صلاح الدین ربانی؛ رییس شورای عالی صلح، دیروز دوشنبه به پاکستان رفت؛ اما پیش از این سفر، او در مجلس نمایندگان حضور یافت و به سؤالات نماینده های مجلس در خصوص صلح و پیشرفت ها و آسیب های این روند پاسخ گفت.
آقای ربانی گفت:"با تعدادی از رهبران مخالفین تماس هایی صورت گرفته و حتی زمینه سفر مصون آنها به کشورهای سوم مساعد گردیده است. در عین زمان روحیه طرفداران صلح در حلقه رهبری مخالفین بیشتر تقویت شده است."
او افزود:"مذاکرات رسمی با حزب اسلامی آقای حکمتیار نیز صورت گرفته و اخیرا در نامه ای که آنها فرستاده اند در بعضی موارد مانند اشتراک و حمایت از انتخابات آینده، تقویت نیروهای مسلح افغانستان و ضرورت برای قطع جنگ تذکر به عمل آمده است."
در عین حال وی، امنیت و مصونیت رهبران گروه های شورشی را از چالش های این روند برشمرد.
او گفت:"نگرانی در مورد امنیت و مصونیت برخی از رهبران مخالفان مسلح و قرار داشتن نام آنها در فهرست سیاه شورای امنیت سازمان ملل مانع عمده بر سر گفتگوهای صلح است."
دولت افغانستان در گذشته به صورت مکرر از سازمان ملل و برخی قدرت های بزرگ خواسته است که نام رهبران طالبان را از لیست سیاه پاک کنند؛ تا زمینه حضور مستقیم آنها در مذاکرات فراهم شود.
با این حال به باور کارشناسان، وجود نام رهبران شورشی در لیست سیاه سازمان ملل و کشورهای دیگر، به تنهایی مانع حضور آنها در گفتگوهای صلح نمی شود؛ بلکه واقعیت این است که آنها نتوانسته اند میان چراغ سبزهایی که به صورت پنهانی به درخواست های مکرر مقامات افغانستان نشان می دهند و آنچه در عمل از طریق ادامه کشتارها، ترورها، بمب گذاری های مرگبار و کشتارهای زنجیره ای سران و رهبران سیاسی کشور انجام می دهند رابطه ای برقرار کنند.
به باور تحلیلگران، آنچه مانع اصلی در راستای تصمیم گیری مستقلانه رهبران گروه های شورشی و تروریستی برای پیوستن آنان به روند صلح به حساب می آید، وابستگی همه جانبه آنها به کشورهای دیگر از جمله پاکستان است.
دیروز صلاح الدین ربانی؛ رییس شورای عالی صلح به پاکستان سفر کرد؛ تا به گفته او، از پاکستان بخواهد که در قبال گفتگوهای صلح افغانستان یک "موضع روشن" اتخاذ کند؛ مساله ای که تاکنون به باور دولتمردان افغانستان تحقق نیافته است.
آقای ربانی سه روز در پاکستان خواهد ماند و با بسیاری از رهبران ارشد و ذینفوذ پاکستانی به شمول فرمانده ارتش آن کشور دیدار و گفتگو خواهد کرد؛ اما تحلیلگران می گویند نوع نگاه پاکستان به مساله صلح در افغانستان، پیش از آنکه تابع خواست ها و اصرارهای جانب افغانستانی باشد، بیشتر مبتنی بر برداشتی است که پاکستانی ها از ماهیت سیاست های حکومت کابل دارند. اگر دولت افغانستان همانند طالبان بخواهد در راستای اهداف استراتژیک پاکستان، گام بردارد و عمل کند بدون شک، موضع آن کشور در قبال جنگ و صلح در افغانستان نیز به زودی روشن خواهد شد. بی اعتمادی پاکستان نسبت به آینده روابط خود با دولت کابل، باعث می شود که آن کشور همچنان طالبان را به عنوان یک اهرم فشار تاثیرگذار و نیرومند برای خود حفظ کند و از طریق آن، بر رویکردها و سیاست های رسمی دولت افغانستان به ویژه در زمینه تعاملات منطقه ای تاثیر بگذارد.
با این حال به نظر می رسد با سفر اخیر صلاح الدین ربانی به پاکستان، توپ صلح بار دیگر در زمین پاکستان قرار گرفته و دولتمردان آن کشور، ناگزیر خواهند بود به خواست ها و انتظارات هیات شورای عالی صلح، پاسخ دهند.
انتظار می رود صلاح الدین ربانی، سؤالات و خواسته های زیادی را با رهبران پاکستانی مطرح کند؛ اما اگر پاکستان نخواهد یا نتواند به این سؤالات پاسخ های روشن و قناعت بخشی ارائه کند، بیم آن می رود که کل روند صلح از اعتبار ساقط شده و حتی حمایت های داخلی رهبران سیاسی را نیز از دست بدهد. رهبران سیاسی داخلی بارها روند صلح یکجانبه دولت را زیر سوال برده و آن را به باد انتقاد گرفته اند؛ اما تاکنون چاره ای جز همراهی با این روند وجود نداشته است. اکنون که افغانستان برای برگزاری یک انتخابات مهم و سرنوشت ساز آماده می شود و نیروهای خارجی نیز در حال ترک افغانستان هستند، طالبان، دیگر گروه های شورشی و پاکستان، گزینه های زیادی برای انتخاب ندارند و به نظر می رسد صلح، کوتاه ترین راه برای رسیدن به هدف باشد؛ بنابراین توپ در زمین پاکستان است؛ تا این بار با این گزینه چه می کند.