رؤسای جمهور افغانستان و امریکا شام روز چهارشنبه هفته گذشته از طریق کنفرانس ویدیویی با هم گفتگو کردند.
دو رهبر در این گفتگوی ویدیویی، بر تحکیم روابط دوجانبه تاکید کردند و از آغاز اقدامات عملی در راستای امضای پیمان امنیتی میان دو کشور طی هفته های آینده خبر دادند.
در همین حال، رییس جمهور کرزی در این گفتگوی ویدیویی، امضای این پیمان ها را منوط به احترام همه جانبه به حاکمیت ملی طرفین توافقنامه دانست و تاکید کرد که امریکا باید به حاکمیت ملی افغانستان به عنوان یک کشور مستقل، احترام بگذارد.
رییس جمهور در عین حال تاکید کرد که حملات رو به افزایش نیروهای ارتش و پولیس افغانستان بر نظامیان خارجی، عوامل مختلف دارد و یکی از عوامل آن، برخورد نادرست نیروهای خارجی می باشد.
باراک اوباما نیز در این گفتگو بر حمایت قوی ایالات متحده از حاکمیت ملی افغانستان تاکید کرد و دو رئیس جمهور توافق نمودند تا گام های عملی را به خاطر تطبیق سند همکاری های استراتژیک میان دو کشور به شمول آغاز کار کمیسیون مشترک افغانستان-امریکا در چند هفته آینده بردارند و مذکرات شان را در رابطه به یک توافقنامه دو جانبه امنیتی آغاز نمایند.
این در حالی است که پیمان استراتژیک با امریکا با وجود اینکه از سد پارلمان و توشیح رییس جمهور کرزی نیز گذشته در موارد بسیاری با مشکلات و دشواری های جدی مواجه است.
این سند هنوز هیچ پشتوانه اجرایی قابل اطمینان مخصوصا از سوی ایالات متحده ندارد و بیشتر جنبه نمادین و سمبولیک دارد؛ تا سندی دارای پشتوانه های نیرومند حقوقی و اجرایی.
کارشناسان و ناظران می گویند پیمان استراتژیک افغانستان و امریکا بیشتر متضمن توجیه عملکردهای امریکا و سربازان آن کشور در افغانستان است؛ تا رعایت تام و تمام لوازم حاکمیت ملی و استقلال سیاسی افغانستان.
حملات راکتی پاکستان بر مناطق مرزی افغانستان که از یک سال پیش به این سو ادامه دارد همواره از سوی امریکایی ها به عنوان متحد استراتژیک افغانستان، نادیده گرفته شده است.
منتقدان و نیز مردم افغانستان پس از آنکه ناتو باری اعلام کرد که از این حملات آگاهی ندارد نسبت به تعهد امریکا به مفاد پیمان استراتژیک میان افغانستان و امریکا از بنیاد تردید کردند.
امریکا بر اساس تعهدات و توافقنامه هایی که با افغانستان دارد موظف است از حریم حاکمیت ملی این کشور در برابر تهدیدهای خارجی دفاع کند و افغانستان را در این راستا یاری کند؛ کما اینکه در صورت نیاز، افغانستان نیز می تواند به امریکا در این زمینه کمک کند؛ زیرا متحد استراتژیک آن کشور است و لازمه تعهد استراتژیک، همراهی و همسویی در همه عرصه ها از جمله زمینه های امنیتی و دفاعی است؛ اما این امر شرایط جنگی را شامل نمی شود. امریکا کشور جنگ جویی است و اقتصاد و سیاست آن کشور از رهگذر جنگ هایی تغذیه می شود که این کشور در مقاطع مختلف تاریخ خود علیه کشورهای دیگر به بهانه های گوناگون به راه انداخته و این رویکرد همچنان ادامه دارد.
جنگ هایی که امریکا معمولا به آنها وارد می شود همیشه جنبه و ماهیت تهاجمی دارد و امریکا هیچگاه از موضع دفاع وارد جنگ با کشور دوم نشده است؛ اگرچه همین تهاجم ها و تجاوزات را نیز همواره توجیه تدافعی می کند؛ اما این، برخلاف شهادتی است که تاریخ گذشته رویکرد این کشور نسبت به مقوله جنگ ارائه می دهد.
بر این اساس، افغانستان و هر متحد استراتژیک دیگری به لحاظ حقوقی به دلیل داشتن پیمان نامه هایی استراتژیک با کشور جنگ طلب و مهاجمی مانند امریکا ملزم نیست با آن کشور مستقیما وارد جنگی شود که منافع آن به جیب امریکا و شرکت های نفتی و کارخانه های اسلحه سازی می ریزد!
اما افغانستان اکنون در موضع دفاع قرار دارد؛ ولی هرگز مشاهده نشده که امریکا این کشور را در این عرصه یاری کند؛ زیرا امریکا به منافع بزرگتری فکر می کند که می خواهد از رهگذر امضای پیمان های مختلف با افغانستان به آنها دست یابد و این امر، هیچگاه به معنای این نیست که آن کشور دغدغه حمایت همه جانبه از دولت و ملت افغانستان و حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشور را داشته باشد؛ براین اساس این پیمان های مختلف نیز تنها تا زمانی از سوی امریکا مدار اعتبار است که به منافع امریکا کمک کنند، حتی اگر هرگز عملی نشوند.