واکنش سرد مرسی به چراغ سبز نتانیاهو، امریکایی ها را بر آن داشته است مصری ها را نسبت به پیامدهای هر گونه تغییر موضع در قبال اسرائیل هشدار دهند.

امریکایی ها جدیدا اعلام کرده اند که تداوم کمک های شان به مصر منوط به پایبندی دولت محمد مرسی به تمامی قراردادهای منعقد شده میان قاهره و تل آویو و مخصوصا قرارداد کمپ دیوید است. دغدغه امریکایی ها ناشی از عکس العمل سرد چند روز گذشته محمد مرسی به پیام تبریک بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی است که مرسی به گونه ای از پذیرفتن آن خودداری کرد.
این واکنش سرد مرسی به چراغ سبز نتانیاهو، امریکایی ها را بر آن داشته است مصری ها را نسبت به پیامدهای هر گونه تغییر موضع در قبال اسرائیل هشدار دهند. قرارداد کمپ دیوید در زمان جیمی کارتر میان انور سادات رئیس جمهور وقت مصر و مناخیم بگین، نخست وزیر وقت اسرائیل منعقد شد و بعد از آن رویداد بود که مصر به عنوان بزرگترین قدرت عربی مجاور اسرائیل این رژیم را به رسمیت شناخت. قرارداد کمپ دیوید متشکل از هشت ماده است که به اختصار شامل موارد زیر می شود:
1- اسرائیل ظرف مدت سه سال و به تدریج از صحرای سینا خارج می شود.
2- مصر باید با اسرائیل روابط دوستانه و کاملة الوداد داشته باشد.
3- مصر باید تمامیت ارضی اسرائیل را به رسمیت بشناسد.
4- نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل باید در صحرای سینا مستقر شوند.
5- مصر باید به کشتی های اسرائیلی اجازه عبور و مرور از کانال سوئز را بدهد.
6- یک کمیسیون مشترک از سوی دو طرف برای رسیدگی به دعاوی مالی طرفین تشکیل شود.
7- یک ماه بعد از انعقاد پیمان سازش، مذاکرات درباره خودمختاری نوار غزه و کرانه باختری رود اردن آغاز گردد. ( به نتیجه نرسید )
8- نیروهای اسرائیلی باید ظرف پنج سال از نوار غزه و کرانه باختری رود اردن خارج شده و انتخابات برای تشکیل دولت خودمختار در این مناطق صورت بگیرد. ( عملی نشد )
در کنار موارد فوق، تبصره هایی همچون ممنوعیت استقرار سلاح های سنگین درصحرای سینا نیز از دیگر مواردی بود که مصر ملزم به اجرای آن می شد.
با انعقاد قرارداد کمپ دیوید، خیال اسرائیل از ناحیه یکی از قدرتمندترین کشورهای عربی راحت شد و این مقدمه ای بود برای سازش با دیگر کشورهای عربی و دولت جیمی کارتر که نقش مهمی را در انعقاد این پیمان داشت همواره از کمپ دیوید به عنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای دیپلماتیک تاریخ امریکا یاد می کرد.

با نگاهی به قرارداد کمپ دیوید، به خوبی مشخص می شود که این پیمان چقدر ناقض تمامیت ارضی و استقلال مصر می باشد و این مسئله ای بود که ملت مصر از همان زمان به آن واکنش نشان دادند و عاقبت کار به جایی رسید که انور سادات تاوان امضاء این قرارداد را پس داد و توسط خالد اسلامبولی و چند تن اعضاء سازمان الجهاد به قتل رسید.
بعد از سادات حسنی مبارک هم به قرارداد کمپ دیوید پایبند بود و به این روند سی و سه سال ادامه داد و در نهایت به دست انقلابیون مصری از گردونه قدرت خارج شد.
امریکایی ها به خاطر روابط حسنه قاهره با تل آویو، سالانه سه میلیارد دالر به مصر کمک مالی و فنی می نمودند و در واقع این مبلغ رشوه ای بود به هیات حاکمه مصر برای خروج از محور مقاومت اسلامی- عربی که با امضاء قرارداد کمپ دیوید تحقق یافته بود.
هم اکنون که اسلامگرایان در مصر به قدرت رسیده اند به نظر می رسد روابط این کشور با اسرائیل دچار دگرگونی هایی شود و در این بین امریکایی ها که هیچ وقت به اندازه حال حاضر کنترل بحران خاورمیانه ازدستشان خارج نشده است، تهدید کرده اند که در صورت نقض کمپ دیوید از سوی مصر به کمک های سالیانه شان خاتمه خواهند داد.

علی رغم آن چه که گفته شد، اکثر کارشناسان و آگاهان امور بر این باورند که مرسی حرکتی در جهت نقض کمپ دیوید درپیش نخواهدگرفت، چرا که از یک سو نظامیان قدرتمند مصری که عملا مصر را اداره می کنند چنین اجازه ای را به او نخواهند داد و از سوی دیگر اقتصاد نابسامان مصر و نیاز مبرم این کشور به این کمک چند میلیاردی، عملا مرسی را در وضعی قرار داده است که حداقل در شرایط فعلی نتواند از کمپ دیوید تخطی کند.

به احتمال زیاد مرسی از دامن زدن به مسئله کمپ دیوید خودداری خواهد کرد ولی شکی نیست که مناسبات مصر و اسرائیل در دوران ریاست جمهوری او گرمی و حرارت دوران حسنی مبارک را نخواهد داشت. مرسی احتمالا هیچ دیداری با مسئولان اسرائیلی نخواهد داشت و صهیونیست ها هم به قطع یقین هر تعاملی که با مصر داشته باشند از کانال نظامیان مصری صورت خواهد گرفت و این یعنی دوران طلایی تل آویو و قاهره به پایان رسیده است.

نویسنده: سید محمد رضا موسوی