وزارت داخله اعلام کرده که متاسفانه آمار تلفات ملکی، براساس تازه ترین گزارش سازمان ملل در مورد قربانیان جنگ در افغانستان، تکان دهنده است و این واقعیت تلخ نشان دهنده آن است که مردم ملکی افغانستان، همچنان قربانیان اصلی جنگ تحمیلی گروه های دهشت افکن و حامیان بیرونی آنان اند.

این وزارت گفته چنانچه در گزارش اخیر سازمان ملل نیز ذکر شده، پیوسته تاکید داشته است که هراس افکنان طالب و سایر گروه های دهشت افکن عامل اصلی تلفات ملکی در کشور بوده و عمداً افراد ملکی، به شمول زنان و کودکان را به شیوه های مختلف هدف قرار می دهند که یک رویکرد جنایتکارانه و قابل تقبیح است.

گزارش اخیر سازمان ملل، نشان می دهد که هنوزهم مردم افغانستان در جنگ با تروریزم، بزرگ ترین قربانی را متقبل شده و در معرض تهدیدهای گوناگون از ناحیه فعالیت گروه های تروریستی قرار دارند.

گزارش تازه یوناما نشان می دهد که تنها در ۶ ماه نخست سال جاری میلادی، ۵۱۶۶ نفر در افغانستان کشته و زخمی شده اند.

با این حال، کارشناسان نظامی می گویند که اگرچه سهم دولت در افزایش تلفات غیرنظامیان بسیار اندک است و نقش نیروهای خارجی اساسا مشخص نیست؛ اما این امر نمی تواند از دولت و نیروهای خارجی در برابر حفاظت از جان غیرنظامیان و مردم ملکی افغانستان، سلب مسؤولیت کند.

افغانستان به این دلیل - و تنها به این دلیل- ۱۵ سال است که میزبان ده ها هزار نظامی خارجی از بیش از ۴۰ کشور جهان است که جان مردم غیر نظامی، زنان و کودکان آن مصون و در امان باشد.

اگر امروزه نیروهای طالبان یا هر گروه شورشی دیگری قادر می شوند که با انجام حملات سازمان یافته و سیستماتیک علیه مردم و شهروندان افغانستان، ۶۰ درصد تلفات غیر نظامیان را به خود اختصاص دهند و کشتار غیر نظامیان را به میزان تکان دهنده ای افزایش دهند، این امر بدان معناست که نیروهای خارجی به وظایف خود در برابر مبارزه با تروریزم به درستی عمل نکرده اند و یا اینکه در پوشش این هدف و شعار، اهداف و اغراض دیگری را دنبال می کنند.

متاسفانه این تنها عرصه تلفات غیرنظامیان نیست که نشان می دهد حضور نیروهای خارجی در کشور ناکارآمد و غیرمؤثر بوده است؛ بلکه زمینه های دیگر نیز همین وضعیت را دارند. به عنوان نمونه عرصه مبارزه با مواد مخدر که در سال های آخر حاکمیت طالبان، به دلیل اینکه آن گروه کاشت و برداشت آن را حرام شرعی اعلام کرده بود، آمار کشت و تولید آن تقریبا به صفر رسیده بود؛ اما با حضور نیروهای خارجی مخصوصا نیروهای انگلیسی که مستقیما و منحصرا مسؤول مبارزه با مواد مخدر در افغانستان بودند، این آمار به صورت سرسام آوری روبه افزایش نهاد و اکنون یکی از عمده ترین معضلات افغانستان، منطقه و جهان به شمار می رود.

مسؤولیت نیروهای خارجی در برابر حفاظت از جان غیر نظامیان افغانستان،‌ دارای سه جنبه کاملا مجزاست.

جنبه اول این مسؤولیت، همان چیزی است که نیروهای خارجی آن را "مبارزه با تروریزم" می نامند. صرف نظر از اینکه این امر، تا چه حد جدی است و اساسا تروریزم چیست، در کجا قرار دارد، در کجا آموزش می بیند، چه دست هایی برای تامین مالی و تجهیز تسلیحاتی آن کار می کنند، کدام کشورها به آن پشتوانه و نیروی ایدئولوژیک و معنوی می دهند، چه نسبتی با اسلام و دین داری اسلامی دارد و چرا مردم افغانستان باید تاوان مبارزه با آن را بپردازند و... مبارزه با تروریزم، بهانه اصلی حضور نیروهای خارجی در افغانستان بوده و هنوز هم به همین بهانه، به این حضور خود در کشور استمرار می بخشند؛ اما باید پرسید که در طول ۱۵ سال گذشته لانه های تروریزم اگر وجود داشته اند، چرا هیچ آسیبی ندیده و هنوز هم این امر نیاز به حضور پایدار نیروهای امریکایی دارد؟!

جنبه دوم مسؤولیت نیروهای خارجی، تجهیز و آموزش نیروهای داخلی است. اکنون بعد از ۱۵ سال، نیروهای داخلی سلاح های سنگین در اختیار ندارند، نیروی هوایی اردوی ملی، تنها مسؤولیت امدادرسانی و همکاری لوجستیکی و در موارد اندکی مأموریت رزمی دارد، نیروی پولیس که باید مسؤول امنیت شهرها باشد، ماموریت های جنگی هم انجام می دهد و نفوذ نیروهای تروریستی در بدنه نیروهای امنیتی داخلی، هنوز هم از چالش های بزرگ محسوب می شود و این نشان می دهد که نیروهای خارجی به این مسؤولیت خود نیز عمل نکرده اند.

جنبه سوم، جلوگیری آنها از ادامه کشتار مستقیم غیر نظامیان است.

اگر خارجی ها به این سه جنبه مسؤولیت خود در افغانستان به درستی و با صداقت عمل می کردند، نه تنها امروز؛‌ بلکه در گذشته نیز شاهد کشتار غیر نظامیان در کشور نبودیم.

وقتی در هیچیک از این عرصه ها توفیق ملموسی به دست نیامده و مردم افغانستان، اکنون نسبت به گذشته احساس امنیت و مصونیت بیشتری نمی کنند، پس نیروهای خارجی و دولت باید در سیاست ها و راهبردهای امنیتی خود در افغانستان، تجدید نظر کنند.