در نشست اخیر سران پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو) در ورشو که دومین روز آن به بررسی وضعیت فعالیت‌های این سازمان نظامی در افغانستان اختصاص داشت، در خصوص تصمیم این سازمان مبنی بر ادامه اشغال افغانستان بحث شد. همچنانکه باراک اوباما دلیل ادامه حضور ناتو و امریکا در افغانستان را شكننده بودن وضعیت در این کشور اعلام كرده و اظهار داشت جامعه جهانی دیگر هرگز اجازه نخواهد داد که افغانستان دوباره به پایگاه تروریست‌ها تبدیل شود. به دنبال این اظهارات، سران ناتو در دومین روز نشست خود در ورشو توافق کردند تا شمار نیروهای این سازمان در افغانستان را تا سال ۲۰۲۰ در سطح کنونی نگه دارند و سالانه ۴ونیم میلیارد  دالر به نیروهای امنیتی افغانستان کمک کنند. در حال حاضر ۱۳ هزار سرباز ناتو که بیشترشان آمریکایی‌اند، در چارچوب مأموریت حمایت قاطع در افغانستان حضور دارند و ینس اشتولتنبرگ، دبیرکل ناتو امروز اعلام کرد «ناتو تا زمانی که نیاز باشد، در افغانستان حضور خواهد داشت و دلیلی وجود ندارد که در مورد زمان پایان این مأموریت گمانه‌زنی کنیم. چیزی را که ما امروز شاهد بودیم، تعهد دراز مدت ناتو در قبال افغانستان است. هزینه مأموریت ناتو در افغانستان سالانه ۵ میلیارد دالر است که براساس نتایج نشست، ۳.۵ میلیارد دلار را امریکا، ۱ میلیارد دالر را دیگر کشورهای عضو ناتو و ۵۰۰ میلیون دالر را هم دولت افغانستان فراهم می‌کند.»

در حالی مأموریت نظامی ناتو در سال ۲۰۱۴ پایان یافت كه امریکا بخشی از نیروهایش را به بهانه مبارزه با گروه‌های القاعده، داعش و شبکه‌های بین‌المللی تروریستی در افغانستان نگه‌داشته است و طی یک سال گذشته نبرد نیروهای امنیتی افغانستان و طالبان شدت بی‌سابقه‌ای یافته است و تلفات نیروهای امنیتی افغانستان نیز پس از گرفتن مسئولیت کامل امنیت افغانستان در بسیار نگران‌کننده است. طوری كه برخی از مناطق به راحتی به دست طالبان سقوط می‌كند و دوباره نیروهای امنیتی افغانستان، طی عملیات نظامی و با پشتیبانی نیروهای امریكایی، و دادن تلفات بازپس می‌گیرند. آنچه مسلم است این كه غربی‌ها برای تداوم اشغال افغانستان به گروه‌های افراطی نظیر طالبان و داعش نیازمندند و نگاه استراتژیك به طالبان و سایر گروه‌های تروریستی دارند و این در حالیست كه ضمن حمایت از دولت افغانستان بطور غیرمستقیم از طالبان حمایت می‌كنند. در همین راستا، پلیس مخفی افغانستان گزارشی را منتشر کرده است که در آن با توجه به اسناد به دست آمده از طریق یک حافظه‌ی جانبی کوچک جیبی (Memory Stick)، از طرح انگلیسی‌ها برای ساخت کمپ آموزشی برای اعضای طالبان در منطقه ی جنوبی این کشور و آموزش آنها در این اماکن، پرده برداشته است.

روزنامه دیلی تلگراف چاپ لندن نیز در گزارشی مشابه اسنادی را منتشر کرده است که با پرده برداشتن از جلسات و مذاکرات محرمانه‌ی سازمان اطلاعات و جاسوسی انگلیسی در چندین مرحله و در نقاط مختلف افغانستان با سران اصلی طالبان، اذعان می کند که ارتباط بین این دو تنها به همین ملاقات‌ها و گفت‌وگوها نیز محدود نبوده، بلکه در موارد مختلف دیگری نیز شاهد همکاری آنها بوده‌ایم؛که از آن جمله می‌توان به اعزام مربیانی ویژه از سوی انگلیس به پایگاه‌های مختلف طالبان به منظور انتقال آموزش‌های لازم به این تروریست‌ها اشاره نمود.

از سوی دیگر بی بی سی، رسانه سخن پراکنی انگلیس نیز در فرایند این راهبرد عمل کرده است. به نحوی که تشدید فعالیت‌های گروه طالبان و اشغال مناطقی از این کشور توسط این گروه و این كه جنگ در دو ولسوالی تخار، مناطق مركزی بغلان، مناطقی از بدخشان و ... به شدت جریان دارد؛ اخباری است که بی‌بی‌سی، بیش از دیگر رسانه‌ها به پوشش آنها دست زده است. این امر به نوعی در تقویت و حمایت از این گروه هم تاثیرگذار است. بی بی سی همواره با ابراز نگرانی در خصوص ادامه‌ی پیشروی‌های گروه طالبان در افغانستان و اثرگذاری‌اش بر روی آینده این کشور و دیگر کشورهای همسایه افغانستان، بر نقش غرب و نیروهای نظامی غربی در تأمین امنیت افغانستان و لزوم دخالت آنها در این کشور تأکید نموده و عنوان می‌کند: «حالا حضور پررنگ طالبان در قندوز هم برای ولایات همجوار و هم برای کشورهای آسیای میانه نگران کننده است. چراكه فعالیت طالبان در قندوز ناامنی‌ها در ولایت‌های همجوارش را دامن خواهد زد.»

بنابراین امریكا و انگلیس (و رسانه‌های آنها) در حمایت از طالبان نقش اساسی دارند و ادامه اشغال افغانستان بدون ابزارهایی چون طالبان امكان‌پذیر نیست. در هر حال رسانه‌ای كردن سقوط قندوز یا مناطق دیگر افغانستان كه رسانه‌هایی مانند بی‌بی‌سی، سی‌ان‌ان، گاردین و... در رسانه‌های داخلی افغانستان بازتاب می‌دهند، این كاركرد را دارد كه دولت افغانستان و افكار عمومی را مجاب كند كه حفظ دولت و ایجاد امنیت بدون حضور نیروهای خارجی امكان‌پذیر نیست و به همین جهت در نشست اخیر خود در ورشو، از حضور ناتو تا ۲۰۲۰ سخن می‌گویند. این که چرا ناتو به این نتیجه رسیده که استراتژی این سازمان در افغانستان نتیجه بخش بوده، معلوم نیست بر چه مبنایی بوده است. اما این واقعیت عینی وجود دارد كه نتیجه حضور نیروهای آمریكایی و ناتو نه تنها تاثیری در گسترش امنیت نداشته؛ بلكه در مقابل جغرافیای جنگ به دیگر مناطق گسترده شده و ناامنی‌ها افزایش یافته است. لازم به ذكر است كه از زمان تهاجم ناتو به افغانستان تا كنون، بیش از بیست و سه هزار غیر نظامی افغان به دست نیروهای نظامی ناتو كشته شده و هزاران نفر دیگر مجروح شده است. اوضاع معیشتی و تولید مواد مخدر و قاچاق آن هم‌چنان وجود دارد و زیرساخت‌های اقتصادی افغانستان، آنطور كه باید بازسازی نشده و در نهایت اوضاع سیاسی و امنیتی وخیم است. بنابراین تصمیم ناتو نه از سر دلسوزی و نگرانی برای امنیت و آرامش ملت افغانستان؛ بلكه برای تداوم اشغال افغانستان صورت می‌گیرد كه دلایل استراتژیك سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دارد.

نویسنده: اسماعیل باقری