علی، (ع) نور خدا و دست خدا و شیر خدا بود که روح او از عالم ملکوت، در شبستان جزیره العرب هبوط کرد، تا نظام تاریک جاهلیت را براندازد که برانداخت.

علی(ع) بعد از وجود نازنین پیامبراکرم (ص)، در این دنیای خاکی، شخصیت بی نظیر و بی رقیب بود. روح او آنچنان بزرگ بود که در این دنیای حقیر نمی گنجید.
فقط یک زن بنام فاطمه (س) که سرور زنان بهشتی است، می توانست با روح ملکوتی او همدم و همقدم و هم آواز شود و به سوی ملکوت اعلا پرواز کند.
دیگر هیچ زنی و هیچ مردی در این دنیا نتوانست آن روح بزرگ را بخوبی درک کند. ضجه های دردناک آن مرد در زیر این گنبد نیلگون، تا هنوز برای بشریت یک معما است. به قول آن دانشمند، یک روح هر چه بزرگتر شود، تنها تر می شود.
علی، (ع) نور خدا و دست خدا و شیر خدا بود که روح او از عالم ملکوت، در شبستان جزیره العرب هبوط کرد، تا نظام تاریک جاهلیت را براندازد که برانداخت.
آنچنان فضایل اخلاقی و ارزشهای انسانی و ملکوتی در اوج خود، در وجود او تجسم پیدا کرد که جماعتی کثیر، او را در زمان حیاتش و حتی بعد از مماتش، خداوند آسمانها و زمین می خواندند و می خوانند! آخر، شخصیت علی (ع) جامع الاضداد و جامع الابعاد بود. ذهن ناقص بشر نمی توانست و نمی تواند، در عصر جاهلیت قدیم و جدید بپذیرد که یک شخصیت، آن چنان خارق العاده می شود که در فرازمندترین قله ملکوت پرواز کند؛ و از آن هم فراتر برود و تا بی نهایت مطلق، بسان شاهین تیز پرواز، تمامی آسمانها را در نوردد و تا آنجا جهش کند که در معراج پیامبر، هم قدم و هم سخن پیامبر شود و حتی خداوند، با صدای او با مبعوث خویش، سخن بگوید.
در اثبات شخصیت و عظمت علی (ع) همین بس که رقبای سیاسی و حتی برخی مخالفان سر سخت او، او را اینگونه توصیف و تمجید کرده اند:
خلیفه اول: اقیلونی و لست بخیر منکم و علی فیکم : مرا رها کنید. چون بهترین شما نیستم. چرا که علی (ع) در بین شما است.
خلیفه دوم: لولا علی لهلک عمر: اگر علی (ع) در مسند قضاوت با من همکاری نمی کرد، بدون شک هلاک می شدم.
معاویه: اگر علی یک خرمن از طلا می داشت و یک خرمن از کاه، نخست، خرمن طلا را در راه خدا، برای فقرا توزیع می کرد و سپس خرمن کاه را.
عمروعاص: علی در والذهب المصفا و باق الناس کلهم تراب : علی(ع) به منزله در گران قیمت و طلای خالص بود و همه مردم در برابر شخصیت و عظمت علی (ع) به منزله خاک بود!
و برخی دوستان او نیز او را اینگونه توصیف و تمجید نموده اند:
شافعی، رهبر اهل سنت: و مات الشافعی و لیس یدری ـ علی ربه ام ربه الله : شافعی در وقت مردن با شاگردانش چنین گفت: شافعی دارد می میرد، اما افسوس که بعد ازسالها تحقیق و تفحص در علوم مختلف، نتوانست درک کند که علی (ع) خدای اوست یا پروردگار عالم خدای اوست!
شیخ محمد عبده: هیچ کتابی، در جهان عرب ـ جز قرآن ـ در فصاحت و بلاغت نمی تواند با نهج البلاغه علی (ع) رقابت کند.
جرج جرداق مسیحی ـ لبنانی: ای روزگار وای طبیعت! چرا باز تمامی ظرفیت و قدرت و انرژی ات را بکار نمی گیری، تا یک علی (ع) دیگر برای نسل ما و قرن ما بزایی که نسل ما و قرن ما سخت به یک علی(ع) دیگر نیازمند است.
و شهریار شاعر بزرگ ایرانی:
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدارا
نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
و سرانجام، پیامبر اکرم (ص) در برکه غدیر، علی (ع) را در حضور یک صد و بیست هزار حاجی، بعنوان خلیفه بلا فصل خویش معرفی کرده و با صدای بلند فرمود: من کنت مولا فهذا علی مولاه : هر که من مولای اویم، این علی مولای اوست
خدا، بعد از انتصاب علی (ع) به امامت، این آیه مهم را توسط جبرییل به پیامبر ابلاغ کرد:
امروز، کافران، از شکست آیین شما مأیوس شدند، بنابر این از آنها نترسید و از مخالفت من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم؛ و اسلام را بعنوان دین جاویدان شما پذیرفتم ( مائده آیه 3) بدون شک، بعد از انتصاب علی (ع) بخلافت، شور و هلهله عظیمی در بین دوستان علی (ع) برپا شد و هر کدام به نوبت، امامت علی (ع) را به او تبریک
می گفتند. در این روز جشن عظیمی در عالم ملکوت نیز برپا شد. فرشتگان و قدسیان نیز، غلغله کنان و تبریک گویان در زمین فرود آمدند و انتصاب علی را به پیامبر اکرم (ص) و علی (ع) تبریک
می گفتند. باز خواستم که بیشتر از این از علی (ع) سخن بگویم و مدح و منقبت او را به نحو احسن ، برای پیروان و عاشقان علی (ع) بیان کنم، ناگه دیدم که قلم از بیان حقیقت بخاطر مصلحت، باز ایستاد و به شدت گریست و سربشکست. 
حسین میر صفا

منابع:
1- نهج البلاغه ترجمه فیض الاسلام
2- فروغ ولایت /جعفر سبحانی
3- الامام علی صوت العداله الانسانیه
4- دیوان شهریار