کودکی را تصور کن که هر روز صبح از جاده مرگ وانتحار می گذرد تا به مکتب برسد. ودر جایی می خواهد صلح و زندگی را بیاموزد که حتی میز وصندلی اش هرلحظه اشتهای انفجاردارد.
نگاهی به وضعیت کودکان افغان این قربانیان خاموش جنگ افغانستان در دهمین سالگرد تهاجم امریکا به افغانستان اوضاع اسف‌بار کودکان این سرزمین را نشان می‌دهد.
اگر کودکان دیگر کشورها آماده برگزاری جشن و دریافت هدایایی به مناسب روز تولدش میشوند، اغلب کودکان افغان به خصوص آنانی که در مناطق ناآرام زندگی میکنند با چنین واژه و روزی ناآشنا هستند.
انفجار بمب، علمیات های مسلحانه، بمباران های ناتو و عملیات های انتحاری همواره در کمین آن دسته از کودکان افغانستان اند که در مناطق ناآرام زندگی میکنند.
آن دسته از کودکان خوشبخت که در مناطق امن زندگی میکنند، با مشکلات دیگری از قبیل فقر، سوء تغذیه و محرومیت از تحصیل مواجه هستند.
دسته کوچکی از کودکان افغان نیز که از این 2 خطر خانمانسوز در امان هستند، روح و روانشان تحت تأثیر اوضاع امنیتی افغانستان قرار دارد.
در ماه های گذشته گزارش دلخراشی از سوی اداره امنیت ملی افغانستان منتشر شد که بهت و حیرت بسیاری را برانگیخت؛ دستگیری کودکانی که پس از شست و شوی مغزی تبدیل به عاملان انتحاری شده بودند.
بر اساس گزارش امنیت ملی افغانستان، بیش از 80 درصد از عاملان انتحاری که عملیات بمبگذاری آنان نافرجام پایان یافته و دستگیر شده اند، نوجوانان پسر 13 تا 17 سال هستند.
سال گذشته حامد کرزی 20 تن از این کودکان دستگیر شده را عفو کرد و مشخص نیست چه تعداد دیگری از آنان هنوز در زندانهای افغانستان به سر میبرند.
گزارشهای مختلف از میدان های جنگ نیز حاکی است که نوجوانان سهم به سزایی در صفوف شبه نظامیان دارند.
آمارهای منتشر شده در سال های اخیر از سوی سازمان های بین المللی و کمیسیون حقوق بشر افغانستان حاکی از آن است که طیف وسیعی از کودکان افغان از حقوق اولیه خود محروم هستند.
بر اساس این گزارشات، به کارگیری کودکان افغان به کارهای سخت، سوء استفاده جنسی از آنان، ازدواج زودتر از سن قانونی، استفاده به عنوان نیروی نظامی و غیره از جمله موارد خشونت علیه کودکان در این کشور هستند.
آخرین گزارش ها از رشد 38 درصدی خشونت علیه کودکان کشور در سال های اخیر حکایت میکند در حالی که انتظار بر این است که این گونه آمارها سیر نزولی به خود بگیرند.
"عایشه" دختر افغان که بر اثر خشونت خانوادگی، گوش ها و بینی او بریده شد، نمونه ای از این خشونتها است که به دلیل بهره برداری سیاسی غرب بزرگنمایی شد اما در واقع بسیاری از خشونتها علیه کودکان بیصدا و مسکوت باقی میماند.
تحصیل از ابتدایی ترین حقوق اولیه هر کودک است اما بسیاری از کودکان افغانستان از این حق اولیه محرومند و مشخص نیست که چه زمانی این حق آنان تأمین میشود.
اسیدپاشی به صورت دختران دانش آموز، سوزاندن مدارس، بمبگذاری در مدارس، تهدید و قتل معلمان و مسمومیت دانش آموزان از جمله تهدیدهای امنیتی مانع تحصیل دانش آموزان ماست.
کودکان مستقر در ولایت های جنوبی افغانستان در معرض بیشترین تهدیدها قرار دارند و به تبع آن محرومیت از تحصیل در این مناطق بیشتر از سایر ولایات به چشم میخورد.
ماه های گذشته تعداد زیادی از دختران دانش آموز در ولایت غزنی مسموم شدند و به بیماریهای ناشناخته ای مبتلا شدند که سبب بیم و هراس تعداد زیادی از دانش آموزان این ولایت به خصوص قشر دختران شد.
چنین موانعی و تبعیض نژادی موجود در افغانستان فرصت تحصیل را از کودکان کشور به خصوص دختران سلب میکند.
بر اساس آمار ارائه شده در گزارش کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل و اعلام مقامات افغانستان، بیش از پنج میلیون کودک افغانستان از نعمت سواد محروم هستند.
نویسنده: معراج الدین عباسی
دریافت صفحه با کد QR