داکتر ثریا دلیل معین پالیسی و پلان و سرپرست وزارت صحت عامه جمهوری اسلامی افغانستان كه در محفل تجلیل از 24 مارچ روز جهانی مبارزه با مرض توبرکلوز، در تالار دانشگاه طب کابل سخن مي گفت، اظهار داشت: با وجود مبازرات براي جلوگیری از مرض توبرکلوز(سل)، تعداد آمار ابتلا به اين مرض هنوز هم در کشور تکاندهنده است و طبق آخرین تخمین سازمان صحی جهان در سال 2009، سالانه در حدود 51000 نفر در افغانستان به بيماري توبرکوز متبلا مي شوند كه در حدود 9000 نفر از آنها به دليل ابتلا به اين بيماري مهلک جان میدهند.
خانم دلیل اضافه کرد: از میان واقعات تخمین شده 33000 مورد از آنها را زنان تشکیل میدهد که اين رقم برابر با 64 درصد تمام مبتلايان به بيماري توبرکلوز است که به مراکز صحی مراجعه کردهاند.
سرپرست وزارت صحت عامه تصریح کرد که افغانستان در ميان 22 کشور حوزه مدیترانه شرقی، بالا ترین آمار مبتلايان به بيماري توبرکلوز را در جهان دارا میباشد و به همين دليل نيز توبرکلوز یک مشکل عمده صحت عامه کشور محسوب میشود.
وي افزود: کشف وقایع توبرکلوز در سال 2009 میلادی مجموعا 26358 واقعه بوده که این رقم از طریق توسعه پوشش عرضه خدمات جهت کنترل بيماري توبرکلوز در سیستم خدمات صحی اساسی به دست آمده است.
داکتر ثریا دلیل گفت: پروگرام ملی کنترل توبرکلوز که در مدت بیست و سه سال جنگ داخلی به دست فراموشي سپرده شده بود، با روی کار آمدن دولت عبوری مجدداً فعال و تقویت شد و در سال 2003 میلادی اولین پلان استراتژیک کنترل توبرکلوز در همکاری با سازمان صحی جهان و موسسات همکار ایجاد گردید.
وي گفت: در سال 2008 میلادی این پلان استراتژیک مطابق پلان هزاره (MDG) و استراتژی همکاران توقف توبرکلوز ( Stop TB partnership) به مدت 5 سال دیگر یعنی تا سال 2013 تمدید گردید.
در این مراسم مارشال محمد قسیم فهیم معاون اول ریاست جمهوری افغانستان نيز در خصوص تجلیل از روز جهانی مبارزه با مرض توبرکلوز صحبت كرد و گفت: از زمانیکه جامعه بشری به وجود آمده است همواره مشترکاتي با يكديگر داشتهاند که از آن جمله مي توان به داشتن صحت كه برای تمام افراد جوامع بشری یک ضرورت مبرم پنداشته میشود، اشاره كرد.
وي افزود: در افغانستان به دليل فقر و محروميت اجتماعي، هموطنان ما به برخي از امراض مزمن از جمله توبرکلوز مبتلا شده و مي شوند كه بايد براي جلوگیری و ریشه کن كردن این پدیده مهلک که صحت مردمان کشور ما را به مخاطره انداخته است، مبارزهاي جدي و همكاني را آغاز كنيم.
معاون اول ریاست جمهوری افغانستان، اضافه كرد: بيماري توبرکلوز در جهان پیشرفته تا حدودي جلوگیری شده و قابل علاج است و ما نيز باید در این خصوص برنامه هايی را برای آگاهی عامه مردم و جلوگيري و ريشه كن كردن اين بيماري روي دست بگيريم.
پروفیسور عبیدالله عبید رئیس دانشگاه طب کابل نيز که ریاست بورد همکاران توقف توبرکلوز را هم به عهده دارد، تصريح كرد: با آنكه از ایجاد بورد همکاران توقف توبرکلوز فقط 2 سال میگذرد اما در اين مدت کوتاه کار های مهمي را در راستای آگاهی عامه به خاطر جلوگیری از ابتلا به بيماري توبرکلوز انجام داده است.
آقاي پیتر گراف نماینده سازمان صحی جهان هم كه در اين مراسم اشتراك كرده بود،
بر تداوم همکاری های آن سازمان در بخش صحت و تغذيه افغانستان تاكيد كرد.
گفتني است كه که توبرکلوز یک بيماري ساری و اما قابل علاج است که عامل انتقال آن نيز یک نوع ميکروب میباشد، كه در اکثر موارد شش ها را مبتلا میسازد و در سایر قسمت های دیگر بدن نیز جای میگیرد و از طریق سرفه، عطسه و حتی صحبت کردن به دیگران سرایت مي كند.
منبع : خبرگزاري صداي افغان(آوا) - كابل