طالبان اعلام کرده که مذاکرات این گروه با امریکا به پایان رسیده و سند توافقنامه صلح و ضمایم آن نهایی و به زودی امضا خواهد شد.

سهیل شاهین؛ سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر روز دوشنبه (۲۸ دلو) گفت توافقنامه صلح با امریکا تا پایان ماه جاری میلادی امضا خواهد شد.

آقای شاهین گفت هردو طرف قرار است اعلامیه‌های جداگانه‌ای را منتشر کنند که در آن تاریخ امضای توافقنامه نیز تعیین شده است.

همچنین مولوی عبدالسلام حنفی؛ معاون سیاسی دفتر طالبان در قطر گفته است که اولین اقدام پس از امضای این توافقنامه آزادی پنج هزار زندانی طالبان از زندان‌های دولت و همچنین یک هزار زندانی وابسته به دولت از زندان‌های طالبان خواهد بود.

انتظار می‌رود با امضای این سند، زمینه مذاکرات بین‌الافغانی فراهم شود و امریکا خروج نیروهایش را از افغانستان آغاز کند.

مذاکرات میان امریکا و طالبان برای دست‌یابی به توافق صلح بیش از یک سال طول کشیده است.

این خبر در حالی منتشر می شود که به باور کارشناسان، هیچکس در افغانستان، هیچ تصوری از این توافقنامه و مفاد آن ندارد. هیچکس نمی داند که در این توافق روی چه مسایلی بحث شده و تصمیم گرفته شده است.

مردم افغانستان نمی دانند که امریکا و طالبان در طول یکسال مذاکرات پنهانی شان چه سرنوشتی را برای آنها ترسیم کرده اند. در واقع، امریکا و طالبان اجازه نداده اند که مردم افغانستان در فرایندی نقش داشته باشند که در آن برای آینده آنها تصمیم گرفته می شود.

کسی همچنین از آینده گروه طالبان، سلاح ها، ملیشه ها، نظام سیاسی و قضایی، قوانین و اصول ایدئولوژیک و سیاست های رسمی شان درباره مسایل مختلف خبر ندارد و نمی داند که آیا این طالبان با طالبان ۲۰ سال پیش، فرق دارند یا همه چیز از بنیاد تغییر کرده و این بار آن گروه با یک رویکرد جدید وارد عرصه سیاسی افغانستان خواهد شد.

مردم افغانستان در عین حال، از اینکه چه چشم اندازی در انتظار قانون اساسی کنونی و ارزش های آن و حتی نظام سیاسی حاکم قرار دارد، آگاهی ندارند و نمی دانند که بازگشت طالبان به قدرت، چه تغییراتی را در این عرصه ها به وجود خواهد آورد و این تغییرات، مشروعیت و اعتبار خود را از کجا به دست آورده و چگونه عملیاتی خواهد شد.

ابهام درباره سرنوشت نیروهای مسلح کشور نیز یکی دیگر از مسایل است. در حالی که امریکا به عنوان بزرگترین حامی نیروهای امنیتی افغانستان، قرار است بلافاصله پس از امضای توافقنامه صلح با طالبان، روند خروج نیروهایش از افغانستان را آغاز کند و از سوی دیگر، هیچ اطمینانی وجود ندارد که طالبان پس از صلح، خلع سلاح شوند و یا به بدنه نیروهای مسلح رسمی کشور، جلب و جذب گردند، آینده ای مبهم درباره نیروهای امنیتی کنونی وجود دارد.

آزادی های مدنی و اساسی، حقوق شهروندی، سهم و نقش و مشارکت اقوام در قدرت سیاسی، انتخابات و مردم سالاری، حقوق زنان، آموزش و حضور زنان در عرصه های اجتماعی و سیاسی و... از دیگر مواردی است که هیچ تصوری درباره آنها وجود ندارد.

با این حال، آنگونه که مقام ارشد طالبان اذعان کرده است، قرار است یکی از نخستین پیامدهای این توافق، آزادی هزاران زندانی طالبان و صدها زندانی دولت باشد؛ چیزی که نه تناسبی میان شمار زندانیان وجود دارد و نه اصولا مذاکره ای میان دولت و طالبان در این باره صورت گرفته است؛ بلکه امریکا به تنهایی و به نیابت از دولت در این باره با طالبان، معامله کرده است.

با این حساب، آیا درباره سایر مسایل و ابهام هایی که در بالا به بخشی از آنها اشاره شد نیز چنین معامله هایی میان امریکا و طالبان صورت گرفته است؟

اگر پاسخ مثبت باشد پس «مذاکرات بین الافغانی» معنا و موضوعیت خود را از دست خواهد داد؛ زیرا عملا هیچ چیز قابل بحثی باقی نمانده است. مذاکرات بین الافغانی تنها می تواند یک پوشش برای مشروعیت بخشیدن به تصمیم هایی باشد که امریکا به نیابت از مردم و دولت افغانستان در معامله با طالبان گرفته است.