سید عیسی حسینی مزاری در گفتگویی با روزنامه جوان، چاپ تهران با بیان این که امريكايي‌ها در جهت داعش‌سازي در افغانستان فعاليت مي‌كنند، خاطرنشان کرد که امريكا با ناامن كردن افغانستان از يك طرف سعي دارد حضور همه‌جانبه خویش را توجيه كند و از طرف ديگر، از افغانستان به عنوان یک چهارراه اطلاعاتي و سكوي مشرف بر آسياي مركزي، روسيه، چين و ايران بهره‌برداري نماید. وی گفت که جنجال‌هاي پوشالي امريكا هم براي تحت فشار قرار دادن حكومت پاكستان، هيچ تأثيري در تغيير سياست‌هاي مداخله‌جويانه اين كشور در امور افغانستان ايجاد نخواهد كرد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، رییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان و خبرگزاری صدای افغان(آوا)، در گفتگو با خبرنگار روزنامه جوان، چاپ تهران، در پاسخ به این سوال که "با شكست داعش در عراق و سوريه، برخي كارشناسان معتقدند افغانستان مقصد بعدي اين گروه خواهد بود تا همچنان به حيات خود ادامه دهد" گفت: "داعش اگر به خودي خود يك جريان تشكيلاتي در افغانستان باشد، از زمينه و جايگاهي برخوردار نيست؛ به همين خاطر از سه سال گذشته كه حضور داعش در افغانستان مطرح شده، اين گروه نتوانسته موقعيت بهتري در اين كشور پيدا كند. حتي در ولایت ننگرهار هم كه كم و بيش قدرت گرفته بود نيز با مخالفت مردم روبه‌رو شد و خيزش‌هاي مردمي در برابر اين گروه تشكيل شد. در ساير شهرهاي افغانستان هم وضعيت همين‌گونه بود و داعشي‌ها نتوانسته‌اند جايگاهي را در بين مردم براي خود پيدا كنند".
بر این اساس، وی خاطرنشان کرد: "بنابراين چيزي به نام داعش كه تشكيلات منسجم و اهداف و برنامه‌هايي داشته باشد، نه در عراق و سوريه وجود داشت و نه در افغانستان چنين چيزي امكان دارد، بلكه اين كشورهاي خارجي هستند كه در پشت ماجرا قرار دارند و با نقاب داعش در اين كشورها فعاليت مي‌كنند".
این کارشناس و فعال سیاسی در رابطه با تحولات افغانستان در سال‌هاي گذشته گفت که اگر يك مطالعه سطحي انجام دهيم، به اين نتيجه مي‌رسيم كه پشت تمام حملات تروريستي و تخريب زيرساخت‌هاي افغانستان، ايجاد ناامني و بحران‌سازي، دست‌هاي پيدا و پنهان قدرت‌هاي خارجي ديده مي‌شود و در سال‌هاي اخير هم مشخصاً در مركز اين تحولات، امريكايي‌ها قرار دارند كه در جهت داعش‌سازي افغانستان فعاليت مي‌كنند و از اين گروه حمايت همه‌جانبه‌اي دارند.
به گفته حسینی مزاری، امريكايي‌ها اگرچه در ظاهر شعار مبارزه با تروريست‌ها را سر مي‌دهند و مدعي هستند كه در سوريه و عراق با داعش مبارزه كرده و توانسته‌اند اين گروه را تضعيف كنند و اکنون هم دولتمردان امريكايي ادعا مي‌كنند به خاطر جنگ با داعش در افغانستان حضور دارند، اما اين اظهارات نمايشي بيش نيست و خود امريكايي‌ها همه تحولات افغانستان را مديريت مي‌كنند.
وی افزود که امریکایی ها در جهت بي‌ثبات‌سازي افغانستان به ويژه در مناطق شمالي و غربي كه هم‌مرز با آسياي مركزي و ايران است و همچنين در مناطق شرقي كه هم‌مرز با چين است، گام برمي‌دارند و تلاش مي‌كنند در اين مناطق ناامني ايجاد كنند و گروه‌هاي مزدور خودشان را تحت نام طالبان، شبكه حقاني يا داعش مستقر كرده‌اند تا به اهداف و منويات‌شان در كشور دست پيدا كنند.
امريكايي‌ها تلاش می‌کنند از افغانستان به عنوان چهارراه اطلاعاتي استفاده كنند
رییس خبرگزاری صدای افغان(آوا) در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار روزنامه جوان كه پرسیده امريكا پشت سر حمايت از داعش قرار دارد و اين مسئله را مقامات روسي نيز گفته‌اند كه بالگردهاي ناشناس، تروريست‌هاي داعش را با مجهزترين سلاح و ابزارهاي جنگي كشورهاي غربي به افغانستان منتقل مي‌كنند؛ اهداف امريكا از تقويت داعش در افغانستان چيست؟ پاسخ داد: "كاملاً مشخص است كه امريكا با ناامن كردن و بي‌ثبات‌سازي افغانستان و فراهم كردن زمينه براي گروه‌هاي تحت حمايت خود، از يك طرف سعي دارد حضور همه‌جانبه خویش را در افغانستان توجيه كند، زيرا اگر افغانستان باثبات و امن باشد ديگر دليلي براي حضور امريكايي‌ها وجود ندارد. از طرف ديگر، امريكايي‌ها با حضور خود در افغانستان تلاش مي‌كنند به عنوان چهارراه اطلاعاتي استفاده كنند و از آن به عنوان سكوي مشرف بر آسياي مركزي، روسيه، چين و ايران بهره‌برداري نمایند".
وی با بیان این که طبق گفته برخي كارشناسان، اين يكي از اهداف واشنگتن است تا با رقباي خود در اين منطقه مقابله كند، تصریح کرد: "حضور امريكا در افغانستان از منظر ژئوپلیتيك اهميت جدي براي اين كشور و ديگر اعضاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي(ناتو) دارد. به همين خاطر يكي از بهره‌هايي كه امريكايي‌ها از اين چهارراه اطلاعاتي مي‌‌برند، اين است كه مي‌خواهند قدرت‌هاي اقتصادي منطقه مثل روسيه، چين و ايران را تضعيف كنند و اگر در اين كار موفق نشوند، حداقل بتوانند اين كشورها را مهار كنند".
این فعال سیاسی افزود: "طبق گزارش‌هايي كه سازمان‌هاي اطلاعاتي امريكا در سال‌هاي گذشته منتشر كرده‌اند، در آينده قدرت اقتصادي از غرب به سمت شرق منتقل مي‌شود و ستون‌ها و محورهاي اين قدرت اقتصادي هم چين، روسيه، هند و ايران هستند و امريكايي‌ها بر اساس اين استراتژي در افغانستان حضور يافته‌اند تا از نزديك تحولات رقبايشان را رصد كنند".
داعش قدرت چندانی در افغانستان ندارد تا شاهد تحرکات روسیه، چین و ایران باشیم
با این وجود، حسینی مزاری در پاسخ به سوال دیگر "که با توجه به استراتژي‌هاي امريكا براي مقابله با روسيه، چين و ايران، اين مثلث منطقه‌اي چه ابتكارها و تمهيداتي را براي مقابله با سياست‌هاي امريكا و تهديدات تروريستي اتخاذ كرده‌اند؟" گفت: "اگر تمهيدات و ابتكارهاي روسيه و ايران در سوريه نبود، بدون شك دولت قانوني اين كشور توسط گروه‌هاي تروريستي از بين مي‌رفت و در اختيار امريكا و مزدورانش قرار مي‌گرفت؛ ولي همكاري قدرتمند ايران و روسيه مانع تحقق چنين پروژه خطرناكي شد. همچنين همكاري چين با روسيه و ايران سبب شد تا دولت بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه، طومار گروه داعش در اين كشور را برچيند و در برابر ديگر گروه‌هاي تروريستي هم موفقيت‌هاي زيادي را كسب كند".
وی ادامه داد: "در بحث افغانستان، داعش فعلاً قدرت چنداني ندارد تا تحركاتي از طرف روسيه، چين و ايران در رابطه با مسائل داخلي افغانستان شاهد باشيم. چون به نظر من در مرحله اول، خود مردم افغانستان با جديت با گروه داعش مقابله خواهند كرد و اگر الان سكوت كرده‌اند، به اين خاطر است كه فعلاً با اين گروه مدارا مي‌كنند و منتظر اقدامات و تمهيدات دولت افغانستان براي مبارزه با تروريست‌ها هستند، اما اگر مردم احساس كنند كه حكومت توانايي مقابله با گروه‌هاي تروريستي را ندارد و نمي‌تواند با پروژه داعش‌سازي مقابله كند، قطعاً خودشان وارد صحنه مي‌شوند و در برابر اين توطئه‌ها خواهند ايستاد. بنابراين با خيزش مردمي افغانستان، ديگر هيچ نيازي به ابتكارهاي روسيه، چين و ايران نخواهد بود، ولي در نهايت حضور روسيه، چين و ايران در رابطه با مسائل افغانستان و حضور در عرصه‌هاي برقراري صلح و تأمين امنيت در افغانستان ضروري است".
این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: "در سال‌هاي گذشته با توجه به وجود سياست‌هاي مسلط غربي در افغانستان، زمينه همكاري و حضور ايران، روسيه و چين در عرصه افغانستان وجود نداشته است، اما من فكر مي‌كنم سازمان اطلاعاتي پاكستان(اي.اس.اي) و حكومت افغانستان و قدرت‌هاي خارجي به اين يقين خواهند رسيد كه بدون همكاري قدرت‌هاي منطقه‌اي مثل روسيه، چين و ايران امكان ندارد صلح و ثبات دائمي در افغانستان برقرار شود".
حسینی مزاری در پاسخ به سوال دیگر که "آيا با حضور امريكا و روسيه در افغانستان احتمال برخورد منافع ميان دو قدرت وجود دارد؟" گفت: "الان هم افغانستان محل تصادم منافع قدرت‌هاي بزرگ است، نه اينكه در آينده اين شرايط به وجود خواهد آمد. الان اين شرايط در افغانستان هست و تا زماني كه قدرت‌هايي مثل امريكا و ناتو با كشورهاي روسيه، چين و ايران وارد تعامل نشوند، شرايط افغانستان از اين هم بدتر خواهد شد و مشكلات جدي‌تري پيش روي حكومت و مردم افغانستان به وجود خواهد آمد".
حملات داعش در افغانستان تنها عليه شيعيان نخواهد بود
وی در ادامه در مورد این که "اولويت و هدف اصلي داعش در عراق و سوريه بيشتر جنگ با نيروهاي دولتي بود اما در افغانستان، داعش تغيير شيوه داده است و به جاي مبارزه با ارتش، بيشتر غيرنظاميان را مورد هدف قرار مي‌دهد" گفت: "حملات داعش در افغانستان تنها عليه شيعيان نخواهد بود، بلكه عليه اشخاص، جريان‌ها، احزاب و سازمان‌هاي ديگر نيز كه مخالف رشد و تقويت داعش در افغانستان باشند، اجرا خواهد شد. همان‌گونه كه جنرال عبدالرشيد دوستم معاون اول رئيس‌جمهور كه به دنبال مبارزه با گروه‌هاي تروريستي بود، قرباني همين سياست داعش‌سازي در افغانستان شد. اکنون استاد عطا، والی ولايت بلخ كه تحت فشار جدي است، قرباني همين سياست است يا استاد محمد محقق، معاون دوم رياست اجرايي كه مورد هجمه قرار گرفته، در همين راستا است. اخيراً دفتر مركز فرهنگی اجتماعی تبيان و خبرگزاري صداي افغان مورد حمله تروريست‌هاي داعش قرار گرفت و ۵۲ تن از افراد حاضر در اين مرکز شهيد و ۹۰ تن ديگر زخمي شدند، و قرباني اين سياست‌ها شدند، زيرا مركز تبيان مشغول شفاف‌سازي و اطلاع‌رساني در راستاي سياست داعش‌سازي در افغانستان بود".
رییس مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان افزود: "همچنين خيزش‌هاي مردمي عليه داعش در ولایت های ننگرهار، بدخشان، قندوز، بغلان، سرپل، جوزجان، فارياب، قندهار و ديگر مناطق وجود دارد و اهالي اين شهرها كه مورد حمله داعشي‌ها قرار مي‌گيرند، سعي در مقابله با تروريست‌ها دارند. يا اين كه شخصيتي مثل ظاهر قدير، نماينده مردم ننگرهار در مجلس هم تحت فشار است، همچنين جنرال عبدالرازق، فرمانده پولیس قندهار چنين وضعيتي دارد و حتي امير اسماعيل‌خان، وزير سابق انرژي و آب تحت فشار قرار دارد. اين ها شخصيت‌هايي هستند كه با پروژه داعش‌سازي در افغانستان مقابله مي‌كنند و در معرض مشكلات جدي قرار دارند. بنابراين، حملات داعش صرفاً عليه شيعيان نخواهد بود و ديگران نيز در معرض اين تهديدات خواهند بود. افرادي كه مورد هجمه قرار نگرفته‌اند، تا زماني از اين حملات در امان هستند كه موضع خود را آشكار نكرده باشند و زماني كه در راستاي پروژه داعش‌سازي موضع بگيرند، آن ها نيز مورد هجمه قرار مي‌گيرند".
تنش‌ها بين امريكا و پاكستان حركات نمايشي است
حسینی مزاری در بخش دیگر گفتگوی خود با روزنامه جوان به سوالاتی در مورد تنش‌ها بين امريكا و پاكستان و روند تحولات افغانستان پاسخ داد و گفت: "من فكر مي‌كنم تنش‌ها بين امريكا و پاكستان حركات نمايشي است و واقعيت ندارد، چراكه پاكستان همراه و نايب امريكايي‌ها در منطقه بوده تا سياست‌هاي امريكا را به پيش ببرد. بنابراين، اين تنش‌ها هيچ‌گونه تغييري در روند صلح افغانستان نخواهد داشت و پاكستان همچنان‌كه در گذشته در مسائل افغانستان دخالت داشته، در آينده نيز اين نقش ادامه خواهد داشت و جنجال‌هاي پوشالي امريكا هم براي تحت فشار قرار دادن حكومت پاكستان، هيچ تأثيري در تغيير سياست‌هاي مداخله‌جويانه اين كشور در امور افغانستان ايجاد نخواهد كرد. همچنان‌كه اکنون هم گروه‌هاي مرتبط با پاكستان در مناطق قندوز، بغلان و ننگرهار با فرماندهي اسلام‌آباد عليه حاكميت افغانستان مي‌جنگند."
وی پیرامون این که برخي كارشناسان معتقدند اين تنش‌ها تا حد زيادي به نزديكي پاكستان به چين مربوط مي‌شود، گفت: "ممكن است در بخش‌هايي از پاكستان به ويژه در بخش حاكمه غيرنظامي، برخي رويكردهاي اقتصادي چین وجود داشته باشد، اما ارتش و سازمان اطلاعاتي پاكستان و قدرت‌هاي عمل‌كننده اين كشور هم‌راستا با منافع امريكا هستند".
چيني‌ها سياست قاطعي در بازي در ميادين منطقه و جهان نداشته‌اند
رییس خبرگزاری صدای افغان(آوا) در مورد روابط چین و پاکستان و نقش این کشور در افغانستان، به خصوص پیرامون تغییر رویکرد پاکستان نسبت به افغانستان افزود: "متأسفانه چيني‌ها سياست قاطعي در بازي در ميادين منطقه و جهان نداشته‌اند و ما چنين سياستي را از ناحيه چين در افغانستان مشاهده نمي‌كنيم. ممكن است چيني‌ها با يك كشور در يك عرصه همسو باشند، اما در عرصه‌هاي ديگر با يكديگر اختلاف نظر داشته باشند. بر اين اساس، هر چند چين و پاكستان از نگاه اقتصادي با يكديگر همكاري مي‌كنند و پروژه‌هاي مشتركي را اجرا مي‌كنند، اما در افغانستان اگرچه چيني‌ها ادعا دارند كه بايد صلح و ثبات در اين كشور برقرار شود، اما به صورت جدي وارد روند صلح نشده‌اند".
داعش از منظر فكري در بين اقشار مختلف افغانستان محبوبيتي ندارد و نخواهد داشت
در بخش دیگر این گفتگو، حسینی مزاری در مورد این که آیا ایدئولوژی داعش در افغانستان جذابیت دارد یا خیر، گفت: "از منظر فكري، داعش به هيچ وجه در بين اقشار مختلف افغانستان محبوبيتي ندارد و در آينده هم نخواهد داشت؛ به دليل اين كه داعش تفكر سلفي و وهابي محض دارد و مردم افغانستان به شدت با افكار وهابيت مخالف هستند و حتي سني‌هاي افغانستان هم از اين مسئله استقبال نمي‌كنند. تفكرات وهابي در افغانستان تا جايي منفور است كه اگر شما بخواهيد در افغانستان به يك فرد اهل تسنن ناسزا بگوييد، بايد به او بگوييد «وهابي» و اين واژه مترادف با فحش دادن و ناسزا گفتن است. به غير از برخي مناطق كه وهابي‌ها در آنجا از گذشته فعاليت داشته‌اند، بسياري از مناطق افغانستان با تفكرات داعشي مخالف هستند. هرچند ممكن است كه داعش با توجه به هزينه‌هاي سرسام‌آوري كه مي‌كند، بتواند در بين افراد فقير و بيكار عضوگيري كند، چراكه فقر و بيكاري از گذشته زمينه را براي رشد گروه‌هاي افراطي فراهم كرده است".
وی در این زمینه افزود: "به همين دليل ما معتقديم که امريكايي‌ها براي مردم افغانستان كار نمي‌كنند؛ وگرنه لازم نيست نيروهاي نظامي در مقابل گروه‌هاي تروريستي بجنگند و تنها كافي است كه آن ها در عرصه اقتصادي فعاليت كنند، وضعيت اقتصادي مردم را بهبود دهند و براي مردم اشتغال ايجاد كنند، در اين صورت در افغانستان كسي حاضر نخواهد شد به خاطر فقر و بيكاري در گروه‌هايي مثل داعش عضو شود".
رییس مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در پاسخ به این سوال که علاوه بر افراد بي‌سواد و بيكار، تعدادي از افراد تحصيل كرده نيز جذب گروه تروريستي داعش مي‌شوند، گفت: "من نمي‌گويم اين مسئله واقعيت ندارد، اما نفوذ داعش بين طبقات متوسط و تحصيل كرده محدود است. متأسفانه اين افراد هم در برخي دانشگاه‌هاي افغانستان تحت آموزش اساتيد وهابي قرار دارند و متأثر از تفكرات آن ها هستند و ممكن است برخي افراد باسواد افغانستان هم وارد گروه داعش يا ديگر گروه‌هاي سلفي شوند. متأسفانه وهابي‌ها به خصوص از عربستان سعودي از ديرباز در سطح مسائل آموزشی افغانستان از جمله حوزه‌هاي علميه و مراکز تحقيقات دانشگاهي سرمايه‌گذاري‌هاي هنگفتي كرده‌اند، و حتي يك دانشگاه بزرگ هم در استان ننگرهار در دست احداث دارند و دانشگاه ديگري هم در هرات تأسيس كرده‌اند و تفكرات خودشان را تبليغ مي‌كنند. بنابراين، طبيعي است كه اين ها برنامه‌هاي شان تربيت و تعليم نيروهاي افغانستان است تا اين كه با تأثيرگذاري بر افراد تحصيل‌كرده، آن ها را در گروه‌هاي تروريستي عضو كنند".
دولت قاطعانه با گروه‌های تروریستی برخورد نمي‌كند/ روند مذاکرات موفق صلح در افغانستان وجود ندارد
حسینی مزاری پیرامون این که برنامه دولت وحدت ملي افغانستان براي مبارزه سريع با داعش چيست؟ گفت: "اگرچه ادعاي دولت افغانستان اين است كه عزم شان را در برابر گروه‌هاي تروريستي را جزم كرده‌اند، اما در عمل چيز ديگري اتفاق افتاده و دولت قاطعانه با اين گروه‌ها برخورد نمي‌كند. حتي شخصيت‌هايي مثل جنرال دوستم و ديگران كه محورهاي مبارزه با تروريست‌ها هستند و مي‌توانند با ناامني‌ها مقابله كنند، تحت فشار حاكميت قرار مي‌گيرند و حتي سعي مي‌كنند اين افراد را تضعيف يا از بدنه دولت خارج كنند."
وی در پاسخ به این سوال كه دولت وحدت ملي بر روي صلح با طالبان متمركز شده، قدرت‌گيري داعش و افزايش حملات اين گروه چه تأثيري بر روند مذاكرات صلح افغانستان خواهد داشت؟ خاطرنشان کرد: "من اصلاً در افغانستان روند مذاكرات موفق صلح يا جريان آشتي نمي‌بينم كه در اين رابطه اظهارنظر كنم".
امريكا در شرايط فعلي روي داعش سرمايه‌گذاري كرده است
رییس خبرگزاری صدای افغان(آوا) در پایان در پاسخ به این سوال که در صورت جذب افراط‌گرايان آسياي مركزي به داعش، چه تهديداتي براي كشورهاي منطقه به وجود خواهد آمد؟ گفت: "اين سياست امريكاست كه كشورهاي منطقه را ناامن و بي‌ثبات كند و اين ناهمسان‌سازي چه از طريق طالبان باشد يا داعش، از سوي امريكايي‌ها صورت خواهد گرفت. ولي با توجه به اين كه امريكا در شرايط فعلي روي داعش سرمايه‌گذاري كرده، قطعا در قالب همين گروه سعي مي‌كند بر نواحي شمالي افغانستان متمركز شده و كشورهاي آسياي مركزي را تحت تأثير قرار دهد. همچنين در رابطه با چين نيز اين تهديدات وجود دارد و از سال‌هاي گذشته تهديدات افراط‌گرايي در سين‌كيانگ رشد يافته و امريكايي‌ها صد درصد برنامه‌هایی براي ناامن كردن مرزهاي چين دارند".