امروزه مردم با توجه به برخی امکانات و تسهیلات به زندگی شهری روی آورده اند، اما نباید فراموش کرد که زندگی در چنین محیط هایی مقید و محدود به یک سلسله آداب و رسوم، موسوم به آداب زندگی اجتماعی یا فرهنگ شهر نشینی می باشد.
به گزارش خبرگزاری آوا، از دیر زمانی بدینسو شهروندان کشور، بخصوص ساکنان شهرهای بزرگ افغانستان از عدم رعایت فرهنگ شهر نشینی شکایت دارند و می گویند حکومت بخصوص وزارت اطلاعات و فرهنگ، فرهنگ درست شهر نشینی را در جامعه پیاده نکرده و باید به این مشکل توجه جدی داشته باشند. سیدخداد احمدی؛ دانشجوی جامعه شناسی در مصاحبه ی اختصاصی به آوا، گفت: فرهنگ شهری را می توان متشکل از ارزش های گروهی معین و هنجارهایی دانست که از آن پیروی می کنند و کالایی مادی پدید می آورند. فرهنگ با زندگی شهری بالیده و راه تکاملی پیموده است. شهر واقعی، فارغ از زمان و مکان، بدون فرهنگ بی معناست.
وی گفت که افغانستان از فرهنگ غنی و پرباری برخودار هست و آنچه در بحث فرهنگ شهر نشینی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که شهرهای زیادی ساخته ایم "اما فرهنگ شهر نشینی، آداب روابط و مراعات کردن حقوق دیگران و مهمتر از همه حس و انگیزه شهر ما خانه ما را بوجود نیاورده ایم".
او علاوه کرد که آنچه باید مسوولین و دست اندرکاران امور، انجام دهند این است که به ظاهر و زیبایی شهر و هم به فرهنگ و اخلاق شهر نشینی بپردازند و مدل شهریِ جدیدی را تعریف نمایند.
این آگاه جامعه شناسی گفت که به نظر ما، فرهنگیان و رسانه ها نقش بسیار اساسی در پویایی فرهنگ دارند و می توانند تحول عظیمی در اخلاق شهر نشینی بوجود بیاورند.
احمدی از مردم خواست که مردم باید در زیبایی و نظافت شهر با کارگران شهرداری و نواحی شهر سهیم شوند و دست به دست هم داده در پیشرفت کشور، نقش مهمی را ایفا کنند.
یار محمد رحمتی؛ فعال فرهنگی و اجتماعی کشور در مصاحبه ی به آوا، گفت که فرهنگ شهر نشینی زمانی معنا پیدا می کند که فرهنگ هم پذیری در جامعه گسترش یابد.
وی ادامه داد که بیشتر مردمی که در کشورهای غربی و سایر کشورهای مهاجرت کردندف فرهنگ همان جامعه را به افغانستان منتقل داده اند و فرهنگ های بیگانه باعث شده که فرهنگ اصیل افغانستان فراموش شود.
آقای رحمتی گفت که اولین فرهنگ که باید نهادینه شود؛ نظافت است که متاسفانه در کشور ما در بیشتر شهرهای بزرگ افغانستان، رعایت نمی شود و باید نظافت شهر یکی از وظایف اصلی مردم باشد.
وی امر به معروف و نهی از منکر را در فرهنگ شهر نشینی یک اصل می داند و می گوید اگر مسلمانان می خواهند فرهنگ شهر نشینی نهادینه شود، باید امر به معروف و نهی از منکر در جامعه تحقق یابد، تا جامعه اصلاح شود.
او اضافه کرد که همین مردم هستند که یک جامعه را به سوی ترقی و پیشرفت سوق می دهند و اگر مردم به اصول و قواعد جامعه رفتار نکنند، هیچ وقت دیوارهای شهر نمی تواند جامعه را به سوی زیبایی سوق دهد.
وی از مردم خواست که فرهنگ شهر نشینی را رعایت کنند و از سوختاندن مواد پلاستیکی و شیمیایی جلوگیری کنند تا به صحت عامه ضرر نرسد.
رحمتی نقش رسانه ها را نیز در فرهنگ شهر نشینی بسیار موثر خواند و گفت که رسانه ها نقش مهمی در فرهنگ سازی دارد و باید یک برنامه خاص برای فرهنگ شهر نشینی داشته باشند تا افکار مردم به سوی ترقی و پیشرفت سوق داده شود.
رحمتی تأکید کرد، حضور خرده فرهنگ ها و سبک های گوناگون زندگی در شهرهای امروزی، برنامه ریزی و مدیریت شهری را با انواع مشکلات و مسائل از قبیل پدیده چندهویتی، تنش های گروهی، چندگانگی فرهنگی و پس افتادگی فرهنگی رو به رو ساخته است.
به باور رحمتی، در فرهنگ ملی و دینی ما توجه به کودکان، احترام به بزرگسالان، کمک به ناتوانان، حق همسایه، حفظ گیاهان، رعایت بهداشت و نظافت و مواردی از این دست دارای ارزشهای ریشه داری است و عموم مردم در اعماق وجدانشان به آن باور دارند، ولی در زندگی روزمره اغلب نادیده گرفته می شوند. به این دلیل که ساختار فرهنگی ما به هم ریخته است و عناصر آن با یکدیگر هماهنگی ندارند.
در نتیجه با سادگی فراوان با رانندگی بد، مصرف بی رویۀ دخانیات، آلوده کردن پارک ها و سرک ها، بوق زدن بیجا، استفادۀ نادرست از گوشی همراه، عدم رعایت نوبت در صف و مانند اینها، تمام حقوق کودکان، کهنسالان و همۀ شهروندان را نادیده می گیریم، هوا و آب و خاک را آلوده می سازیم و زندگی را برای خود و دیگران تلخ و سیاه می کنیم و گاه در درون خود می نالیم که عجب روزگار بدی شده است !!!
در همین حال، شهروندان کابل می گویند که از هر گوشه افغانستان، مردم به مرکز(کابل) آمده اند این مسله باعث شده که فرهنگ شهرنشینی از سوی آنان نادیده گرفته شود و کمتر به تمیزی و بهداشت شهری توجه نمایند.
به باور اینان، پاک نگهداشتن شهر وظیفه ی تمام مردم است و باید در کنار شهرداری در پاکی شهر، مثل منزل شان سهم فعال بگیرند.
در همین راستا، سید محمد باقر واعظی یک تن از علمای کشور به آوا، گفت که پیامبر گرامی اسلام یثرب را به نام مدینه نام گذاری کرد، مدینه (شهر) تا مردم در ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عامه بپردازند و در آن زمان تا حال مردم از فرهنگ شهر نشینی برخوردار هستند.
وی ادامه داد که پیامبر گرامی اسلام اولین کاری که کرد نقشه شهر درست کرد تا مردم در آن مسجد و دیگر بناها را بسازند و در آن از امنیت اجتماعی و از پیروی قانون برخوردار شوند و به مردم فرهنگ شهر نشینی را آموخت.
واعظی به مردم توصیه کرد و گفت که مردم باید در قدم اول حقوق شهروندی را مراعات کنند و از قانون اساسی کشور پیروی کنند تا بتوانیم یک شهر با فرهنگ و دور از کثافات داشته باشیم.
او اضافه کرد مشکل اساسی که در جامعه ما وجود دارد رعایت نکردن نظافت شهر است، حتا در اسلام گفته شده که نظافت جز از ایمان است و باید مسلمانان بخصوص مردم افغانستان نظافت شهر را رعایت کنند تا به یک فرهنگ درست شهر نشینی دست یابیم.
وی از رسانه ها نیز یاد کرد و گفت که رسانه ها مهم ترین نقش را در فرهنگ شهر نشینی دارند و می تواند در بحث آگاه سازی مردم نقش ارزنده ی را بازی کنند.
به باور واعظی، با رشد سریع شهرنشینی برخی از عناصر مادی فرهنگ از قبیل وسایل حمل و نقل ، فناوری ساختمان، وسایل ارتباطی، تجهیزات شهری، وسایل خانگی، کالاهای مصرفی و مانند اینها به سهولت رواج پیدا می کند ولی ارزش ها، هنجارها و قواعد اخلاقی، آداب رفتاری و مانند اینها به همان سرعت تحول پیدا نمی کند و در نتیجه نوعی شکاف و ناهماهنگی میان عناصر مادی و عناصر معنوی فرهنگ عمومی پدید می آید. حاصل این پس افتادگی فرهنگی ظهور انواع رفتارهای نابهنجار، متضاد و همگون در فرهنگ شهرنشینی است که گاهی به عنوان نوعی بحران و بی فرهنگی تفسیر می شود.
به گزارش خبرگزاری آوا، از دیر زمانی بدینسو شهروندان کشور، بخصوص ساکنان شهرهای بزرگ افغانستان از عدم رعایت فرهنگ شهر نشینی شکایت دارند و می گویند حکومت بخصوص وزارت اطلاعات و فرهنگ، فرهنگ درست شهر نشینی را در جامعه پیاده نکرده و باید به این مشکل توجه جدی داشته باشند. سیدخداد احمدی؛ دانشجوی جامعه شناسی در مصاحبه ی اختصاصی به آوا، گفت: فرهنگ شهری را می توان متشکل از ارزش های گروهی معین و هنجارهایی دانست که از آن پیروی می کنند و کالایی مادی پدید می آورند. فرهنگ با زندگی شهری بالیده و راه تکاملی پیموده است. شهر واقعی، فارغ از زمان و مکان، بدون فرهنگ بی معناست.
وی گفت که افغانستان از فرهنگ غنی و پرباری برخودار هست و آنچه در بحث فرهنگ شهر نشینی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که شهرهای زیادی ساخته ایم "اما فرهنگ شهر نشینی، آداب روابط و مراعات کردن حقوق دیگران و مهمتر از همه حس و انگیزه شهر ما خانه ما را بوجود نیاورده ایم".
او علاوه کرد که آنچه باید مسوولین و دست اندرکاران امور، انجام دهند این است که به ظاهر و زیبایی شهر و هم به فرهنگ و اخلاق شهر نشینی بپردازند و مدل شهریِ جدیدی را تعریف نمایند.
این آگاه جامعه شناسی گفت که به نظر ما، فرهنگیان و رسانه ها نقش بسیار اساسی در پویایی فرهنگ دارند و می توانند تحول عظیمی در اخلاق شهر نشینی بوجود بیاورند.
احمدی از مردم خواست که مردم باید در زیبایی و نظافت شهر با کارگران شهرداری و نواحی شهر سهیم شوند و دست به دست هم داده در پیشرفت کشور، نقش مهمی را ایفا کنند.
یار محمد رحمتی؛ فعال فرهنگی و اجتماعی کشور در مصاحبه ی به آوا، گفت که فرهنگ شهر نشینی زمانی معنا پیدا می کند که فرهنگ هم پذیری در جامعه گسترش یابد.
وی ادامه داد که بیشتر مردمی که در کشورهای غربی و سایر کشورهای مهاجرت کردندف فرهنگ همان جامعه را به افغانستان منتقل داده اند و فرهنگ های بیگانه باعث شده که فرهنگ اصیل افغانستان فراموش شود.
آقای رحمتی گفت که اولین فرهنگ که باید نهادینه شود؛ نظافت است که متاسفانه در کشور ما در بیشتر شهرهای بزرگ افغانستان، رعایت نمی شود و باید نظافت شهر یکی از وظایف اصلی مردم باشد.
وی امر به معروف و نهی از منکر را در فرهنگ شهر نشینی یک اصل می داند و می گوید اگر مسلمانان می خواهند فرهنگ شهر نشینی نهادینه شود، باید امر به معروف و نهی از منکر در جامعه تحقق یابد، تا جامعه اصلاح شود.
او اضافه کرد که همین مردم هستند که یک جامعه را به سوی ترقی و پیشرفت سوق می دهند و اگر مردم به اصول و قواعد جامعه رفتار نکنند، هیچ وقت دیوارهای شهر نمی تواند جامعه را به سوی زیبایی سوق دهد.
وی از مردم خواست که فرهنگ شهر نشینی را رعایت کنند و از سوختاندن مواد پلاستیکی و شیمیایی جلوگیری کنند تا به صحت عامه ضرر نرسد.
رحمتی نقش رسانه ها را نیز در فرهنگ شهر نشینی بسیار موثر خواند و گفت که رسانه ها نقش مهمی در فرهنگ سازی دارد و باید یک برنامه خاص برای فرهنگ شهر نشینی داشته باشند تا افکار مردم به سوی ترقی و پیشرفت سوق داده شود.
رحمتی تأکید کرد، حضور خرده فرهنگ ها و سبک های گوناگون زندگی در شهرهای امروزی، برنامه ریزی و مدیریت شهری را با انواع مشکلات و مسائل از قبیل پدیده چندهویتی، تنش های گروهی، چندگانگی فرهنگی و پس افتادگی فرهنگی رو به رو ساخته است.
به باور رحمتی، در فرهنگ ملی و دینی ما توجه به کودکان، احترام به بزرگسالان، کمک به ناتوانان، حق همسایه، حفظ گیاهان، رعایت بهداشت و نظافت و مواردی از این دست دارای ارزشهای ریشه داری است و عموم مردم در اعماق وجدانشان به آن باور دارند، ولی در زندگی روزمره اغلب نادیده گرفته می شوند. به این دلیل که ساختار فرهنگی ما به هم ریخته است و عناصر آن با یکدیگر هماهنگی ندارند.
در نتیجه با سادگی فراوان با رانندگی بد، مصرف بی رویۀ دخانیات، آلوده کردن پارک ها و سرک ها، بوق زدن بیجا، استفادۀ نادرست از گوشی همراه، عدم رعایت نوبت در صف و مانند اینها، تمام حقوق کودکان، کهنسالان و همۀ شهروندان را نادیده می گیریم، هوا و آب و خاک را آلوده می سازیم و زندگی را برای خود و دیگران تلخ و سیاه می کنیم و گاه در درون خود می نالیم که عجب روزگار بدی شده است !!!
در همین حال، شهروندان کابل می گویند که از هر گوشه افغانستان، مردم به مرکز(کابل) آمده اند این مسله باعث شده که فرهنگ شهرنشینی از سوی آنان نادیده گرفته شود و کمتر به تمیزی و بهداشت شهری توجه نمایند.
به باور اینان، پاک نگهداشتن شهر وظیفه ی تمام مردم است و باید در کنار شهرداری در پاکی شهر، مثل منزل شان سهم فعال بگیرند.
در همین راستا، سید محمد باقر واعظی یک تن از علمای کشور به آوا، گفت که پیامبر گرامی اسلام یثرب را به نام مدینه نام گذاری کرد، مدینه (شهر) تا مردم در ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عامه بپردازند و در آن زمان تا حال مردم از فرهنگ شهر نشینی برخوردار هستند.
وی ادامه داد که پیامبر گرامی اسلام اولین کاری که کرد نقشه شهر درست کرد تا مردم در آن مسجد و دیگر بناها را بسازند و در آن از امنیت اجتماعی و از پیروی قانون برخوردار شوند و به مردم فرهنگ شهر نشینی را آموخت.
واعظی به مردم توصیه کرد و گفت که مردم باید در قدم اول حقوق شهروندی را مراعات کنند و از قانون اساسی کشور پیروی کنند تا بتوانیم یک شهر با فرهنگ و دور از کثافات داشته باشیم.
او اضافه کرد مشکل اساسی که در جامعه ما وجود دارد رعایت نکردن نظافت شهر است، حتا در اسلام گفته شده که نظافت جز از ایمان است و باید مسلمانان بخصوص مردم افغانستان نظافت شهر را رعایت کنند تا به یک فرهنگ درست شهر نشینی دست یابیم.
وی از رسانه ها نیز یاد کرد و گفت که رسانه ها مهم ترین نقش را در فرهنگ شهر نشینی دارند و می تواند در بحث آگاه سازی مردم نقش ارزنده ی را بازی کنند.
به باور واعظی، با رشد سریع شهرنشینی برخی از عناصر مادی فرهنگ از قبیل وسایل حمل و نقل ، فناوری ساختمان، وسایل ارتباطی، تجهیزات شهری، وسایل خانگی، کالاهای مصرفی و مانند اینها به سهولت رواج پیدا می کند ولی ارزش ها، هنجارها و قواعد اخلاقی، آداب رفتاری و مانند اینها به همان سرعت تحول پیدا نمی کند و در نتیجه نوعی شکاف و ناهماهنگی میان عناصر مادی و عناصر معنوی فرهنگ عمومی پدید می آید. حاصل این پس افتادگی فرهنگی ظهور انواع رفتارهای نابهنجار، متضاد و همگون در فرهنگ شهرنشینی است که گاهی به عنوان نوعی بحران و بی فرهنگی تفسیر می شود.
