خبرگزاری آسوشیتدپرس می گوید که یک موافقتنامه محرمانه میان آژانس انرژی اتمی و ایران، به این کشور اجازه خواهد داد تا از کارشناسان خود برای بازرسی از مرکز نظامی پارچین، استفاده کند.
در پی انتشار این خبر کاخ سفید گفته که به کار آژانس بین المللی انرژی اتمی اعتماد دارد.
به علاوه کاخ سفید تاکید کرده که بازرسی های آژانس از برنامه بازرسی هایی که تحت موافقتنامه وین، میان ایران و قدرت ها انجام خواهد شد، جداست.
این موافقتنامه با رویه های معمول آژانس فرق دارد؛ چون به تهران اجازه می دهد کارشناسان و تجهیزات خود را در جستجوی شواهد فعالیت های مرتبط با ساخت احتمالی سلاح اتمی در پارچین به کار گیرد.
یوکیا آمانو؛ رییس آژانس حدود دو هفته پیش در کنگره امریکا از افشای جزئیات دو موافقتنامه جانبی محرمانه با ایران خودداری کرد؛ اما از مؤثربودن موافقتنامه های آژانس با ایران سخن گفت.
او گفت:‌"توضیح دادم که چرا دو موافقتنامه (جانبی)‌ توانایی آژانس را به طور قابل توجهی در جهت ماموریت راستی آزمایی در ایران تقویت می کند."
با این حال، این توافق خشم تندروها را برانگیخته است. آنها احتمالا به این دلیل خشمگین اند که سرانجام قدرت های جهانی از طریق آژانس بین المللی انرژي اتمی اجازه پیدا نکردند به مراکز مهم و استراتژيک ایران در حوزه نظامی از جمله سایت راهبردی پارچین مستقیما دسترسی پیدا کنند.
موضوع دسترسی قدرت های جهانی به مراکز نظامی به زعم آنها مظنون به انجام فعالیت های مرتبط با برنامه هسته ای ایران، یکی از موانع اصلی و جدی فراراه دستیابی سریع ایران و این قدرت ها به یک توافق مشترک هسته ای بود.
به باور ناظران، طرف های مذاکره کننده احتمالا ماه ها بر سر این مساله چانه زدند و آنچه در نهایت به دست آمد –بر اساس سندی که آسوشیتدپرس مدعی دیدن آن شده- کاملا به نفع ایران است؛ زیرا این توافق همچنان راه سایت نظامی پارچین را به روی بازرسان غربی می بندد و تنها امکان اعمال نظارت بر این مرکز، به احتمال زیاد، مطالعه روی نمونه برداری هایی است که به وسیله خود ایرانی ها انجام خواهد شد و در اختیار کارشناسان سازمان بین المللی انرژي اتمی قرار خواهد گرفت و آنها به این ترتیب، روی آن مطالعه خواهند کرد که آیا فعالیت مرتبط با برنامه هسته ای ایران در این مرکز انجام شده است یانه.
این توافق بدون تردید، تندروها و افراط گراهای طرفدار جنگ را به شدت عصبانی می کند.
واکنش هایی که جمهوری خواهان در کنگره امریکا، نامزدهای جمهوری خواه در انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری امریکا و همچنین برخی مقام های اسراییلی در این خصوص نشان داده اند کاملا نشان می دهد که آنها از این توافق عصبانی اند و آن را ناکامی دیگری برای خود ارزیابی می کنند.
این موضع گیری های خشم آلود نشان می دهد که آنها به دنبال دست یافتن به چیزی فراتر از مهار برنامه هسته ای ایران بوده اند؛ همان چیزی که ایرانی ها نیز بارها به آن اشاره کرده و گفته اند که دشمنی و مخالفت دشمنان و مخالفان توافق هسته ای، اصولا ربطی به برنامه هسته ای این کشور ندارد.
منظور آنها از دست یافتن به «یک توافق بهتر» دسترسی آسان و مستقیم به مراکز حساس نظامی و دفاعی ایران و قابل دستیابی شدن اسرار استراتژیک این کشور است؛ امری که توافقات محرمانه ایران و آژانس، راه آن را می بندد و اسرار، سایت ها و مراکز نظامی ایران را از معرض وارسی های جاسوسی و اطلاعاتی قدرت های معارض با جمهوری اسلامی، حفظ می کند.
همین نکته در مورد موشک های بالستیک ایران نیز جریان دارد.
پیشتر تندروها قصد داشتند توافقی با ایران امضا شود که دربرگیرنده از میان بردن یا دست کم محدود کردن دامنه توسعه و آزمایش و خرید موشک های پیشرفته بالستیک این کشور نیز باشد؛ اما در نهایت، نه تنها این هدف محقق نشد؛ بلکه ایرانی ها به صراحت اعلام کردند که توسعه موشک های دوربرد این کشور، بخشی جداناپذیر از استراتژي دفاعی جمهوری اسلامی است و این امر، هرگز شامل مفاد «برجام» نمی شود.
به این ترتیب و به دنبال انتشار خبر توافق ایران و آژانس بر سر نحوه بازرسی مرکز نظامی پارچین، این دومین شکست سنگین افراطیون مخالف توافق هسته ای با ایران محسوب می شود و آنها از این جهت، بسیار خشمگین اند.