دشواری دینداری، واقعیتی است که در قرآن عظیم، سخنان پیامبر، ائمه معصومین و اولیای دین، همواره گوشزد شده است. در قرآن مجید آیه ای است بدین منطوق:" مسلمانان گمان نکنند که به محض آنکه ادعای ایمان کردند، از آنان قبول شده و آنان مورد امتحان و آزمایش قرار نمی گیرند!".
بنابر منطق قرآن عظیم الشان، هر مسلمانی باید امتحان ایمان پس بدهد و هر گاه از این امتحان، کامیاب و سربلند بیرون آمد، نمره قبولی گرفته و می شود نام مومن را بر او گذاشت. قرآن کریم بدون امتحان و آزمایش، ایمان احدی از مسلمانان را قبول نمی کند. بنابر بینش اسلامی، انسان، هر آن در معرض آزمایش خداوند متعال قرار دارد و این ابتلا و امتحان به گونه ای است که پس از تمامی اولی، دومی آن به سراغ انسان می آید و این سیر دامنه دار تا آخر حیات انسان ادامه دارد.
گمان نرود که این روش امتحان گیری پی در پی خداوند متعال از انسانِ مسلمان، برخلاف طبیعت و فطرت او می باشد؛ بلکه نکته جالب توجه در همین است که روش مذکور، در هماهنگی و مطابقت حیرت انگیزی با فطرت و طبیعت انسان ها قرار دارد.
انسان از آنجایی که موجودی است دارای نیروهایی چون غضب و شهوت و از طرفی نیز آزاد و مختار آفریده شده است و از جانبی نیز ماموری به نام ابلیس بر او مسلط شده تا همواره وسوسه گر او باشد، لذا همواره در معرض لغزش و خطاء قرار دارد و معنی دقیق لغزش و گناه نیز، ناکام شدن در امتحانات خداوند متعال است که جهت استکمال روح و معنویت انسانی از او گرفته می شود.
از آنجا که ابتلا و آزمایش، همواره با سختی و صعوبت همراه می باشد و به خصوص اگر این امتحان، امتحان عبودیت و بندگی باشد، لذا باتاسف، بیشتر از ما انسان ها، از گرفتن نمره قبولی محروم می شویم و نه یک بار که چند و چندین بار، پارچه ناکامی را به دست چپ خویش می گیریم.
با توجه به همین حقیقت تلخ و زجردهنده است که امام حسین(ع) نکته روانشناسانه ای را نسبت به نوع انسان بیان می کند:" مردم، بنده دنیا هستند و دین فقط لقلقه ای است که بر زبان های آنان قرار دارد!" توضیح کلام امام(ع) به این است که دنیا دوستی به معنی افسارگسیختگی و رهیدگی آن، از آنجا که زحمت و سختی چندانی ندارد و می توان به آسانی مثلا اهل فسق و فجور و شهوت و غضب بود، لذا پیروان زیادی از انسان ها را می تواند بر محور خویش جمع کند.
اما دین مداری و بی توجهی به دنیا، با توجه به صعوبت و دشواری آن، به مراتب کمتر مورد شوق و علاقه انسان ها قرار می گیرد و آنان از دین فقط به پوسته و ظاهر آن بسنده می کنند؛ چرا که حرف زدن، همیشه، آسانتر از عمل کردن است.
در عرصه سیاست و قدرت نیز امروزه اکثر انسان ها، دیانت را به همان دلیلی که گفته شد، رها کرده و به سیاست صرف رو آورده اند. بدون استنثاء، دولت های موجود در سطح جهان، تماماً به سیاستی می اندیشند که بیشتر به مظاهر دنیایی آنان سر و سامان ببخشد تا امور دینی و معنوی شان.
با نگاهی به چند دستگی مسلمانان در کشورهای اسلامی و قرار گرفتن برخی از دولت های آنان در کنار منافع این و آن قدرت امریکایی و غربی، به خوبی می توان به راز تشتت و پراکندگی آنها پی برد که آن نیست جز رها کردن روح دیانت و دین مداری و پیروی از سیاست دنیا مدارانه حاکم در سطح جهان.
با تاسف امروزه شاهد قرار گرفتن کشورهایی چون ترکیه، عربسان سعودی، قطر و بسیاری از کشورهای عربی- اسلامی دیگر در کنار منافع نامشروع امریکا و اروپا، برای ضربه زدن به یک کشور اسلامی دیگر چون سوریه می باشیم. تاسف بیشتر زمانی است که انسان فیلم و عکس بی شماری از جوانان مسلمان، با ریش های بلند را در عرصه جنگ در کوچه و خیابان های سوریه می بیند که با تحریک دشمنان اسلام و مسلمانان، برادران و خواهران مسلمان خویش در سوریه و جاهای دیگر را به رگبار خشم و انزجار می بندند.
این تنها مربوط کشورهایی چون ترکیه و عربستان نیست. اگر این دو کشور و همفکران آن ها از این طرف بام افتاده و سقوط کرده اند، برخی از کشورها و دولت های اسلامی دیگر، از طرف دیگر بام به پایین هبوط کرده اند!.
در قرآن مجید می خوانیم که اگر کسی یک مومن را از روی عمد به قتل برساند، جزایش آن خواهد بود که به طور همیشگی در جهنم قرار گیرد و یا در جای دیگری از قرآن کریم می خوانیم:" کسی که انسان بی گناهی را به قتل برساند، مانند آنست که همه بشریت را از بین برده باشد".
اما زمانی که رفتار و کردار مسلمانان کنونی و به خصوص رهبران آنان را با این آیات شریفه می سنجیم و بررسی می کنیم، در می یابیم که فاصله های بسیاری میان ما آدم ها با انسان هایی که در قرآن مجید معرفی شده است، وجود دارد. قرآن مجید برای کشته شدن به ناحق یک انسان، این همه دقت کرده و آن همه حساب و کتاب سنگین باز می کند؛ در حالی که برخی از مسلمانان کنونی، شب و روزی نیست که دست آن ها به خون صدها انسان مظلوم و بی گناه آلوده نشود! و این چیزی نیست جز آنکه، ما مسلمانان خیلی وقت است که از دیانت و اسلام راستین، فاصله گرفته و به دنیا خواهی و سیاست های دنیا طلبانه، رو آورده ایم.
دلیل این عملکرد غیر خداپسندانه ما مسلمانان نیز چنانچه پیش از این یادآور شدیم، سختی و دشواری ای است که در رعایت احکام و مقررات دینی وجود دارد و نیز آسانی و راحتی ای که در دنیا خواهی و مظاهر سخیف آن نهفته شده است.
به هر تقدیر، دوباره یادآور می شویم که یک مقداری سختی و دشواری در رعایت مقررات دینی، از لازمه امور باارزش و خطیر بوده و در مطابقت با طبیعت انسانی قرار داشته که در هر حال، گذیر و گریزی از آن وجود ندارد. 

نویسنده: سید فاضل محجوب