اتحادیه اروپا از ترکیه به دلیل دستگیری بیش از ۲۰ روزنامهنگار و مخالفان اردوغان، به شدت انتقاد کرده است.
فدریکا موگرینی؛ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و یوهانس هان؛ کمیشنر مسئول مذاکرات درباره توسعه این اتحادیه، دستگیریهای روز یکشنبه ۱۴ دسامبر را مغایر آزدی رسانهها به عنوان یکی از اصول اساسی دموکراسی توصیف کردهاند.
بامداد روز یکشنبه نیروهای امنیتی ترکیه با حمله به دفتر روزنامه زمان، از پرتیراژترین روزنامههای ترکیه و شبکه تلویزیونی سامانیولو تعدادی از روزنامهنگاران و کارکنان این دو رسانه را دستگیر کردند.
این افراد که به فتحالله گولن؛ رهبر یک نهضت اسلامگرای مخالف آقای اردوغان نزدیک هستند، به ظن تلاش برای تشکیل یک گروه تروریستی مسلح و به دست گرفتن کنترل دولت بازداشت شدهاند.
قرار است اتحادیه اروپا روز سهشنبه درباره سیاستهای مربوط به پذیرش اعضای جدید از جمله ترکیه تصمیمگیری کند.
وزارت خارجه امریکا هم از ترکیه به عنوان کشور "دوست و متحد" خواسته که مطمئن شود اقداماتش ارزشهای اساسی و دموکراتیک ترکیه را نقض نمیکند.
واکنش های اروپا و امریکا در خصوص اقدام واحد دولت به رهبری اردوغان در ترکیه علیه آزادی رسانه ها و امنیت روزنامه نگاران، تفاوت های فاحشی دارد و به وضوح نشان می دهد که نگاه ها و تفسیرها از دموکراسی، آزادی، حقوق بشر، آزادی بیان و رسانه و... تا چه حد می تواند تابع منافع و زد و بندهای استراتژیک قدرت ها باشد.
امریکا دوست و هم پیمان ترکیه است و ترکیه یکی از اصلی ترین سکوهای اعمال قدرت و سلطه امرکیا در منطقه به ویژه در خاور میانه محسوب می شود.
از سوی دیگر، امریکا تلاش می کند ترکیه به رهبری اسلام گرایان سکولار وفادار به اخوان المسلمین را به عنوان الگوی حکومت داری دینی در دنیای اسلام، علم کند و به این ترتیب، از نقش بازیگران سنتی این عرصه به ویژه عربستان سعودی و ایران در دنیای اسلام بکاهد.
امریکا همچنین در این کشور، پایگاه و نیروی نظامی دارد و ترکیه از معدود کشورهای اسلامی است که با رژیم اسراییل، روابط دوستانه و راهبردی دارد. به همین دلیل امریکایی ها هرگز دوست ندارند این روزنه رو به سوی جهان اسلام نیز به روی اسراییل بسته شود و این رژیم، متحدان قدیمی خود در دنیای اسلام را از دست بدهد.
ترکیه همچنین عضویت سازمان نظامی ناتو را دارد و این امر، به این سازمان امکان می دهد؛ تا بر اساس قوانین و مصوبات درون سازمانی که همه اعضا مکلف به پیروی از آن اند، در صورت لزوم، خاک این کشور را به منظور توسعه دامنه سلطه و سیطره نظامی ناتو در جهان اسلام مورد استفاده قرار دهد؛ چنانچه تاکنون در چندین مورد به ویژه در جنگ جاری سوریه از آن به این هدف، استفاده کرده است.
با این حساب، واکنش امریکا به این اقدام ضد آزادی، استبدادگرایانه و دیکتاتورمآبانه اردوغان در مقابل روزنامه نگاران بی دفاعی که سلاحی جز قلم و سنگری جز کاغذ روزنامه ندارند، به نحو غیر قابل قبول و شرم آوری، نرم و دوستانه است.
در مقابل، اتحادیه اروپا که نمی خواهد یک کشور با اکثریت جمعیت مسلمان را نیز به داخل این سازمان راه دهد، با نشان دادن واکنشی بسیار شدید نسبت به دستگیری های اخیر دیکتاتوری اردوغان، راه رسیدن ترکیه به این آرمان دیرینه را دشوارتر و دورتر کرد.
قرار است روز سه شنبه این مساله بررسی شود و این اقدام با وجود سفر یک هفته پیش هیات اروپایی به ترکیه، تحت تاثیر رویداد اخیر می تواند بار دیگر به رد درخواست ترکیه منجر گردد.
در این میان، آنچه مربوط به آینده ترکیه می شود این است که با این اقدامات به رغم حمایت های ضمنی امریکا، دودستگی و صف بندی های سیاسی و اجتماعی در جامعه ترکیه، افزایش و شدت خواهد یافت و آینده دولت اسلام گرای اردوغان، بیش از پیش، غیر قابل اطمینان و در معرض تهدید خواهد بود.
از قضا دستگیری های امسال، همزمان شده است با دستگیری های سال گذشته که طی آن ده ها افسر پولیس، قضات و دادستان ها به اتهام طرح ریزی کودتا علیه دولت اردوغان بازداشت یا از کار برکنار شدند.
به این ترتیب، به نظر می رسد دولت اردوغان، برنامه ای برای توقف این روند ندارد و این آشتی مضحک سرکوب و سکولاریزم و دموکراسی در کشوری تماما مسلمان بدون شک، بسیار شکننده و بی آینده خواهد بود.