آنچه به نظر می رسد هنوز هم حل نشده باقی مانده، موضوع حضور و حاشیه نشینی دولت افغانستان در مذاکراتی است که گفته می شود تنها دو طرف امریکا و طالبان در آن شرکت خواهند داشت و افغانستان در آن هیچ نقشی ندارد.
عربستان و افغانستان، قطر و امریکا
خبرگزاری صدای افغان(آوا)- کابل , 10 دلو 1390 ساعت 12:03
آنچه به نظر می رسد هنوز هم حل نشده باقی مانده، موضوع حضور و حاشیه نشینی دولت افغانستان در مذاکراتی است که گفته می شود تنها دو طرف امریکا و طالبان در آن شرکت خواهند داشت و افغانستان در آن هیچ نقشی ندارد.
تلاش های دولت افغانستان برای بارز و برجسته نگهداشتن نقش عربستان در روند صلح افغانستان از مدت ها به این سو ادامه دارد.
با انتشار گزارش هایی مبنی بر تمایل طالبان برای گشایش دفتری از سوی آنان در قطر، این امر با مخالفت سریع و صریح دولت افغانستان مواجه شد و مقام های افغانستان به سرعت و صراحت اعلام کردند که آنها می خواهند این دفتر در یکی از دو کشور عربستان یا ترکیه ایجاد شود؛ اما این موضوع مورد توجه طالبان قرار نگرفت و آنها اعلام کردند که دولت افغانستان را فاقد صلاحیت لازم می دانند و طرف اصلی مذاکره آنان امریکا و جامعه جهانی می باشد.
واکنش دولت افغانستان اما تنها به همینجا محدود نشد. وزارت خارجه افغانستان به دنبال انتشار خبر گشایش دفتر قطر، سفیر این کشور را به علامت اعتراض از دوحه به کابل فراخواند؛ اگرچه این امر بعد از مدتی از سوی حکومت رد شد و اعلام گردید که این اقدام به منظور مشورت صورت گرفته و اساسا ماهیت اعتراضی نداشته است.
در همین حال، پس از مدتی، حامد کرزی؛ رییس جمهوری نیز حمایتش از دفتر قطر را اعلام کرد و بدین ترتیب برای ناظران این نکته محرز شد که مرکز ثقل برگزاری مذاکرات، قطر خواهد بود نه ترکیه یا عربستان.
اما آنچه به نظر می رسد هنوز هم حل نشده باقی مانده، موضوع حضور و حاشیه نشینی دولت افغانستان در مذاکراتی است که گفته می شود تنها دو طرف امریکا و طالبان در آن شرکت خواهند داشت و افغانستان در آن هیچ نقشی ندارد.
مقام های حکومت افغانستان بارها تاکید کرده اند که هرگونه مذاکره ای باید تحت رهبری حکومت افغانستان انجام شود، در غیر آن، نمی تواند حامل نتایج مطلوبی باشد.
سفر اخیر مارک گروسمن به کابل و شماری از کشورهای منطقه نیز برخلاف انتظار دولت افغانستان در زمینه رهبری مذاکرات، حامل پیام تازه و امیدوارکننده ای برای دولتمردان افغانستان در زمینه واگذاری رهبری مذاکره به آنان نبود.
اکنون گفته می شود حامد کرزی قصد دارد پیش از شروع رسمی مذاکرات قطر، با طالبان در عربستان دیدار و مذاکره کند. اینکه چرا دولت افغانستان ترجیح می دهد این امر در عربستان اتفاق بیفتد به درستی روشن نیست؛ اما یک مقام افغان گفته است که حتی اگر دفتر قطر هم گشایش یابد، آنها تلاش های صلح را به همکاری کشورهای منطقه از جمله عربستان و ترکیه ادامه خواهند داد.
وی تاکید کرده که عربستان در گذشته نیز دارای نقش پررنگی در قضایای افغانستان بوده و دولت افغانستان انتظار دارد در این مقطع نیز، عربستان به ایفای نقش موثر خود ادامه دهد.
پرسش این است که چرا افغانستان به عربستان تا این اندازه اهمیت می دهد؟ عربستان در کنار پاکستان، امریکا، انگلیس و امارات متحده عربی، یکی از معدود کشورهای همسو با طالبان در زمان حاکمیت این گروه بود. حمایت های این کشور از جریان های تروریستی تندرو مستقر در افغانستان، یکی از عوامل اصلی خشونت های چند ساله پسین محسوب می شود. البته آنچه در اشارات مقام های افغان نسبت به نقش موثر عربستان عنوان می شود، به معنای تاکید بر نقش منفی دولتمردان سعودی در ماجراهای سال های اخیر نیست؛ اما واقعیت این است که کشوری که در قضایای جنگ و صلح افغانستان، دارای نقش منفی نبوده باشد و در بی ثباتی های داخلی افغانستان نقش منفی نداشته باشد، نمی تواند در ایجاد ثبات و تامین صلح، نقش مثبتی ایفا کند.
از سوی دیگر، عربستان با قطر بر سر ایفای نقش یک ابرقدرت عربی در منطقه، در یک رقابت تنگاتنگ قرار دارد؛ رقابتی که می رود تا به یک خصومت براندازانه تبدیل شود. در این مورد نیز مقام های سعودی با استفاده از نفوذ مذهبی خود بر دولتمردان افغانستان، دست به دامن کرزی شده اند تا امتیاز میزبانی از مذاکرات را به عربستان واگذار کند و از نقش فزاینده قطر در این بازی ها بکاهد؛ اما به نظر می رسد امریکا عمیقا مایل به برجسته سازی جایگاه قطر در منطقه خاورمیانه و افغانستان است. گروسمن نیز در سفیر اخیرش به کابل، تاکید کرد که دولت افغانستان باید با مقام های قطر از نزدیک در ارتباط باشد. از سوی دیگر، طالبان نیز مطیع و گوش به فرمان اوامر امریکا هستند. بنابراین، تلاش های یکجانبه کرزی و تیم او برای برآورده سازی نیاز عربستان، هنوز به نتیجه ای نرسیده است.
نویسنده: احسان الله وطندوست
کد مطلب: 35639