اعلام کنند که آن‌ها جنگ را در افغانستان پایان دادند. پاکستان نیز دارای اهداف خاصی است که می‌خواهد با استفاده از پروسه صلح، برنامه‌ها و دیدگاه‌های‌شان در مورد صلح افغانستان که ما از بیست و یا چهل سال پسین شاهد آن هستیم را عملی سازند. برای ما افغان‌ها مهم این است که آیا می‌توانیم این پروسه را به نفع افغانستان پایان داده و آن‌را به یک فرصت تبدیل نمایم".
 
وی ادامه داد: "آن‌چه من احساس کرده‌ام، چون در بحث ها دخیل نیستم، این است که امریکایی ها می‌خواهند تا یک سیستم مشابه به ایران در افغانستان حاکم باشد. طوری که طالب حاکم بوده و در اکثریت موضوعات دخیل باشند و متأسفانه بحث را دوباره به سوی مسائل قومی می‌کشانند، مثلا فلان قوم چند فیصد و دیگری چند فیصد است، دقیق همان اشتباهی که در کنفرانس بُن صورت گرفت. اشخاصی که حالا به این مسائل مصروف اند، در کانفرانس بُن نیز همین اشتباه را مرتکب شدند که طالبان را هیچ سهم ندادند".
 
رییس پیشین امنیت ملی کشور در ادامه در رابطه به اختلاف در صفوف طلبان گفت: "یک گروه که دارای چندین بخش است، گروه ذاکر قیوم، گروه صدر ابراهیم، گروه ملا دادالله، یک بخشی از شبکه حقانی و محاذ فدایان و یک تعداد طالبان دیگر که به شبکه‌های مختلف رابطه دارند، به نام طالب شناخته شده، اما مستقیما دارای روابط اند، این‌ها همه در صدد این است تا زیر یک چتر به نام داعش فعالیت‌های‌شان را آغاز نمایند".
 
وی خاطرنشان کرد که دلیل بیشتر شدن تشویش از داعش همین است که تعدادی از جوانان احساساتی طالب که طرز تفکر و ذهن آن‌ها نسبت به طالبان و رهبران پیشین‌شان، که اکثرا طالب‌های مسجد و قریه‌جات ما بودند، متفاوت‌تر است و این باعث خواهد شد که ما در یک مرحله جدید جنگ داخل شویم.
 
در این میان، به نظر وی، برنامه پاکستان این است که نظام و قانون اساسی افغانستان را از طریق مذاکرات زیر پرسش آورده، اما ماشین جنگی طالبان فعال نگهداشته شود؛ به عده‌ای ذهنیت داده می‌شود که مذاکرات نتیجه نمی‌دهد و ما باید از طریق جنگ قدرت را انحصار نماییم".
 
نبیل خاطرنشان کرد: "بحث دیگری که می‌گوییم، به ملایعقوب بیشتر توجه داده می‌شود، ملایعقوب یکی از فرماندهان طالب می‌باشد که بیشتر در افغانستان حضور نداشته، از جمله نسل جوان طالب بوده، دارای فکر متفاوت‌تر نسبت به رهبران پیشین‌شان می‌باشد. گفته بودم که در دفتر قطر طالبان تغییرات به وجود می‌آید و فکر می‌کنم که این تغییرات اکنون در این دفتر به وجود آمده و عملی می‌گردند".
 
وی با اشاره به تعیین رهبر جدید داعش در افغانستان که برای نخستین‌بار از عراق و سوریه تعیین می‌گردد، گفت: قوت‌های جدید لشکر طیبه و جیش محمد تحت نام‌های مختلف به افغانستان داخل می‌شوند. تعداد تروریست‌ها و جنگنده‌های خارجی در بدخشان و تخار خیلی زیاد شده است.
 
این مصاحبه به‌تاریخ اول ماه سرطان به‌نشر رسیده و از زبان پشتو به فارسى ترجمه شده است.
متن کامل این مصاحبه رحمت‌الله نبیل با تلویزیون شمشاد به شرح زیر است:
مجری شمشاد: بسم الله الرحمن الرحیم، بیننده گان محترم تلویزیون شمشاد السلام علیکم. در مورد روند جاری صلح افغانستان دو دیدگاه وجود دارد: یکی آن بسیار سطحی است که به فکر ما، نمایندگان دولت جمهوری اسلامی افغانستان با طالبان گفتگو خواهند نمود، امریکایی ها به آن زمینه سازی نموده درحالیکه ایشان از قبل با طالبان به توافق رسیده و بالاخره ما با طالبان به یک نتیجه سیاسی خواهیم رسید و در نتیجه این گفتگوها جنگ تا یک حدی به پایان رسیده، طالبان می آیند و یک نظام جدید استوار بر مشارکت سیاسی بوجود خواهد آمد، ولی دیدگاه دیگر آن یک دیدگاه عمیق و شاید هم دقیق و استخباراتی است که چندین پرسش را به همراه دارد که آیا طالبان به واقعیت در یک صف باقی مانده اند؟ آیا طالبان در نتیجه صلح منحیث یک کتله منسجم برای ادغام در نظام آماده اند؟ پاکستان چه میخواهد، قیمت شان از نتیجه صلح کم است یا زیاد؟ اراده امریکایی ها در این پروسه به چه اندازه واقعی بوده و به چه اندازه میخواهند تا ثبات در اینجا بوجود آید؟ و همچون دها پرسش دیگر وجود دارند که نگرانی های متعدد را در قبال داشته و این نگرانی ها باعث میشود تا طوری پنداشته شود که اگر به این گونه به پیش برویم و یا هم اراده ها و قصدهای سیاسی به این گونه باشد شاید زیان پروسه صلح از سود آن بیشتر باشد.
هر دو دیدگاه دارای طرفداران میباشند، بعضی ها نظر شان را در مورد این دیدگاه ها بگونه خوشبینانه مطرح نموده و بیشتر آنها در این زمینه محتاط میباشند. از این جمله نظریه وجود دارد که از بیشتر اینها متفاوتر بوده و در روند حساس صلح بگونه مکرر دارای نظریات متفاوت میباشد. صاحبان این نظر در مورد صلح، رهبری صفوف طالبان، داعش، نوعیت جنگ و اراده پاکستان، امریکا و دیگران در مورد صلح داشته های جدید ارائه می نمایند. برای بحث روی این موضوع با شخصیت سیاسی و کاندید پیشین ریاست جمهوری آقای انجنیر رحمت الله نبیل مصاحبه ویژه داریم تا در این مورد با ایشان بحث مفصل داشته باشیم.
آقای نبیل سپاس از اینکه برای ما وقت دادید!
رحمت الله نبیل: تشکر خوش آمدید آقای استانکزی!
 
مجری شمشاد: سلامت باشید. نبیل صاحب صورت واقعی پروسه صلح چگونه است؟ آیا نمای ظاهری آن همان طوریست که ما مشاهده می نماییم و یا مسائل نگران کننده در آن وجود دارد؟
رحمت الله نبیل: تشکر، صلح و یا روند صلح طی چهل سال اخیر برای افغانستان یک موضوع حیاتی و مهم میباشد. از نظر من داشتن برخورد خوشبینانه و سطحی با این موضوع با استفاده از موقف سطحی و خوشبینانه دیگران به نفع افغانها نخواهد بود. طوریکه ما از گذشته ها تجربه داریم، برنامه ها و توطئه های سری که متاسفانه از سوی همسایه های نزدیک و دور به افغانستان طراحی گردیده بود، باید ما را در این موضوع بیشتر حساس و کنجکاوتر بسازند. شکِ وجود ندارد که در شرایط کنونی آینده افغانستان و نسلهای آینده افغانستان نسبت به خوراک به صلح بیشتر نیاز دارند. زمانیکه ما نظر ارائه میکنیم به این معنی نیست که خدانخواسته ما مخالف صلح هستیم، بحث ما اینست که حلقات استخباراتی و یا کشورهایکه میخواهند جنگ افغانستان را بالاخره به نفع خود پایان دهند، یک موضوع جدید نبوده و نظر به تجارب گذشته و با درنظر داشت وضع کنونی ما باید همیشه بر اساس تحلیل رفتار نماییم. پروسه صلح تا الحال پروسه صلح افغانستان نیست و داشته های پیش آمده تا حال عبارت از معامله امریکا با پاکستان میباشد، در این اصلاً هیچ شکی نداریم زیرا ما افغانها تا اکنون در این پروسه دخیل نگردیده ایم.
 
مجری شمشاد: اما ما (افغانها) چند روز بعد برای گفتگوها با طالبان به دوحه خواهیم رفت.
رحمت الله نبیل: بلی، اکنون نگرانی اینست که آیا ما میتوانیم این پروسه و گفتگو را به نفع افغانستان و به نفع آینده افغانستان پایان دهیم، این امر به درایت سیاسی ما سیاسون کشور و در کُل به اراده رهبری طالبان و ضمناً به باخبری خوب از وضعیت فعلی وابسته گی دارد. حالا به پرسش شما می پردازم، من تا حال شک دارم، بالای امریکا شک دارم چون آنها اهداف خود را دنبال میکنند و در ماه نومبر انتخابات دارند، آقای خلیلزاد همین موضوع و امریکا را بالخصوص اداره ترمپ را در نظر گرفته عمل می نماید تا بتوانند الی ختم ماه نومبر اعلام کنند که آنها جنگ را در افغانستان پایان دادند. پاکستان نیز دارای اهداف خاصی است که میخواهد با استفاده از پروسه صلح برنامه ها و دیدگاه های شان در مورد صلح افغانستان که ما از بیست و یا چهل سال پسین شاهد آن هستیم را عملی سازند. برای ما افغانها مهم اینست که آیا میتوانیم این پروسه را به نفع افغانستان پایان داده و آنرا به یک فرصت تبدیل نمایم.
 
شمشاد: حال اگر روی هر یک آن مکث جداگانه داشته باشیم آقای نبیل، مثلاً نخست بر طالبان که شما اخیراً در مورد آنها سه یا چهار مضامینِ داشتید که واقعاً مردم را بالای صفوف، رهبری و انشعاب و عدم انشعاب طالبان مشکوک ساختید، مسئله دیگر را مثلاً شما در مورد ملا یعقوب پسر ملاعمر مطرح کردید، ظاهر قضیه اینست که ملاهیبت الله یک آدرس منسجم طالبان را رهبری میکند، هر آن گروه که در دوحه تحت عنوان گروه طالبان حضور دارند هر چند حقانی باشد و یا کسی دیگر، هر یک آنها در آنجا اساس دارند مانند انس حقانی و دیگران اما شما ادعا می نمایید که رهبری طالبان با هم اختلاف دارند و چنین ابراز می نمایید که ملایعقوب شوری کویته را رهبری میکند و انس حقانی را گاهی به گروه داعش ربط می دهید، در چنین وضعیت تحلیل شما چرا باید قابل قبول باشد؟
رحمت الله نبیل: نخست باید بگویم که به هیچ صورت امریکا و پاکستان نمی خواهند تا این دو قوت که عبارتند از طالبان و قوت فعلی میباشند با هم منسجم و یکجا گردند زیرا که به یک قوت مبدل گردیده و منطقه این را هرگز نمی خواهد و تجربه چنین وضعیت را ما از زمان مجاهدین نیز دارا میباشیم.
در رابطه به اختلاف در صفوف طلبان، بلی شما نیز می شنوید که اختلافات میان شان بیشتر میشود. یک گروه که دارای چندین بخش است، گروه ذاکر قیوم، گروه صدر ابراهیم، گروه ملا دادالله، یک بخشی از شبکه حقانی و محاذ فدایان و یکتعداد طالبان دیگر که به شبکه های مختلف رابطه دارند بنام طالب شناخته شده اما مستقیماً دارای روابط اند، اینها همه در صدد اینست تا زیر یک چتر بنام داعش فعالیت های شان را آغاز نمایند. دلیل بیشتر شدن تشویش از داعش همینست که تعداد جوانان احساساتی طالب که طرز تفکر و ذهن آنها نسبت به طالبان و رهبران پیشین شان که اکثراً طالب های مسجد و قریه جات ما و شما بودند، متفاوت تر است و امر هذا باعث این خواهد شد که ما به یک مرحله جدید جنگ داخل شویم. به نظر شخصی بنده بحث پاکستان اینست که نظام و قانون اساسی را از طریق مذاکرات زیر پرسش آورده اما ماشین جنگی طالبان باید فعال نگهداشته شود. به عده ذهنیت داده میشود که مذاکرات نتیجه نمی دهد و ما باید از طریق جنگ قدرت را انحصار نماییم. بحث دیگری که میگوییم به ملایعقوب بیشتر توجه داده میشود، ملایعقوب یکی از فرماندهان طالب میباشد که بیشتر در افغانستان حضور نداشته از جمله نسل جوان طالب بوده دارای فکر متفاوت تر نسبت به رهبران پیشین شان میباشد. گفته بودم که در دفتر قطر طالبان تغیرات به وجود می آید و فکر میکنم که این تغیرات اکنون در این دفتر بوجود آمده و عملی میگردند. اینجا که رهبر جدید داعش تعیین می شود و بحث روی آن صورت نگرفته نخستین بار است که از عراق و سوریه تعیین میگردد. قوت های جدید لشکر طیبه و جیش محمد تحت نامهای مختلف به افغانستان داخل میشوند. تعداد تروریست ها و جنگنده های خارجی در بدخشان و تخار خیلی زیاد شده است.
 
مجری شمشاد: ولی طالبان هم عملاً کوشش دارند تا نشان دهند که شوری کویته، دفتر قطر و صفوف طالبان اداره واحد داشته، دارای انگیزه و موقف واحد میباشند. آنها از تصمیم مراحل آتش بس و کاهش خشونت اخیر استدلال میکنند که در دفتر قطر و شوری کویته اتخاذ گردیده و بالاخره عملی شده و ما هم عملاً در چند اخیر شاهد آن هستیم. ملا هیبت الله زنده است و آیا رهبری طالبان را به پیش میبرد یا خیر؟ 
رحمت الله نبیل: تا حد که میدانم، ملا هیبت الله زنده است اما طوری رهبری میکند که تقریباً منزوی بوده و بعضی از کارها با استفاده از نامش انجام داده میشود. در دفتر قطر واقعاً سه گروه وجود دارد، شبکه حقانی، گروه ملا یعقوب و شوری کویته یا گروه ملا هیبت الله هر یک دارای نماینده گی جداگانه میباشند. در شرایط کنونی به مراحل نرسیده ایم که عملاً نشست میان ما و گروه طالبان و یا هم نظام کشور و طالبان صورت گرفته و روی شرایط بحث شده باشد اما علایم نشان میدهد که تصامیم اتخاذ شده در قطر، اینجا عملاً تطبیق نمی گردد، میتوان مشاهده کرد که تعداد تلفات افزایش یافته و جنگ ها بیشتر شده اند و این علایم خوبی نیست. ما بیان میداریم که این یک فرصت خوب به طالبان و سیاسون کشور است که افغانستان را از این بدبختی ها نجات دهند. امریکا دارای مفاد و انتخابات خود بوده و پاکستان دنبال مفادهای خویش میباشد، ما افغان ها در کُل باید مفادهای خویش را تعریف نماییم.
 
مجری شمشاد: طالبان بر اساس توافقنامه با امریکایی ها در یک مرحله آزمایشی قرار دارند، تا ثابت نمایند که با تمامی گروه ها بشمول القاعده، لشکر طیبه، داعش وغیره و سایر گروهای که در لست سیاه امریکا وجود دارند، ارتباطات خویش را قطع نموده و در مقابل شان ایستاده گی نمایند. وضعیت تحلیل شده توسط شما از یک حالت پراگنده حکایت میکند که طالبان ممکن ارتباطات خویش را طوریکه به آنان از سوی امریکایی ها گفته شده است با این گروه ها قطع نتوانند. آیا طالبان در قطع کردن روابط با همه این گروه ها موفق خواهند شد و آیا در این مورد قناعت امریکا را بدست خواهند آورد؟
رحمت الله نبیل: من فکر نمی کنم، روی این موضوع به نحوه بحث می نمایم که شبکه حقانی و شوری کویته از خود پیچیده گی دارد به این معنی که ظاهراً یک شکل دارد و باطن آن متفاوت تر است. شبکه حقانی دارای روابط عمیق با تروریست های خارجی میباشد، زیرا اکثریت آنها در وزیرستان بود و باش داشتند. شبکه های خارجی تروریستی مانند القاعده، تحریک اسلامی ازبکستان، آیغوریان، چیچنی ها، قرغزستانی ها، لشکر طیبه وغیره نیز در آنجا مستقر بودند. چیزی که من در گذشته نیز یادآوری نمودم، یحی حقانی تا هنوز مسئولیت انسجام این شبکه را بعهده دارد و موضوعات که در گزارش ملل متحد به نشر رسیده اند تا حدی درست بوده چون در چنین شرایط حساس یک سازمان جهانی داشته های بی بنیاد که در آن بیشتر از شبکه های استخباراتی کشورها دخیل باشند را ارائه نمی کند. پس این موضوعات و حساسیت ها باید ما را بسیار محتاط نمایند و بحث من روی اینست که خدانخواسته با برخورد احساساتی و خوشبینانه به یک تونل داخل شویم که باز هم به نام تروریزم و مبارزه با تروریزم بیست سال دیگر کشته شده و قریه جات ما ویران شود.
 
مجری شمشاد: اما مسئولیت بدوش امریکایی ها است که اگر به باور شما طالبان نتوانند و یا نتوانسته اند با گروه های تروریستی روابط خویش را قطع نمایند، امریکا مسئولیت دارد تا آنها را بر اساس توافقات اتخاذ شده محکوم نموده و آنها را مسئول بدانند که چرا عمل ننموده اند.
رحمت الله نبیل: طوریکه قبلاً یادآور شدم، امریکا دنبال مفادهای خویش است. زیرا موضوع انتخابات و تأثیرات بیماری ویروس کرونا بر امریکا، توجه این کشور را بیشتر به پالیسی های خارجی معطوف داشته که از جمله افغانستان موضوع مهم در این راستا می باشد. آنها دارای بحث خویش اند، در مورد امن و پناه گاه، منطقه و تضمین های پاکستان هیچ بحث صورت نگرفته و خود افغانها تا حال در این بحث شامل نگردیده اند. بحث رهایی زندانیان طالب را امریکایی های انجام داده اند و حتی طوریکه اسناد توافقنامه را مشاهده کردیم روی نوعیت نظام نیز توسط امریکا بحث صورت گرفته است. این همه موضوعاتِ اند که ما باید در مورد آن منحیث مالکین واقعی این سرزمین از امریکا بپرسیم و طالب نیز باید به این خوشبین نباشند که گویا آنها با امریکایی ها در نتیجه توافقنامه به یک هدف رسیده اند. زیرا این موضوعات مسائل سری دیگر در قبال داشته که در کُل به زیان افغانستان میباشند. این همه پرسش های اند که همه ما باید مشترکاً در نخستین نشست بین الافغانی که شاید دایر گردد، مطرح بسازیم. باورسازی و اجماع سیاسی را نمیتوان با یکجا کردن نماینده گان و یا سران چند قوم و یا هم گرد آوردن آنها با طالبان در یک میز، ایجاد کرد. اجماع سیاسی به این معنی است که ما روی مسائل بزرگ به یک نتیجه برسیم و سوالات ذیل از جمله مسائل بزرگِ بشمار میروند که باید مطرح گردند:
اکنون که امریکایی ها بیرون میشوند، با پاکستان و ایران چه خواهیم کرد؟ از منطقه کدام تضمین ها اخذ نماییم؟ چه تضمین های وجود دارد که از یک سو داعش و از سوی دیگر فاطمیون و از سوی شمال طالب های روسی بوجود نه آیند؟ و یا چه تضمینی وجود دارد که این موضوع بنام داعش گسترش نخواهد یافت و شمال جنوب را تسخیر نخواهد کرد؟
این همه پرسش های اند که باید در گفتگوهای میان افغانان مطرح گردند.
 
مجری شمشاد: نبیل صاحب در مورد امریکایی ها میتوانیم این همه را در یک پرسش خلاصه نماییم و یک پاسخ برای آن داشته باشیم که عبارت است از: امریکایی ها منتظر بدست آوردن کدام نوع نتیجه سیاسی در ختم تمامی این پروسه صلح هستند؟ و یا چه توقع دارند که در ختم این پروسه کدام نوعی از نتیجه سیاسی را کسب نمایند؟
رحمت الله نبیل: آنچه من احساس کرده ام، چون در بحث ها دخیل نیستم اینست که امریکایی ها میخواهند تا یک سیستم مشابه به ایران در افغانستان حاکم باشد. طوریکه طالب حاکم بوده و در اکثریت موضوعات دخیل باشند و متأسفانه بحث را دوباره به سوی مسائل قومی می کشانند، مثلاً فلان قوم چند فیصد و دیگری چند فیصد است، دقیق همان اشتباه که در کانفرانس بُن صورت گرفت. اشخاصیکه حالا به این مسائل مصروف اند در کانفرانس بُن نیز همین اشتباه را مرتکب شدند که طالبان را هیچ سهم ندادند. طالبان می خواستند تا در قریه جات شان بمانند، در کتابِ که در مورد آقای کرزی تحریر گردیده است ذکر میشود که ملاعمر از شاولی کوت به آقای کرزی نامه فرستاده بود و یا فرضاً متوکل در خانه مانده بود و افراد دیگر گروه طالبان مانند ملا برادر نیز در خانه اش حضور داشت. این همه بعضی از اعمال امریکایی ها و بعضی از افراد داخلی کشور ما بود که موضوع سرانجام به این مرز رسید. حالا ما بیان میداریم که نباید هیچکس از این بحث بیرون بماند و این بحث قومی نشود. زیرا اگر ما باز هم یک تشکیل قومی را بنیاد میگذاریم که در آن فلان قوم به این اندازه سهم داشه باشد و فلان قوم نماینده اش را معرفی نماید که ممکن یک قاتل و یا جاسوس کشور خارجی را معرفی کند، و باز هم یک حکومت موقت را تشکیل دهیم، تکرار تجربه تلخ خواهد بود. باید روی ارزش ها توافق نماییم.
 
مجری شمشاد: داعشِ که در افغانستان فعال بنظر میرسد و در کابل و سایر مناطق افغانستان عملیات های ترصدی انجام میدهند و گاهی مسئولیت حملات بزرگ را می پذیرند چون به آسانی میتوانند روی ویب سایت آنرا اعلام نمایند. این گروه داعش با طالبان دشمنی دارد یا خیر؟
رحمت الله نبیل: روی این موضوع قبلاً نیز بحث صورت گرفته است، داعشِ که در مشرقی حضور دارد با داعشِ که در شمال فعال اند از روز اول متفاوت بود. بعد از آن حملات که در کابل رُخ میدهد، مسئولیت آن را یا داعش مشرقی و یا هم داعش دیگری می پذیرد. گروه های خورد و ریزه دیگر نیز وجود دارد که به تازه گی بوجود نیامده بلکه از قبل در اینجا حضور داشتند و زمانیکه کدام حمله را مرتکب می شدند، طالبان بنابر دلایل آنرا رد کرده نمی توانستند چون کنترول آنها زیر پرسش قرار میگرفت. فرضاً گروه تروریستی بنام تاجمیر وجود داشت که مستقیم با استخبارات پاکستان کار می نمود که رهبر آن چشم اش را از دست داده و اکنون دارای یک کمپ میباشد که در آن انتحاری ها تربیه میشوند. همینطور یک گروه دیگر تروریستی در کاپیسا بنام قاری بریال که مستقیماً با استخبارات پاکستان کار میکرد و چنین گروه های دیگر بمنظور این نگهداری می شدند تا در صورت ایجاد تمایل متفاوت شوری کویته یا طالبان از آنها در افغانستان برای ارتکاب همچو اعمال کار گرفته شود. بنابر معلومات شخصی که من دارم حملات اخیر داعش که انجام یافته، یک گروه داعش و بعضی گروه های دیگر که همچون هدف دارند در میان جوانان بسیار کار فکری انجام داده اند. شبکه حقانی، سپاه صحابه، جیش محمد وغیره بنام داعش بعضی از فعالیت ها داشته و با یکدیگیر همکاری ها و ارتباط دارند  تا خاصتاً برای بعضی از جنجال های مذهبی زمینه سازی صورت گیرد.
 
مجری شمشاد: داعش حتی در کابل یک واقعیت فزیکی و عینی میباشد.
رحمت الله نبیل: اطمینان کافی ندارم که داعش در کابل به این نحوه حضور داشته باشند.
 
مجری شمشاد: اما در نتیجه عملیات های نیروهای امنیتی ما در کابل، رهبران استراتیژیک و سایر افراد آنها دستگیر میشوند.
رحمت الله نبیل: بلی، اما در کابل توان ارتکاب حملات بزرگ را ندارند بجز از حملات تروریستی چون بمب گذاری وغیره. همین گونه طوریکه قبلاً یادآور شدم بعضی از گروه های خورد و ریزه نیز وجود دارند که از حمایت استخباراتی برخوردار بوده و پیچیده گی جنگ درینصورت ثابت گردیده و برای گروه های مختلف فرصت ایجاد شده و زمینه سازی میشود تا خود را بزرگ نمایی کنند و به مراحل بعدی آمادگی بگیرند. خلاصه اینکه من تهدید داعش را در کابل چنین بزرگ نمی دانم تا یک مشکل بزرگ ایجاد نمایند.
 
مجری شمشاد: یک موضوع که امروز در سخنان شما نیز متفاوت بنظر رسید اینست که دو یا سه دفعه کنار داعش اسم فاطمیون را نیز یادآور شدید، قبلاً نیز این بحث ها صورت میگرفت اما نام یک گروه که اساس شیعه داشته و یا تهمت همکاری ایران به آن وابسته بوده و اینجا فعالیت داشته باشد، گرفته نمی شد مگر اکنون گرفته میشود. این موضوع در سخنان شما نیز شنیده شد، و در این شبانه روز در صورت سر زدن به شبکه های اجتماعی نیز بنظر میرسد. امریکایی ها خود اظهار داشتند که داعش تلاش دارند تا پروسه صلح را سبوتاژ نموده و به جنگ های مذهبی دامن بزنند. تحلیل دیگر نیز وجود دارد که حتی امریکایی ها را به آوردن جنگ های مذهبی سوریه و عراق به افغانستان که خوشبختانه اکنون اینجا وجود ندارد، متهم میسازد. آیا همچو تلاش توسط یک آدرس منظم دولتی وجود دارد که جنگ های مذهبی را به کابل بیاورد؟
رحمت الله نبیل: زمانیکه در سال 2015 نام داعش در افغانستان نمایان شد، ایرانی ها تلاش ورزیدند تا به یک شاخه طالبان ارتباط برقرار نمایند و طوریکه شما نیز میدانید ملامنصور به ایران رفت و آمد داشت و همچنان با بعضی از قوماندان ها در غرب افغانستان ارتباط ایجاد نمودند. اما زمانیکه ارتباطات امریکا و طالبان نزدیکتر شد و در قطر تفاهمنامه امضاء نمودند، ایران از این وضعیت نا امید گردید. اکنون نگرانی ایران ممکن این باشد که اگر گروه های دیگر بوجود آیند مانند گروه بنام حزب ولایه که در گزارش ملل متحد ذکر شده است که قبلاً حتی در زمان مجاهدین و طالبان وجود نداشتند در اینجا قوت بگیرند، ایران و پاکستان امنیت خویش را به افغانستان وابسته دانسته و آرام نخواهند نشست و آماده گی های خویش را اتخاذ خواهند نمود. یک موضوع فاطمیون که حالا در افغانستان شدت میگیرد، موضوع بیست الی بیست و دو هزار مهاجر افغان میباشد که در سوریه و عراق جنگیده اند و بعضی آنها از بین رفته و بعضی دیگر آنها همانجا منسجم گردیده اند. من در این مورد اطلاعات دقیق ندارم اما چیزیکه از بعضی منابع به گوشم میرسد اینست که ایران تحت پوشش پروسه بیرون کردن گروه گروه مهاجرین افغان از کشور شان برای جنگ نیابتی با داعش آینده که گروه های تروریستی متعدد زیر چتر آن فعالیت خواهند داشت، آماده گی میگیرند، ما باید در این موضوع غافلگیر نشویم، نه طالب، نه سیاسون و نه هم مردم افغانستان باید غافلگیر شوند.
 
مجری شمشاد: فاطمیون یک تهدید و آدرس تروریستی است یا خیر؟
رحمت الله نبیل: در صورتیکه داعش بزرگ می شود در مقابل آن فاطمیون نیز به همان اندازه تهدید جدی شده میتواند، زیرا به آنها مانند عراق و سوریه که داعش و فاطمیون در آن با هم جنگ کرده اند، بهانه میسر میشود. به همین دلیل ما باید آن سو حرکت ننماییم و این صلح باید صلح افغانی باشد نه یک معامله، اگر این صلح شکل یک معامله را به خود داشته باشد درینصورت کشورهای دیگر آرام نخواهند نشست. پاکستان دارای برنامه های خاص خود خواهد بود و ایران در مقابل، برنامه های خود را در افغانستان دنبال خواهد کرد و بالاخره افغانستان خط جنگ خواهد بود. ما باید این خطرات را با تحلیل بسیار سنجیده در بحث صلح جابجا نماییم.
 
مجری شمشاد: این خطرات را هر کس متفاوت تحلیل می نمایند و یک تحلیل از رئیس جمهور غنی نیز میتواند باشد که چنین اظهار میدارد که نمیخواهم اشتباهات داکتر نجیب الله را تکرار نمایم. شما در آن زمان یک شاهد عینی بودید درحالیکه اکنون در همه این موضوعات دخیل هستید، آیا قراین، نشانه ها و شرایط مشابهت دارند که ما بر اساس آن هراس داشته باشیم که اشتباه رئیس جمهور غنی به اشتباه داکتر نجیب الله مشابهت دارد؟
رحمت الله نبیل: در بعضی موارد مشابهت ها وجود دارند و در بعضی از جاها تفاوت دارند. در آن زمان جنگ مجاهدین دخالت چند کشور را بطور انفرادی با خود داشت اما اکنون جنگ در افغانستان به یک بازی بزرگ استخباراتی مبدل شده است که عبارت از یک فرق میباشد. به گونه مثال گروه داعش که ما و شما آنها را در سوریه و عراق و سایر نقاط جهان مشاهده کردیم و سوی دیگر فاطمیون هستند و دیگر اینکه تشکیلات داخلی کشور ما مشابه به تشکیلات گذشته نیستند. در زمان قدرت داکترصاحب نجیب یک نظام، یک سیستم و یک فکر وجود داشت، اینکه چه اتفاق افتاد بر آن تاریخ قضاوت خواهد نمود. حالا وضعیت متاسفانه چنین نیست، در بحث صلح حلقه ضعیف ما هستیم در آن زمان دولت یک جانب یا طرف بود. دلیل ضعف ما اینست که ما در داخل چندین پارچه هستیم و دیگر اینکه رخنه های بیرونی در طرف جمهوریت نیز که متشکل از رخنه پاکستان، ایران و حتی همه کشورها میباشد ما را بیشتر تضعیف نموده است. من از این هراس دارم که اگر ما از اینجا بنام جمهوریت حرکت نماییم و دور میز بنشینیم باز هم بنام جمهوریت تقسیم خواهیم شد، یک گروه ما یک چیز خواهد گفت و دیگر ما چیزی دیگری ارائه خواهد کرد در چنین وضعیت امریکا یک بخش را حمایت خواهد نمود و سایر کشورها گروه های دیگری از میان ما را حمایت خواهند نمود. این موضوعات تفاوت ها و مشابهت ها را بیان میدارند. حکومت مؤقت که داکتر نجیب الله یاد کرده بود و یا هم پروسه بنیسوان که صورت گرفته بود اگر اشتباه باشد، ما باید آنرا تکرار ننماییم اما به این معنی هم نیست که ما باید بسوی صلح قدم نگذاریم. ما خود ما برای این موضوع یک طرح داشتیم که در آن گفته شده است که همه جوانب باید قربانی دهند. داکتر صاحب اشرف غنی، داکتر صاحب عبدالله باید قربانی دهند و طالبان نیز باید از این مفکوره که میتوانند افغانستان را به زور تسخیر نمایند بگذرند. یک حکومتی را تشکیل دهند که در آن از هر دو جانب اشخاص جابجا شود که در هژده یا بیست سال اخیر نه وزیر نه رئیس و نه قوماندان تعیین شده باشند اما روی موارد چهل ساله باید بحث نمایند تا واضح شود که در کدام موضوعات اشتباه کرده ایم؟ چگونه حس مالکیت را بخود و سایر گروه ها بدهیم؟ و در کدام نقطه پالیسی بیرونی ما مشترک باشد؟ اینکه طالبان پالیسی جداگانه داشته و داخل حکومت داکتر عبدالله یک پالیسی داشته و داکترصاحب اشرف غنی پالیسی دیگری را دنبال نماید، چنین موضوعات متاسفانه ما را با همان خطرات مواجه کرده میتوانند.
 
مجری شمشاد: بسیار کوتاه اگر پرسیده شود، اگر در نتیجه پروسه صلح، تحول سیاسی حتمی شود و در نتیجه آن تحول آقای اشرف غنی مکلف گردد تا هر چه زودتر دولت را ترک نماید، بنظر تان تدبیر خواهد بود یا اشتباه؟
رحمت الله نبیل: درینصورت داکترصاحب اشرف غنی باید تضمین های منطقوی را مشاهده نماید که به چه اندازه قوی اند، سلامتی نظام را بررسی نماید که مبادا اردو و پولیس و سایر نهادهای کشور در آن از بین برود، اشتباهات گذشته در آن تکرار نشود و خود را متیقن سازد که این امر ما را به سوی صلح رهبری میکند و بعد از آن دولت را ترک نماید، بنظر من یک اقدام نیک خواهد بود. اما اگر میبیند که اردو، پولیس و سایر نهادهای ما از بین میرود، بنام داعش یک پدیده بزرگ بوجود می آید، نه از پاکستان تضمین گرفته میشود و نه از ایران درینصورت بهتر خواهد بود تا این موضوع را با مردم در اشتراک گذاشته و مردم بسیج شوند و حتی طالبان باید بر این پافشاری ننمایند که نظام، اردو و پولیس از بین برود. طالبان نیز باید قبل از نشستن در مذاکرات با افغان ها از منطقه تضمین ها اخذ نمایند، همین مجاهدین به پاکستان خیلی نزدیک بودند اما آنها را پارچه پارچه کردند، اگر طالبان به این باور اند که ما بزور نظام و دولت را تسخیر خواهیم نمود به این باور نباشند چون عین برنامه برای شان ساخته شده، آنها بنام امارتی، حقانی، نسل جوان، داعش، ولایت خراسان، حزب الولایه، محاذ فدایون و سایر نام های مختلف تقسیم گردیده و در تقابل با همدیگر قرار داده خواهند شد. جنگ های مجاهدین برای کسب قدرت نیز بعد از ترک شوروی ها از افغانستان آغاز گردیدند یعنی اکنون هم به این امر بستر آماده است. پس بهتر خواهد بود که همه ما به سوی صلح حرکت نماییم به صلحی که برای ما فرصت باشد نه اینکه برای دیگران فرصت بوده و برای خود ما چالش باشد. این را منحیث افغان ها همه ما حق داریم تا در مورد پروسه صلح شک داشته باشیم. من قبلاً نیز اظهار نمودم که بالای کارکردهای خلیلزاد شک دارم. از یک سو آنها مفادهای خود را دارند، خلیلزاد صاحب در مسئله یونیکال دخیل بود، در سال 1995 زیات تلاش نمود که با طالبان روابط ایجاد کنند حتی مقالات نوشتند تا طالبان را به رسمیت بشناسند و بعداً خود ایشان طالبان را از کانفرانس بُن بیرون کرد، این را حق دارم تا بگویم که خودش شرکت بنام اس جی آی فرنتیر دارد که پسر و خانمش آنرا اداره می نمایند چند ماه بعد از آغاز گفتگوی طالبان با امریکا با یک شرکت بزرگ که 33 ملیارد دالر سرمایه دارد یکجا شده و ازینرو ذخایر معدنیات مانند گاز وغیره این منطقه را که افغانستان نیز شامل آن میشود، در کنترول خود درآورد. افغانستان در بیست سال اخیر باوجود جذب کمک های جهانی و داشتن ذخایر و معدنیات، مالک 7 ملیارد دالر سرمایه میباشد در حالیکه این شرکت با داشتن 33 ملیارد دالر وجود دارد. ما مشاهده کردیم که نظامیان پاکستانی در پروژه های بزرگ اقتصادی علاقمندی دارند.
 
مجری شمشاد: و این شرکت در موجودیت ثبات در افغانستان به مفاد دست یافته نمی تواند.
رحمت الله نبیل: اینها زمانی به مفاد دست یافته میتوانند که در کشور ما ملوک الطوایفی حاکم باشد. در قسمت شمال شرق پنج شش نفر حاکم باشند و در شمال دو سه فرد دیگر حاکم باشند زیرا درینصورت معامله تجاری بسیار به آسانی صورت میگیرد. یکی از برنامه های ریگ پرنس شرکت بلک واتر همین بود تا با بیست و بیست پنج نفر زور گوی افغانستان روابط ایجاد نموده به آنها مثلاً سالانه ده میلیون دالر بدهد و دیگر در منطقه به آنها کاری نداشته و خودش مشغول استخراج معادن شود و به آنها حق خواهد داد. ما هراس داریم که شکار عین برنامه نگردیم چون کشورهای کوچک اکثراً زیر پاهای شرکت های بزرگ اقتصادی پامال میگردند.
 
مجری شمشاد: یک چیز وجود دارد آقای نبیل که شما بطور متواتر از نگرانی ها سخن گفتید، اگر بحث این باشد که ما قبول نماییم که امریکایی ها چنین اراده دارند پس برای مقابله به امریکا بسیار ضعیف نیستیم و آیا میتوانیم جهت تصامیم را تغیر دهیم؟
رحمت الله نبیل: نخیر، اگر ما واقعاً مالک این کشور باشیم پس ضعیف نیستیم زیرا هر چیزی که در افغانستان رُخ میدهد با ما واقع میشود. من چنین نمی گوییم که همیشه باید نیت آنها را رد نماییم اما شک باید داشته باشیم، پرسش ها مطرح نماییم و خود را خوب حاکم کرده بعد از آن قدم برداریم. مثلاً به موضوع زندانیان اشاره میکنم که من آن زمان رئیس امنیت ملی بودم، اسناد ملل متحد وجود دارد که من هیچگاه به نقض حقوق بشر متهم نشده ام اما با این شیوه رهایی زندانیان موافق نبودم چون زندان مرکزی پلچرخی به خود شکل یک پوهنتون تروریستان را گرفته بود. شبکه ها در آن ایجاد گردید یعنی ما آنجا سرمایه گذاری نکردیم تا به آنها کسب و کار بیاموزانیم و زمینه تعلیم را برایشان مهیا کنیم. من در این مورد طرحی داشتم که بر اساس آن این زندانیان به هر ولایت فرستاده شوند در آنجا برایشان مهمانخانه ها گرفته شود و زمانیکه گفتگوی صلح بین الافغانی آغاز گردد به بسیار خرسندی بزرگان و متفنذین همان محل دعوت شوند و برایشان گفته شود که اینها اولادهای تان هستند و ما بسوی صلح گام می برداریم و حالا شما به ما تضمین بدهید تا اینها دوباره به صفوف جنگ نروند چون ما برایشان کسب و کار داده ایم و یا هم برایشان زمینه کار فراهم میسازیم و یا برایشان امکانات بدهیم چرا که بیشتر آنها بجز از شانه کردن تفنگ در قریه و محل خود کدام چاره دیگر ندارند، این کار عملی نشد. امریکا و طالبان فیصله کردند و طالبان هم این کار را کامیابی خود دانست و اینجا هم حکومت با این قضیه یک بار یک قسم برخورد کرد و بار دیگر به قسمی دیگری، خلاصه اینکه ما باید به چنین موضوعات برخورد سطحی نکنیم.      
 
مجری شمشاد: آقای نبیل به بحث های دیگر هم میپردازیم اما این پرسش بعنوان آخرین پرسش در مورد طالب و داعش مطرح میگردد و اینست که شما چندین بار یادآور شدید که اگر داعش بزرگ شود و یا بزرگ نمایی شود اما ما عملاً مشاهده میکنیم که داعش به اندازه که بنظر میرسد چند برابر بزرگ تر نمایش داده میشود، حملات متفاوت، مغلق و بی مسئولیت به آنها نسبت داده میشود و یک چیزی بسیار جالب اینست که امریکایی ها قطعاً علاقه ندارند تا داعش یک تهدید کوچک شمرده شود. اگر به آنها گفته شود که شاید داعش چنین کرده باشد، عصبانی میشوند و میگویند که داعش عملاً حضور دارد. من عملاً شاهد این موضوع هستم که در جریان مصاحبه با آقای خلیلزاد در مقابل اینکه پرسیدم اگر داعش وجود داشته باشد و خیالی نباشد، آنها بسیار احساستی برخورد نموده و گفتند که داعش وجود دارد و یک تهدید جدی میباشد. علاقمندی امریکا به اینکه داعش باید بعنوان یک تهدید جدی مطرح شود و رشد خیالی غیرمترقبه خودی داعش به چه معنی است؟ کی ها اند؟ چه میکنند و پلان کی ها است؟
رحمت الله نبیل: خوب است تا سخنان بگونه واضح مطرح گردد چون مردم افغانستان بالای من حق دارند تا این موضوعات را بدانند و موضوعات را که بیان میدارم در آن هیچ نوع اجندای سیاسی و شخصی ندارم. همین حالا که در دفتر قطر به بعضی از طالبان بنام مبارزه با داعش پول داده میشود و طوریکه قبلاً هم یادآوری گردید به بعضی از بخش های طالبان از سوی پاکستان بنام مبارزه با داعش پول داده میشود تا روی داعش تمرکز نمایند. امریکا میخواهد طوری وانمود سازد که طالب اجندای داخلی دارد و داعش دارای اجندای منطقوی میباشد و در این هم امریکا یا پاکستان میخواهد تا از منطقه امتیازات بدست آورد. اینکه داعش در مشرقی رشد کرده نتوانست در حالیکه همان وقت هم بزرگ نمایی می شد، و یا اکنون چرا بزرگ نشان داده میشود، من هم همین تشویش را با خود دارم که همه گروه های پراگنده تروریستی و آنعده طالبان که نمیخواهند صلح نمایند و یا نسل جوان آنها زیر یک چتر قرار گیرند و سپس ایران و روسیه در این مسائل دخالت خواهند نمود به همین دلیل باور من اینست که ما باید تحلیلی از خود داشته باشیم، نه بر تحلیل امریکا نه هم بر تحلیل پاکستان، ایران و کسی دیگر متکی باشیم و منحیث مالکین این سرزمین ولو که به هر اندازه تکالیف را متحمل میشویم باید مشترکاً برای آینده این سرزمین یک صدای منسجم و متحد بلند نماییم و اگر نه همین وضعیت را بطور مکرر شاهد خواهیم بود.
 
مجری شمشاد: اگر چه این موضوع به حدی کهنه شده و باز هم شما برایش پاسخ داشتید اما باز هم مردم علاقمند اند تا بشنوند که در مقابل طالبان شما یک عکس العمل داشتید و یک ویدیو را نشر میکنند و این ویدیو از آدرس های رسمی هم به  رسانه های طالبان میرسد و این ویدیو را طبعاً شما مشاهده کردید که در آن ادعا میشود و دو فرد دیده میشود که شما را به یک سلسله ترورهای استخباراتی متهم میسازد که این آقای نبیل است و فلان است و نام ماهر را یاد میکنند و میگویند که دفترهای وجود دارد و چنین پلانها را به ما داده اند در این بعضی از نام های بزرگ همچو خلیلزاد نیز یاد میشود. پاسخ شما را جویا می شویم.
رحمت الله نبیل: تشکر این یک توطئه جدید برایم نیست، زمانیکه رئیس امنیت ملی بودم در قبال هر عملی که در هر نقطه پاکستان رُخ میداد، نظامیان این کشور به رئیس جمهور می آمدند و طوری بیان میداشتند که اینها اند که روابط را خراب میسازند. زمانیکه از وظیفه گوشه شدم نیز این توطئه ها و تهدیدها در مقابلم وجود داشت اعم از تهدیدهای امنیتی و تهدیدهای فزیکی و سایر تهدیدها برایم وجود داشتند. در این مسئله حکومت باید پاسخ دهد اما میخواهم برای مردم معلومات مختصر ارائه نمایم. با این توطئه ها میخواهند فکری که با شما شریک ساختم را تبدیل نمایند و یا صدای ما را میان مردم کم رنگ بسازند. چیزیکه آن دو فرد موجود در ویدیو میگویند که سرهای شان را پوشانیده اند، اگر بطور دقیق آن ویدیو دیده و شنیده شود، صدای اطفال هم در آن شنیده میشود و یا کارهای که قبلاً از آن انجام داده شده اند و دو شخص دیگر که در قریه پسرهای کاکا و نواسه های کاکا گفته میشوند و دیگری آنها داکتر ضیاالدین که بزرگ یک شوری بود و روزانه صدها جوانان قوم وردک به دفترش می آمدند، مرجع بودجه اش معلوم بود در کمپاین ها با داکتر صاحب اشرف غنی و آقای اتمر حضور داشت و بنام این از کابل اختطاف شدند، لت کوب و شکنجه شدند نخست از ایشان پول خواسته شده بود هر دو آنها بتاریخ دویم حمل اختطاف شدند و بعداً از اثر شکنجه به قتل رسیده بودند در حالیکه از شهادت مولوی صاحب ایاز وقت زیاد نگذشته بود و به همان روز شهادت مولوی صاحب مفلح عکس ایشان را در همان ویدیو علاوه کرده بودند. آنها خوب میداند که من با علماء، بزرگان قوم تاجک و هزاره روابط دارم و چون رئیس امنیت بودم با امریکایی ها نیز روابط دارم آنها همه این را در یک ویدیو یکجا نموده اند. همه این توطئه است و من بر این اطمینان دارم که عده‌ی به این موضوع دامن میزنند و من در این مورد با ریاست امنیت در تماس هستم بعضی از موارد به آنها داده شده و آنها روی آن کار میکنند و نمی خواهم بر این موضوع بحث بیشتر داشته باشم. مثلاً در باره قتل آقای وحید مژده باید بگویم که زمانیکه من رئیس امنیت بودم همین آقای مژده در کابل حضور داشت. قرار معلومات که من دارم وزارت داخله قاتل وحید مژده را دستگیر نموده بود و بعداً فکر میکنم نامبرده را به ریاست امنیت سپرده بودند. این همه توطئه های اند که برای مخشوش کردن اذهان مردم بکار میروند و موضوع مهم هم برایم نیست اما ریاست امنیت باید در این مورد کار نموده و پاسخ ارائه بدارند.
 
مجری شمشاد: به شکل زنجیری بعضی از اهداف زیر تهاجم قرار گرفتند که با عواطف و احساسات مردم رابطه داشته و قضاوت اش بسیار دشوار هم بود تا فهمیده شود که چه کسی بخاطر چه، این کار را آنجام داده باشد ولی تمام آدرسها متهم شدند. داکتر صاحب ایاز نیازی مولوی مفلح و این چنین چند آدرس دیگر هدف قرار داده میشوند درداخل مساجد تا امروز هیچ کس مسئولیت اش را به دوش نمیگیرد ولی یک ادعا اینست که طالبان چنین حملات را انجام میدهند یک ادعا اینست که گروه دیگری این کار را انجام میدهد یک ادعا اینست که این یک پروسه دامن زنی به جنگهای مذهبی است چی فکر میکنید که این گونه حملات برای کدام اهداف صورت میگیرد؟
رحمت الله نبیل: اگر به یاد داشته باشید من تقریباً دو ماه یا سه ماه قبل یک چیزی نوشته بودم که بعد از این طالبان یا بعضی از گروه های تروریستی پنج اهداف مشخص را زیر تهاجم قرار میدهند اهداف که به جنگ مشروعیت خواهد بخشید، کشتن علماء خصوصاً علمای که طرفداران نظام هستند این کدام سخن جدیدی نیست شما بیبینید در کندهار، پکتیا و خوست از حال نه از قبل ظاهر حقانی را بیبینید فرضاً حقانی دیگری که اینجا بود این یک سلسله است که برای مشروعیت جنگ کار میکنند تنها علماء نیستند شما بیبینید در ولایات جنوبی یک رهبر پشتون را نگذاشته اند همچنان در شمار کسانی که چند طرفدار دارند مسآله برمیگردد به اینکه اینجا هیچ شکی نیست که گروه های تروریسیتی فعال هستند آنها برای انکشاف گروه داعش نیز کار میکنند و دشمنان پروسه صلح نیز شاید باشند و این به این معنی که شاید در اینجا حلقه های طالب نیز وجود دارد که این صلح را به نفع خود فکر نمیکنند آنها میگویند که ما قدرت را به زور احاطه میکنیم و این افراد مشروعیت جنگ مان را بعد از تفاهم نامه با امریکا زیر پرسش میبرند. پس من فکر میکنم که ریاست امنیت و ارگان های کشفی باید دیگر زودتر به ملت قناعت بدهند پیش از این که شک و شبهات در این عرصه بیشتر گردد شما دیدید که در نیمروز، این یک برنامه منظم است دیروز علماء ایستاده گی کرده و گفتند که ما این حکومت را قبول نداریم و علماء باید در سرتاسر افغانستان برخیزند این یک عمل استخباراتی است که این نظام نیم بند که ضعیف است واگر علماء هم در مقابل این نظام قیام کنند یک فاجعه خطرناک خواهد بود.
 
مجری شمشاد: میایم به بحث پاکستان، در این باره بارها بحث نموده ایم که هر وختی که رسانه ها با شما بحث می نمایند شاید راجع به پاکستان زیاد تمرکز نمایند چرا که معلومات شما در باره آنها دقیق است. باجوا به کابل می آید خلیلزاد، مقامات امریکایی با علاقه زیاد به اسلام آباد میروند سخن میزنند، به ما طوری به نظر میرسد که آمریکایی ها به شکلی توجیع شده میتوانند که دراین قضیه به یک طرف باشند ولی ما فکر میکنیم که دیگر بحث افغانی شده است ولی ما میبینیم که عملاً نظامیان پاکستانی و حتی رئیس ای اس ای رفت و آمد میکند یعنی در این قضیه رول آنها چیست؟ یا به عباره دیگر پاکستان با کدام قیمت به کابل آمده بود تا در پروسه صلح همکاری نماید؟
رحمت الله نبیل: من تقریباً بیست ساله بودم که پاکستان همیشه به این شکل سیاست نموده وقتیکه موسم تربوز ولایت فراه میرسد سرحد را مسدود میسازد یعنی به این سطح دشمنی میکند، اگر در چنین وقتی از ضعف ما استفاده میکند پس در شرایط کنونی نیز تلاش می ورزند تا از ضعف ما استفاده بجویند. من اینرا میگویم که همانطوریکه دیدیم پاکستان در انتخابات ما و شما با سیاسیون در ارتباط بود با طالب نیز ارتباط داشت و کوشش میکرد که با حکومت هم در ارتباط باشد آنها از هرطرف امتیاز میگیرند از طالب امتیاز خود را گرفته از آمریکا امتیاز خود را گرفته و حالا در این وضعیت میخواهد از حکومت افغانستان هم امتیاز خود را بدست آورد. ما وشما میبینیم که نقطه صفری را خو کنار گذاشته تار یا سیم یا خط دیورند را کنار گذاشته تمام ملت میگوید که آنها به پیش میآیند و آبادی میکنند یا گاهی سرحدم را مسدود میسازد وحتی زمانیکه میوه های ما برسد آنها سرحد ما را مسدود میکنند گاهی برای مان به نام داعش گروه میسازند در این اواخر سران گروه داعش که دستگیر شدند چی اسلم فارقی بود یا چی آن خالد ریشه همه اینها به پاکستان میرسد. آنها فکر میکنم شرایط را طوری که باید بیایند و از حکومت هم امتیاز جویی کنند من از جریان مجلس خبر ندارم اما این یک چیز بسیار تکراری است در زمان کرزی صاحب هم همینگونه میکردند مثلاً فشار وارد میکردند یا بالای دروازه ها یا در وخت میوه یا انفجارها میبود باز آمده و نشسته پیشنهاد میکردند.
 
مجری شمشاد: اگر پاکستانی ها یا باجوه با یک قیمت آمد و آنرا به جناب غنی میدهد. اگر شما میبودید فکر میکردید که ارزش یک معامله را داشته باشد که همرایشان کنیم؟ در مرحله که فکر میکنیم به طرف صلح میرویم و همکاری پاکستان لازمی است؟
رحمت الله نبیل: نخیر آنها نیت خیر ندارند هر چیزی که ولو به ظاهر خوب باشد و از طریق پاکستان میآید به خیر افغانستان نیست اگر آن صلح هم باشد ما دیده ایم اگر هر چیزی دیگری باشد چرا که پاکستان از خود اجندا و استراتیژی بزرگ دارد و میخواهد کشور مقتدر در منطقه باشد هیچ راه بزرگ شدن به طرف دیگری ندارد مگر افغانستان، اگر اقتصاد شان باشد یا هر چیزی دیگر باید از طریق افغانستان بزرگ شود من دراین ارتباط گفته بودم که استراتیژی جنرال عبدالرحمن این بود که آنها میگویند که افغانستان ناآرام نگهداشته شود تا حدی ضعیف شود که بالآخره اهداف استراتیژیکی که ما داریم بدست بیاوریم. هدف آنها تنها افغانستان و خط دیورند نیست. خط دیورند یک قصه است، هندوکش قصه دیگری و آمو نیز یک قصه دیگر میباشد. آنها تلاش دارند تا رهبری سنی های منطقه را بعهده گیرند چرا که یک مملکت سنی بوده و دارای قدرت اتمی میباشند به یک طرف آنها هند و طرف دیگر آنها ایران شیعه مذهب وجود دارد. طوری نیست که  ممالک بزرگ ممالک کوچک را ببلعد آنها در این راستا کوشش میکنند اما این مربوط به بزرگان مان میشود که به چی اندازه در این مسئله حساس اند و معامله را برای حصول قدرت دوست دارند و یا برای منافع ملی کشور شان دوست دارند.
 
مجری شمشاد: پاکستان و آمریکا در محور مفادها چی چیز های را بین هم تقسیم نموده اند، آنها چی معامله انجام داده اند. ما دلچسپی زیادی را در ملاقات های متواتر آنها مشاهده میکنیم، اراده بزرگِ جلوه دادن پاکستان نیز با خلیلزاد موجود است اکثراً این ملاقاتها صورت میگرید و رول آنها مثبت محسوب میشود. آنها در رابطه به افغانستان کدام منافع را بین خود تقسیم نموده اند؟ و در نتیجه سیاسی آینده چی تقسیمات دارند؟
رحمت الله نبیل: چند مورد وجود دارد که یکی از آنها اینست که آمریکا دیگر جنگ را به این گونه ادامه داده نمیتواند.
اگر به یاد داشته باشید وقتی پالیسی استراتیژیکی ترمپ برای آسیای جنوبی اعلان شد بسیار شدید بود و روابطش را با هند نزدیک ساخت پاکستانی ها وارخطا شدند آنها رفته با آمریکا وعده های نمودند بعد همزمان یک نامه به نام طالبان در اواخر سال 2017 به ترمپ ارسال گردید که بیاید با ما معامله کنید ترمپ یک فکر تجارتی دارد. پاکستانی ها به آمریکایی ها میگویند که این یک مملکت کوچک است ما با آنها مشکلات تاریخی داریم این یک مملکت بی سواد، یاغی و قبیلوی است اینرا شما از فاصله دور اداره کرده نمیتوانید ما این کشور را برای شما اداره کرده و منافع تان را در منطقه نگهداری میکنیم. چی بنام داعش، القاعده و یا طالب باشد. منافع امریکا را در ایران، آسیای مرکزی و چین نیز نگهداری می نماییم. اگر چنین نباشد حال چرا کوتل شاه سلیم یا مرز توپخانه چترال باز شده و صدها تروریستان خارجی از آنسو به شمال کشور داخل میشوند این چیزهای آند که پاکستان همیشه در جنگ...
 
مجری شمشاد: و اگر خلاصه اش کنیم و بگویم که صلح که آمریکا مدیریت و ابتکاراش را به دست دارد و برای مان میآورد در آن صلح پاکستان به همان عمق استراتیژیکی اش از طریق جنگ خواهد رسید؟
رحمت الله نبیل: تا یک حد بلی! بیبنید حالا شمال ناآرام است و در آنجا آنچیزهای که در فکر داشتند به آن خواهند رسید. معادن افغانستان به اختیار آنها قرار خواهند گرفت، در سیاست خارجی نقش خواهند داشت، معاملات تجارتی با آسیای میانه را آنها خواهند کرد و در افغانستان نه در وجود سیاسون و نه هم در وجود طالب صدای وجود خواهد داشت که آنها را دست بردار کنند.
 
مجری شمشاد: اگر چی سخنان زیاد است ولی وخت اجازه نمیدهد فقط یک پرسش آخر که زیاد ارتباط میگیرد با سیاست و تصمیم سیاسی شما، سه ماه میشود که ما ملاقاتهای شما را با مقامات دولتی مثل حمد الله محب یا مقامات دیگر و شاید با رئیس جمهور مشاهده کردیم و بعضی ملاقات ها شاید به رسانه ها نرسیده باشند ولی به هرصورت در جریان سه ماه، دیدار های تان با حکومت افزایش یافته و آوازه ها در رابطه به آمدن شما به کابینه یا آمدن شما به چهارچوب حکومتی افغانستان هم وجود دارد. آیا چنین تصمیمی دارید یا کدام خواست از شما صورت گرفته است؟
رحمت الله نبیل: حالات وطن را که من مشاهده نمودم خوب میفهمیم که وضعیت چگونه است من خود بتاریخ 4 اپریل با داکتر صاحب اشرف غنی ملاقات کردم در 4 اپریل آنجا که نشستیم اولین سخن من با ایشان اینبود که رئیس صاحب من نه از کدام آدرس شخصی آمدیم و نه هم از کدام آدرس سیاسی یک مجموعه و یک فکر و اولاد وطن هستیم، حس وطندوستی وادار مان ساخته است. اگر فایده ما به نظام میرسد ما آماده هستیم اختلافات سیاسی و انتخاباتی را کنابر بگذاریم. بعد من یک طرح خود را  برایشان دادم که چگونه میتوانیم در افغانستان طوری فکر کنیم که امریکایی ها با ما نیستند چگونه متوانیم قوت های امنیتی خود را یا ملت خود را از مشکلات کشیده بار شانه های  شانرا کم بسیازیم راجع به طرح من زیاد صحبت نمیکنم 33 یا 34 صفحه طرح بود همینقدر گفتم که رئیس صاحب این جنگ تنها به سرباز باقی مانده و از طرفی میگویم که این جنگ استخباراتی است این راه حل نظامی ندارد باید با ملت کار شود. بعد از آن یکی دو بار با هم ملاقات نموده ایم نظر خودم انیبود که به خواست خودم نه بلکه در جاهای که من مؤثر واقع شده میتوانم در همانجا همکاری خواهم کرد. پیشنهاداتی از جانب داکتر صاحب عبدالله هم برایم شده است از جانب تیم داکتر صاحب اشرف غنی هم بعضی از پیشنهادات صورت گرفته اند که بعضی از وزارت خانه ها بود اما من گفتم که نه در جای که من مؤثر واقع شوم.
 
مجری شمشاد: طبعاً بخش های امنیتی باشد برای شما!
رحمت الله نبیل: یا بخش امنیتی یا بخشی که من بتوانم کارهای مثبتی با مردم انجام داده بتوانم و یک فکر ملی را ایجاد کرده بتوانم بعد از آن نه آنها تماسی داشته و نه هم من تماس گرفته ام. بحث من اینبود که این نظام، نظام شخصی کسی نیست در این نظام همه ما زحمت کشیده ایم شما و مطبوعات شما نیز سهم داشته اند. کوتاه عرض نمایم که در زمان طالبان من اینجا در ملل متحد بودم به جاهای خیلی دور میرفتیم، با مردم کمک میکردیم در جنگهای داخلی من در ملل متحد بودم اینجا راکت میبارید و ما مواد های غذایی را به شفاخانه ها میدادیم کمکهای دیگری را نیز از طریق نانوایی ها انجام می دادیم تا به حالت کنونی رسیدیم. این حق ما است که کار کنیم و این به این معنی نیست که خدا نخواسته کدام هدف شخصی داشته باشیم. و این هم سرگذشت سیاسی من در این نظام بود.
 
مجری شمشاد: بسیار تشکر میکنم از شخصیت سیاسی و نامزد پیشین انتخابات ریاست جمهوری محترم انجینیر رحمت الله نبیل که با ما بودید.
رحمت الله نبیل: تشکر، بخیر باشید.