رییس جمهور کرزی، امروز شنبه در جمع مقامات بلندپایه دولتی، اعضای کابینه، شماری از نمایندگان شورای ملی، نمایندگانی از نیروهای مسلح کشور و... در کابل که به مناسبت روز جهانی مبارزه با فساد اداری سخن می گفت، به نکات مهم و تامل برانگیزی اشاره کرد. مسایلی که اگر به دقت نگریسته شود، پاشنه آشیل و نقاط ضعف دولت افغانستان، تهدیدی برای آینده و خطراتی جدی فراراه صلح، ثبات،‌ آرامش، امنیت، پیشرفت و رفاه اقتصادی کشور خواهند بود.
سخنرانی امروز رییس جمهور، اگر نیک نگریسته شود، به لحاظ اهمیت، تاثیرگذاری و زمان‌شناسی سیاسی، کمتر از سخنرانی تاریخی او در جمع اعضای قوای ثلاثه کشور به تاریخ اول سرطان سال جاری خورشیدی نبود.
آقای کرزی به نکات بسیار مهمی اشاره کرد. بر نقطه های راهبردی و سرنوشت سازی انگشت گذاشت و آنچه مردم افغانستان سال ها پیش از او انتظار داشتند را به صراحت، شفافیت و دقت، تبیین و بازگو کرد.
او از فساد سخن گفت و بار دیگر، "فساد بزرگتر" را به نیروهای خارجی و قراردادهای مشکوک، مبهم و غیرشفاف این نیروها نسبت داد که بدون هماهنگی و حتی اطلاع دولت افغانستان از جزئیات آن با افراد، مقامات و شرکت های داخلی و خارجی انجام شده و طی آن میلیاردها دالر حیف و میل و غصب و غارت شده است.
رییس جمهور کرزی، به صورت دقیق و با جزئیات درباره این تخطی های غیرقانونی و خودمحورانه نیروهای خارجی مخصوصا امریکایی ها اشاره کرده و از آن به تندی انتقاد نمود.
او در عین حال، به مسئولیت گریزی امریکایی ها در این باره، عدم تمکین به خواست های مقامات عالیرتبه دولت افغانستان در سطح رییس جمهور و استمرار و ادامه اینگونه معاملات فاسد و فسادآور اشارات صریحی کرد.
آقای کرزی همچنین یکبار دیگر، درباره گزارش هایی که از سوی نهادهای غربی و در این مورد خاص، سازمان شفافیت بین المللی در مورد اینکه افغانستان فاسدترین کشور جهان است، ابراز تردید کرد و آن را به تخریب، توطئه و تضعیف حکومت خود از سوی خارجی ها نسبت داد که به گفته وی، سال هاست که این امر انجام می شود.
رییس جمهور به جنگ و مبارزه شش ساله حکومت خود با شرکت های امنیتی خصوصی اشاره کرد و آنها را عوامل مستقیم فساد، دزدی، ناامنی در شاهراه ها و همکاری با طالبان دانست.
آقای کرزی همچنین نیروهای خارجی را عمده ترین پشتیبان این نیروها خواند و گفت که آنها می گویند چون پولیس نیست، دزد باید باشد!
چنانچه دیده می شود در همه این موارد،‌ آقای کرزی، نوک پیکان انتقادات خود را به سمت و سوی نیروهای خارجی و مخصوصا امریکایی ها نشانه رفته است.
او نیروهای امریکایی را عامل فساد، تقویت نیروهای غیرقانونی شرکت های امنیتی و... می داند؛ اما در عین حال، تاکید کرد که افغانستان خواستار دوستی با امریکا بر پایه پیمان استراتژیک امضاشده و پیمان امنیتی در دست امضاست.
او از سفر ماه آینده خود به امریکا و دیدار با اوباما سخن گفت و تاکید کرد که در این سفر، پیش شرط ها و خواست های افغانستان در مورد امضای پیمان امنیتی با امریکا را مطرح خواهد کرد.
به صورت خلاصه آقای کرزی پیش شرط های خود در این مورد را اینگونه برشمرد:
- تربیت و تجهیز نیروهای امنیتی افغانستان
- احترام به حاکمیت ملی و استقلال کشور
- اجتناب از داشتن زندان و نگهداری زندانی
- احیای تهداب های اساسی اقتصاد کشور
- کمک به تعلیم و تربیت و معارف و تحصیلات عالی.
این در حالی است که به باور کارشناسان، مهم ترین مساله در مورد امضای پیمان امنیتی با امریکا، نه آنچه رییس جمهور گفت؛ بلکه موضوع مصونیت قضایی سربازان آن کشور است؛ چیزی که حلقه مفقوده خواست های آقای کرزی از امریکا بود و این می تواند امضای پیمان امنیتی را بدون هیچ مانعی، تسهیل کند.
به باور کارشناسان، اعطای مصونیت قضایی به نیروهای امریکایی نه تنها مخل و مخالف حاکمیت ملی و استقلال کشور است؛ بلکه می تواند سبب استمرار مسایلی گردد که رییس جمهور آنها را به عملکردهای ۱۱ سال گذشته نیروهای امریکایی در افغانستان نسبت داده و از آن به تندی انتقاد می کند.
مصونیت قضایی، اعتبار حقوقی قوانین داخلی را نیز زیر سوال می برد و به نیروهای خارجی این اجازه را می دهد که در خاک افغانستان به صورت استثنایی فراتر از قوانین کشور عمل نموده و هیچ هراسی از پیگرد قضایی نداشته باشند.
شماری از کارشناسان حتی می گویند که انتقادهای تند و صریح آقای کرزی از امریکایی ها در مواردی چون فساد، شرکت های امنیتی، قراردادها و... نیز بیشتر پوششی برای مسکوت گذاشتن مساله مصونیت قضایی است و از سوی دیگر، سخن گفتن از تربیت و تجهیز نیروهای امنیتی، احترام به حاکمیت ملی، نداشتن زندان و زندانی، احیای تهداب های اساسی اقتصاد و کمک به تعلیم و تربیت و معارف و تحصیلات عالی توسط امریکا را نیز نوعی چراغ سبز و مثمر بودن حضور امریکا در کشور و آماده سازی افکار عمومی می دانند؛ تا پیش شرط های جدی و عملی برای امضای پیمان امنیتی.
به هر حال همانگونه که مردم و رسانه های افغانستان مسئولیت دارند که رییس جمهور را در مبارزاتی که او در سخنرانی امروز از آنها یاد کرد، کمک، همراهی و حمایت کنند، انتظار می رود، او نیز به این خواسته جدی و اساسی مردم افغانستان یعنی عدم اعطای مصونیت قضایی به سربازان امریکایی توجه کند؛ در غیر آن، چنانچه خود می گوید افغان ها صاحب این خاک نخواهند شد و روابط ما با جهان بر اساس منفعت کشور طرح نگردیده است.