مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته آینده به ایران و عربستان سعودی سفر میکند.
دفتر فدریکا موگرینی؛ نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی گفته که خانم موگرینی در تهران در مورد نحوه اجرای توافق هستهای گفتگو خواهد کرد. او "همچنان به ایفای نقش هماهنگ کننده در این زمینه ادامه خواهد داد." سایر مسایل منطقهای و دوجانبه نیز در این دیدارها مطرح خواهد شد.
خانم موگرینی پس از دیدار از تهران برای ملاقات با مقامات عربستان سعودی عازم ریاض خواهد شد. دفتر مسؤول اتحادیه اروپا گفته است که در این سفر "دوطرف، مسایل منطقهای را با توجه به توافق ١٤ جولای در مورد برنامه هستهای ایران و همچنین سایر موضوعات مورد علاقه را بررسی خواهند کرد."
عربستان سعودی از توافق هستهای اخیر استقبال مشروط و محتاطانه کرده است.
وزیر خارجه سعودی ابراز امیدواری کرده که ایران از امکانات به دست آمده بر مبنای توافق اخیر "برای ماجراجویی در منطقه استفاده نکند" و هشدار داده که اگر ایران "شرارت" کند عربستان سعودی آماده مقابله با آن است.
سفر مسؤول سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا به تهران و ریاض از دید صاحب نظران، نشانگر آن است که حفظ رابطه با هردو محور رقیب قدرت در خاور میانه یعنی عربستان سعودی و ایران، برای اروپایی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با توجه به این مساله، چگونگی برقراری موازنه ای معقول میان این دو قطب قدرت رقیب در خاور میانه و دنیای اسلام از سوی غرب، این روزها به دغدغه ای جدی برای تحلیلگران بدل شده است.
کارگزاران حکومت جدید عربستان سعودی که در پی مرگ ملک عبدالله و با اصلاحات گسترده سیاسی ملک سلمان، روی کار آمده اند، یک سیاست خارجی برهنه، تهاجمی، انعطاف ناپذیر، سخت افزاری و جنگ افروزانه را در قبال کشورهای منطقه روی دست گرفته اند و همین امر، تهران را نیز ناخواسته وارد یک مبارزه جدی برای مقابله با آشوبگری توسعه طلبانه و تهاجمی عربستان سعودی کرده است.
با توجه به وضعیت فاجعه باری که در پی تجاوز نظامی سعودی و همپیمانان عرب آن رژيم در یمن جریان دارد و همچنین جنگ طولانی و ویرانگر سوریه، وضعیت اسفبار عراق و همچنین تلاش های فتنه انگیزانه زیرزمینی که از سوی سعودی در لبنان و فلسطین جریان دارد، اعمال محدودیت های ضد انسانی بر اکثریت مردم انقلابی بحرین و... سران این رژیم آشکارا منطقه را به سمت یک درگیری فرقه ای خیلی خطرناک می رانند؛ درگیری ای که روشن نیست چه هزینه سنگینی را روی دوش ملت های مسلمان قرار خواهد داد؛ اما کاملا بدیهی است که هرگز به سود وحدت جوامع اسلامی و امنیت و ثبات در منطقه آشوب زده خاور میانه نخواهد بود.
عربستان سعودی حتی در طول مذاکرات اتمی میان ایران و قدرت های جهانی، دست به دست اسراییل داد تا مانع از رسیدن طرف های مذاکره کننده به توافقی جامع و دایمی در این زمینه شود.
با این حساب، برخلاف آنچه وانمود می شود، این ترس از اتمی شدن ایران برای اسراییل و عربستان سعودی و هم پیمانان شان نبود که آنها را به چنین تلاش منفی علیه توافق اتمی برمی انگیخت؛ بلکه این منتفی شدن وقوع یک جنگ بزرگ در منطقه خاور میانه و بر ضد ایران بود که آنها را عصبانی می کرد و اکنون نیز نتایج به دست آمده از مذاکرات ۲۰ ماهه ایران و قدرت های جهانی را برای آنان غیر قابل تحمل و منزجرکننده می نماید.
با این حال، اکنون که این توافق به رغم تلاش های مستمر عربستان سعودی و اسراییل برای ایجاد مانع در مسیر آن، به نتیجه رسیده و امضا شده است، برقراری موازنه ای منفعت آمیز و منطقی در رابطه همزمان با ریاض و تهران، مساله ای است که در برابر دستگاه های سیاست خارجی غرب قرار دارد.
سفر مونیکا موگرینی به تهران و ریاض نیز درست مانند سفرهای مشابه مقام های ارشد امریکایی به منطقه، درست در همین راستا صورت می گیرد؛ تا به نگرانی ها یا به تعبیر رساتر خشم و نارضایتی عربستان سعودی از امضای توافق اتمی میان ایران و غرب، پاسخ داده شود و به رغم حل شدن مسایل عمده در روابط ایران و غرب، بر تعهد غرب در حمایت از عربستان سعودی نیز همچنان تأکید شود.
در این میان، انتظار نمی رود در شعاع امضای توافق اتمی میان ایران و غرب، روابط تهران- ریاض نیز دستخوش یک دگرگونی بنیادین شود؛ زیرا دو مساله عمده از رسیدن به این مأمول ممانعت می کند: یکی امضای توافقنامه اتمی میان ایران و قدرت های جهانی که برخلاف میل و اراده رژیم سعودی صورت گرفت و دوم، سیاست خارجی مخرب، تهاجمی و به شدت فرقه گرایانه کارگزاران تازه رژیم سعودی پس از مرگ پادشاه آن رژيم.