سوریه اعلام کرده است که مخالفان را شکست داده و تاکنون هیچ نشانه ای دال بر قصد بشار اسد از واگذاری قدرت به مخالفان وجود ندارد.

بشار اسد روزهای دشواری را در طی یکسال گذشته پشت سر گذاشت؛ ولی چنانچه به تازگی مایک راجرز؛ رییس بخش اطلاعاتی مجلس نمایندگان کنگره اعلام کرده است هیچ نشانه ای از فروپاشی یا کاهش قدرت سوریه و بشار اسد رییس جمهوری دیده نمی شود.

وی که در حاشیه نشست به اصطلاح "دوستان سوریه" در استانبول سخن می گفت تاکید کرد:"در حال حاضر بشار اسد در فکر پیروز شدن بر شورشیانی است که در صدد از بین بردن دولت وی هستند."

به باور این مقام اطلاعاتی کنگره امریکا "تجهیز مخالفان دولت سوریه، ممکن است خطرناک باشد؛ زیرا ما نمی دانیم چه کسانی در صف مخالفان دولت بشار اسد قرار دارند."
این تردید شاید خیلی جدی گرفته نشود؛ اما برای بسیاری از سیاستگذاران نظامی و اطلاعاتی کشورهای غربی مساله مهم و نگران کننده ای است.
برای کشورهای حوزه خلیج، ممکن است هیچ اهمیتی نداشته باشد که آنچه از سوریه بعد از اسد ناشی می شود یک عراق دیگر و یا بدتر از آن،‌ استقرار تندروهای سلفی وابسته به القاعده باشد؛ نظامی شبیه عربستان یا عراق آشوب زده یا حتا عراق دوران صدام؛ اما برای غربی ها این مهم است که آنچه در سوریه شکل می گیرد برای موجودیت و دست کم امنیت رژیم اسراییل، خطرناک نباشد.

این در حالی است که هنوز این نظر به عنوان یکی از مهم ترین موارد اختلافی میان حلقات غربی، مطرح است که سوریه به رهبری بشار اسد، دست کم به گونه مستقیم برای اسراییل خطرساز نیست و غرب نباید در حالی که هیچ درک درستی از ماهیت گروه های فعال در صفوف مخالفان ندارد، بر سقوط سوریه پافشاری کند.

با این حال، این تنها چالشی نیست که مواضع کشورهای مخالف نظام بشار را تهدید می کند؛ اکنون بشار اسد با پذیرش طرح صلح پیشنهادی کوفی عنان؛ ‌نماینده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب، ابتکار عمل را در دست گرفته و بسیاری از نقشه هایی که غرب و کشورهای حوزه خلیج می پرداختند را نقش بر آب کرده است.

غربی ها از این منظر عصبانی هستند و می خواهند در کنار بازی با ماموریت عنان، بر حجم همکاری های خود با شورشیان و تروریست های فعال در جبهه مخالف اسد نیز بیافزایند.

حتا برخی کشورهای حوزه خلیج فارس نظیر سعودی و قطر، گزینه مسلح سازی مخالفان را مطرح کرده اند؛ اما این امر مورد توجه شرکت کنندگان در نشست استانبول قرار نگرفته و در عوض، ارسال پول به مخالفان و پرداخت حقوق اعضای ارتش آزاد سوریه مدنظر قرار گرفته است.

سوریه اعلام کرده است که مخالفان را شکست داده و تاکنون هیچ نشانه ای دال بر قصد بشار اسد از واگذاری قدرت به مخالفان وجود ندارد.

به نظر می رسد اکنون بشار اسد با در دست گرفتن ابتکار عمل در تلاش های صلح، توپ را در زمین غرب و اعراب انداخته است؛‌ مرحله ای که برای مخالفان بن بست سختی را رقم زده است.

براندازی بشار اسد اگرچه هنوز یکی از شایع ترین زمزمه های جبهه کشورهای مخالف نظام کنونی سوریه است؛ اما این امر هرگز از آن میزان جدیت و قاطعیتی که در روزهای نخست رجزخوانی های اعراب و غربی ها وجود داشت برخوردار نیست؛ بلکه در مقابل، این سوریه است که اکنون سخن از پیروزی و فرونشاندن شورشگران می راند و از آینده سوریه ای سخن می گوید که بازهم توسط اسد اداره خواهد شد.

کشورهای تندرو حاشیه خلیج فارس به دلیل مخالفت شان با ایران، با توسل به هر امکان و ابزاری تلاش می کنند، دولت سوریه را با چالش مواجه سازند؛ در حالی که هیچ برنامه ای برای سوریه پس از اسد ندارند و چنانچه رییس بخش اطلاعاتی کنگره امریکا نیز گفته است هرگز روشن نیست که در صفوف مخالفان، چه گروه هایی با چه گرایش هایی فعالیت دارند.

بنابراین،‌ اکنون تمام تلاش غرب و اعراب این است که فقط برای یکبار هم که شده از زبان کوفی عنان بشنوند که تلاش های صلح در سوریه به شکست انجامیده است؛ امری که در بیانیه استانبول نیز به روشنی قابل مشاهده است:"گروه دوستان سوریه از فرستاده ویژه می خواهد تا جدول زمانی برای گام بعدی در صورت ادامه کشتار را تعیین کند که از جمله می تواند بازگشت به شورای امنیت سازمان ملل باشد."

اسد نیز به خوبی بر این امر واقف است؛ او قبلا نیز با استفاده از چنین رویکرد هوشمندانه ای، ماموریت ناظران اتحادیه عرب را به سود خویش مصادره کرده بود.

نتایج ادامه بازی را آینده مشخص خواهد کرد؛‌ اما قدر مسلم این است که اکنون توپ در زمین غرب و اعراب است و ابتکار عمل در دست سوریه.

نویسنده: احسان الله وطندوست