شلیک سربازان افغان به سربازان و مربیان خارجی، دیگر چالشی نیست که به آسانی بتوان از کنار آن گذشت و همانند موارد نخست وقوع آن، این رویداد را به حساب اتفاقات شخصی، مشاجرات لفظی و وقایع نادر و موردی گذاشت؛ توجیهی که در ابتدا از سوی فرماندهان خارجی عنوان می شد. 

این وقایع این روزها چندان افزایش یافته که دیگر حتا بلندپایه ترین مقام های نظامی و سیاسی امریکا و دیگر کشورهای غربی دارای نیروی نظامی در افغانستان را پس از هر رویدادی به افغانستان می کشاند و آنها را به گفتگو، نگرانی و سنجیدن راهکارهایی برای برون رفت از این معضل رو به گسترش وامی دارد. 

براساس گزارش ها تنها در طی دوهفته اخیر 10 نظامی خارجی در اثر حملات سربازان افغان کشته شده اند و در شش ماه گذشته حدود ۲۶ تن از نیروهای ناتو در افغانستان توسط افرادی که یونیفورم ارتش یا پولیس ملی را بر تن داشته اند، از پای درآمده اند. 

گفته می شود یکی از عوامل اصلی تشدید و تقویت طرح خروج زودهنگام نیروهای فرانسوی از افغانستان نیز که از برنامه های اصلی فرانسوا اولاند؛‌ رییس جمهور این کشور در جریان مبارزات انتخاباتی اش بود کشته شدن 5 سرباز فرانسوی از سوی عبدالصبور؛ سرباز افغان بود. عبدالصبور به دنبال این اقدام از سوی همکاران افغانش بازداشت شد و اکنون با مجازات مرگ روبروست.
در تازه ترین تلاش غربی ها برای حل این معضل رو به گسترش، جنرال مارتین دمپسی؛ رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا با سفر به کابل با مقام های ناتو دیدار و در مورد حملات اخیر نیروهای افغانستان به سربازان ناتو و امریکا گفتگو کرده است. 

اما به باور کارشناسان این سفرها دست کم در کوتاه مدت نخواهد توانست گرهی از این کار بگشاید.
آگاهان مسایل نظامی هنوز در کشف و شناسایی عوامل و انگیزه های این رویدادها به اتفاق نظری نرسیده اند؛‌ اما از احتمالات مطرح در این زمینه یکی این است که نیروهای مسلح مخالف دولت به شمول طالبان و دیگر گروه های تروریستی در صفوف ارتش و پولیس ملی رخنه کرده اند و دست به این اقدامات می زنند. طالبان نیز اگرچه پس از وقوع هر رویدادی مسئولیت آن را به عهده می گیرند؛‌ اما به نظر می رسد این امر بیشتر مصرف سیاسی و تبلیغاتی داشته باشد تا واقعیتی انکارناپذیر.
احتمال دیگر، برخوردهای ضدارزشی نیروهای خارجی و تفاوت های فرهنگی و اعتقادی میان آنها و نیروهای افغان است. بی احترامی نیروهای خارجی به فرهنگ، مقدسات و معتقدات مردم افغانستان،‌ براساس این نظریه یکی دیگر از عوامل احتمالی این رویدادهاست. 

اما گذشته از این حدس و گمان ها،‌ واقعیت هرچه باشد، این امر اکنون جدی ترین معضل فراراه نیروهای خارجی در افغانستان محسوب می شود. معضلی که به نظر می رسد حتا با خروج سربازان خارجی از کشور نیز پایان نخواهد یافت؛ زیرا گفته می شود پس از خروج، نقش نظامی ناتو جای خود را به نقش آموزشی و تربیتی خواهد داد و چنانچه تاکنون مشاهده شده، این رویدادها تاکنون بیشتر در فضای آموزشی میان نیروهای افغان و خارجی، واقع شده است. 

به همین دلیل هم هست که این امر، دامنه نگرانی ها در این خصوص را افزایش چشمگیری داده است. اکنون با این حساب، بحث دو سال آینده ماموریت ناتو در کشور نیست؛ بلکه باید نگران آینده این حضور حتا در قالب ماموریت آموزشی آنها نیز بود. 

آیا این امر، می تواند به عنوان خطری جدی،‌ آینده همکاری های افغان-ناتو را در قالب ماموریت آموزشی و تربیتی مورد تهدید قرار دهد؟
این عمده ترین سوالی است که می تواند برای هردو طرف، مطرح باشد و با توجه به روند رو به افزایش این رویدادها، اکنون بیش از خطر جنگ های منظم و حتا بمب گذاری های کنار جاده ای،‌ نگران کننده و خطرناک است؛ اما آنچه بیش از همه بر میزان نگرانی های موجود در این زمینه می افزاید چگونگی مقابله با این پدیده است. 
مسلح کردن سربازان و فرماندهان ناتو به سلاح های خودکار با ظرفیت واکنش سریع و مناسب با صرف کمترین زمان ممکن و نیز تاکید بر افزایش معیارهای سخت‌گیرانه تر در استخدام نیروهای امنیتی افغان، اکنون راهکارهایی است که به آنها توجه صورت می گیرد؛ اما روشن نیست که واقعا تا چه حد باید به نتیجه بخش بودن این راهکارها امید بست و اطمینان کرد.