امامزاده شاه عبدالعظيم حسنی يكی از امام‌زادگان معروف از نوادگان امام حسن مجتبی علیه‌السلام است كه مطابق با برخی از منابع تاريخی در چهارم ربيع‌الثانی سال ١٧٣ هجری قمری در منزل جدش امام حسن علیه‌السلام ديده به جهان گشود و اكنون مرقد و بارگاهش در منطقۀ مشهور به نام شاه عبدالعظيم شهر تهران ايران موقعيت دارد و زيارتگاه دوست‌داران خاندان اهل‌بيت عصمت و طهارت علیهم‌السلام است.
آنچه در زندگی اين سيد جليل‌القدر حائز اهميت است اين است كه او دورۀ پنج امام معصوم از امام كاظم علیه‌السلام تا امام هادی علیه‌السلام را درک كرده و يكی از راويان موثق احاديث معصومين می‌باشد.
سيد شاه عبدالعظيم حسنی افزون بر اينكه با چهار واسطه به امام حسن مجتبی علیه‌السلام می‌رسد از يكی از برجسته‌ترين علمای عصر خود و در علوم مرسوم آن زمان دست بالايی داشت و جزو نخبگان علمی به شمار می‌رفت.
مرحوم نجاشی از علمای بزرگ جهان اسلام كتاب خطبه‌های حضرت امام علی علیه‌السلام را به او نسبت داده است. بنابراين ممكن است که سيدرضی ره اكثر خطبه‌های نهج‌البلاغه را از اين كتاب استفاده كرده باشد و علمای ديگر نيز آثاری را به اين سيد بررگوار و مجتهدی از خاندان اهل‌بيت علیهم‌السلام نسبت داده كه ذكر همۀ آن‌ها باعث اطالۀ كلام می‌شود.
در فضيلت و عظمت سيد شاه عبدالعظيم حسنی همين بس كه در روايتی از حضرت امام هادی علیه‌السلام آمده كه هر كس شاه عبدالعظيم را در ری زيارت کند انگار جدم امام حسين علیه‌السلام را در كربلا زيارت كرده است.
هجرت به ایران
سيد شاه عبدالعظيم حسنی به دليل ارتباط با معصومين و سابقۀ جهادی و فعاليت‌های سياسی كه داشت و همچنين شخصيت بلند علمی به عنوان يكی از مجتهدين جامع‌الشرايط عصر خود در اواخر عمر مانند بسياری از ائمۀ معصومين تحت تعقيب دستگاه ظالم خلفای عباسی قرار گرفت و به شهر ری ايران امروز هجرت كرد.
پيام زندۀ سيد شاه عبدالعظيم حسنی برای مسلمانان امروز
سيد شاه عبدالعظيم حسنی از چهره‌های شاخص علمی سياسی عصر خود بوده كه هيچ‌گاه در برابر دستگاه حاكم كه بر بنياد ظلم، استبداد و ناسيوناليسم قومی استوار بود سر تعظيم فرود نياورد و در دورۀ هر امامی به دفاع از حق خاندان پيامبر و حمايت از نهضت فكری امامان معصوم علیهم‌السلام پرداخت.
موضع‌گيری‌های سياسی و اجتماعی ايشان در كنار فعاليت‌های علمی فرهنگی بيان‌گر اين مسئله است كه يک عالم دين و رهبر دينی و مذهبی در مديريت جامعه نيز نقش سازنده و سهم بالایی دارد.
هرچند در متون تاریخی به زندگی سياسی شاه عبدالعظيم حسنی به تفصيل پرداخته نشده است اما نحوۀ فعاليت‌های ايشان چه در مدينه و چه هم مدت كوتاهی كه در شهر ری بوده و همچنين تعقيب شديد از سوی دستگاه حاكم به خصوص المعتز عباسی نشان می‌دهد كه او يكی از چهره‌های سياسیِ به نام آن روزگار بوده كه دايم با انديشۀ جدايی دين از سياست مبارزه می‌كرد.
سيد شاه عبدالعظيم حسنی كسی نبود که مانند برخی از علمای معاصر تنها به پاسخگويی احكام و امامت در مسجد اكتفا كند، بلكه در راستای دفاع از معارف اهل‌بيت علیهم‌السلام و مديريت جامعه بر اساس سياست ناب اسلامی تا آخرين رمقِ حياتش فعاليت كرد و اين پيام را به مسلمانان امروز مخابره کرد كه در هيج شرايطی تسليم قدرت‌های پوشالیِ دنيازده و ظالم نشوند و اگر لازم شد در سخت‌ترين شرايط زندگی برای بقای ارزش‌های دينی جلای وطن يا هجرت را اختيار كنند.
آن‌گونه كه در تاريخ قلته عنوان شده است سيد شاه عبدالعظيم حسنی در سن پيری كه تقریباً ٧٩ سال سن داشت برای بقای ارزش‌های انسانی و اسلامی و حفظ مكتب اهل‌بيت علیهم‌السلام از وطن عزيزتر از جانش مهاجرت كرد تا در نهایت روح پاكش در ايران به ملكوت اعلاء پيوست. امروز مرقد و بارگاه این سید جلیل‌القدر در شاه عبدالعظيم شهر تهران مطاف هزاران عاشق دلسوخته است.
نویسنده: سیدهاشم علوی
نویسنده: سیدهاشم علوی