چند روز است که دامنه درگیری های سوریه به تعدادی از محله های دمشق کشیده شده است، خبری که هنوز برای بسیاری از دنبال کنندگان تحولات سوریه باور کردنی نیست چرا که تدابیر امنیتی در دمشق به قدری بالا است که امکان نفوذ این نیروها به داخل شهر تقریبا غیر ممکن شده بود. همانگونه که رسانه ها نیز منتشر کرده بودند این عملیات ها در دمشق بی سابقه بود و این اولین باری است که دمشق به میدان جنگ مبدل شده است.
نیروهای ارتش آزاد این عملیات را آتشفشان دمشق نامگذاری کرده اند و ظاهرا دامنه درگیری را تا دوازده کیلومتری کاخ بشار اسد هم کشاندند ولی با وجود این بسیاری از کارشناسان ورود این نیروها را به دمشق با خودکشی مترادف دانسته اند چرا که ارتش سوریه بلافاصله کانون های درگیری دمشق را محاصره خواهد کرد و در نهایت با دست برتری که دارد نیروهای مهاجم را از پای در خواهد آورد. این تحلیل تقریبا در اکثر کانون های درگیری دمشق مصداق یافته است و هم اکنون اکثر تروریست ها یا کشته و یا بازداشت شده اند و دمشق هم تا ساعاتی دیگر قطعا از حضور این نیروها تصفیه خواهد شد.
ولی با وجود این کماکان این سوال در افکار عمومی منطقه مطرح است که چگونه این نیروها وارد دمشق شدند؟ سوالی که ارائه هر گونه پاسخ قطعی به آن قدری زمان می طلبد ولی برخی کارشناسان این فرضیه را ارائه کرده اند که وجود عوامل نفوذی در میان نیروهای محافظ پایتخت راه را برای این نفوذ هموار کرده اند. کشته شدن ژنرال داود راجحه وزیر دفاع سوریه، سرهنگ آصف شوکت و ژنرال حسن ترکمانی به عنوان سه تن از چهره های شاخص نظام سوریه در بمب گذاری کاخ امنیت ملی به نحوی این فرضیه را تایید می کند چرا که انجام یک چنین عملیاتی بدون داشتن عوامل نفوذی عملا کاری غیر ممکن است.
ارتش آزاد سوریه بعد از انفجار کاخ امنیت ملی رسما مسئولیت این عملیات را پذیرفت و اعلام کرد نیروهای این ارتش بعد از نفوذ در بدنه نیروهای محافظ امنیتی بسته انفجاری را جاسازی و منفجر کرده اند.
بعد از وقوع انفجار تحلیل های فراوانی پیرامون این حادثه از سوی رسانه های خبری منتشر شد که در این میان برخی از کارشناسان با صراحت به نقش سازمان های استخباراتی کشورهای منطقه در بحران سوریه اشاره کردند. در واقع انجام عملیاتی با چنین وسعت و دقت به تنهایی از عهده شورشیان وابسته به ارتش آزاد بر نمی آید و قطعا حمایت و همکاری نهادهای استخباراتی بیگانه نیز در میان بوده است.
از دید بسیاری از کارشناسان مسائل خاورمیانه آن چه که مدیریت بحران جاری را در سوریه برای دولتمردان این کشور مشکل کرده است بُعد استخباراتی و اطلاعاتی این بحران است که دمشق را با چندین سازمان استخباراتی بزرگ خارجی مواجه ساخته است.
بشار اسد رئیس جمهور سوریه در تمام مصاحبه هایی که در طی چند ماه اخیر با رسانه های مختلف انجام داده است بارها به این واقعیت اشاره داشته است. در واقع این دستگاه های اطلاعاتی هستند که مانند حلقه های زنجیر مخالفان اسد را به هم وصل می کنند و در دادن اطلاعات نظامی گرفته تا ارسال تسلیحات به این نیروها نقشی مهم و غیر قابل انکار را ایفاء می کنند. در واقع بدون حمایت این سازمان های استخباراتی نیروهای ارتش آزاد به هیچ وجه قادر به مقاومت در برابر ضربات ارتش سوریه نبوده و نیستند. در این بین نقشی که استخبارات ترکیه و اردن، عربستان سعودی، قطر، مصر، اسرائیل و برخی کشورهای اروپایی کاملا قابل تامل و توجه است. به عبارتی نحوه مواجهه سازمان های امنتیی سوریه با این مجموعه کلان استخباراتی بخش حساس بحران را در این کشور تشکیل می دهد و این نبردهای استخباراتی است که در نهایت پیروز این رویارویی را مشخص می کند.