امروزه مرض شکر يکي از شايع ترين بيماريهاي مزمني است که بشر را گرفتار کرده است.
اولین بار بقراط مرض شکر را در طب سنتی تحت عنوان دیابتوس مطرح کرده است و به دو نوع گرم و سرد تقسیم بندی شده اند که گرمش به شکر تیپ 1 امروزی و سردش به تیپ 2 امروزی نزدیک تر است و علتش را فقط شکر نمی دانستند و مکانیسم خیلی پیچیده ای را توضیح می دهند. البته همه مزاجها در معرض مرض شکر هستند و مخصوص یک نوع مزاج نیست.
در سال 2003 تعداد مبتلايان به بيماري شکر در سراسر جهان 194 ميليون نفر تخمين زده مي شد. پيش بيني مي شود که اين رقم تا پايان سال 2025 در نتيجه طولاني شدن عمر مفيد افراد، سبک زندگي بي حرکت و غيرفعال و تغيير الگوهاي رژيم غذايي به 333 ميليون نفر برسد.
طبق اعلام جهاني در هر 10 ثانيه دو نفر به مرض شکر مبتلا مي شوند و يک نفر نيز از اين بيماري فوت مي کند. بنا بر اعلام انجمن مرض شکر ايران، سالانه حدود 4 ميليون نفر در دنيا به دليل بيماريهاي مربوط به مرض شکر جان خود را از دست مي دهند و از هر پنج ايراني، يک نفر يا به مرض شکر مبتلاست و يا در معرض ابتلا به آن قرار دارد.سالانه 7 ميليون نفر به شمار مرض شکری هاي جهان افزوده مي شود و سالانه بيش از 100 ميليارد دالر نيز صرف کنترل مرض شکر مي شود.
یک بیمار شکری که برای ایشان در طب نوین تزریق انسولین تجویز شده است، صبح که بيدار مي شود در ابتدا و پيش از خوردن صبحانه شيشه هاي انسولين خود را از يخچال خارج مي کند و از آن در سرنگ به ميزاني که لازم دارد انسولين قرار مي دهد و به پشت بازوي خود مي زند .بعد از اين کار است که مثل بقيه آدمها به کار روزمره اش مي پردازد، با اين تفاوت که اين بخش ثابتي از زندگي روزمره يک فرد مرض شکری است که هر روز و در چند نوبت بايستي آن را انجام دهد.
در منابع طب سنتی نیز تدابیر خوبی برای کنترل این بیماری وجود دارد که در صورتیکه فرد مبتلا به شکر به آنها عمل نماید می تواند بدون نیاز به دواهای مضر شیمیایی، بیماری خود را کنترل نماید و از عوارض آن در امان باشد.
از منظر پزشکی نوین امروزی مرض شکر هنگامي به وجود مي آيد که هورمون انسولين، عامل تنظيم کننده قند خون يا به اندازه کافي در بدن توليد نمي شود يا بافتهاي بدن به آن به درستي پاسخ نمي دهند. در نتيجه سوخت وساز قند در بدن مختل مي شود و قند خون از حد طبيعي خود بالاتر مي رود و در نهايت علايم شاخص مرض شکر به صورت پرخوري، پرنوشي و پرادراري ظاهر مي شود.
هورمون انسولين که از سلولهاي جزاير لانگرهانس در غده لوزالمعده به درون خون ترشح مي شود، کارکردهاي مختلفي در بدن دارد، از جمله ورود قند را از خون به درون سلولها تسهيل مي کند تا سلولها بتوانند براي تأمين انرژي خود از آن استفاده کنند.
علائم مرض شکر:
در مراحل اوليه بيماري ممكن است هيچ علامتي نداشته باشيد ولي علائم اوليه بيمار شامل موارد ذیل می باشد:
- تشنگي مفرط
- گرسنگي مفرط
- ادرار زياد و مكرر
- زخم يا خونريزي كه دير بهبود مي‌يابد
- پوست خشك و خارش‌دار
- كاهش وزن بدون دليل
- ديد تار كه روز تا روز متفاوت است
- خواب آلودگي و خستگي غيرمعمول
- خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پا
- عفونت مكرر قارچي در پوست، لثه‌ها و دستگاه تناسلي زنانه
اگر يك يا چند علامت از اين علائم را داشتيد سريع به پزشك مراجعه نمایید.
راه تشخیص:
اگر 2 بار قند خون ناشتاي شما بالاتر از 126 باشد تشخيص مرض شکر قطعي است. اگر 2 بار قند خون غير ناشتاي شما بالاتر از 200 باشد باز مرض شکر قطعي است. اگر قند كمتر از 100 باشد شما مرض شکر نداريد و اگر بين 100 تا 126 باشد احتمال مرض شکر در شما بالاست و شما بايد تست تحمل گلوكز بشويد.
پیشگیری:
تغيير در شيوه زندگي و نهادينه کردن عادتهاي صحيح سبک زندگي، نخستين گام در پيشگيري از ابتلا به مرض شکر است.
چاقي، سابقه خانوادگي ابتلا به بيماري شکر، نداشتن تحرک، استرس، چربي خون و مصرف سگرت از جمله عواملي است که خطر ابتلا به مرض شکر را افزايش مي دهد.
هم چنين احتمال ابتلا به مرض شکر نوع 1 با آغاز فصل زمستان و خزان وجود دارد زيرا ابتلا به آن از طريق حمله ويروسي و ايجاد خود ايمني حاصل و ترشح انسولين را مانع مي شود.
مرض شکر تيپ 2 همراه با چاقي است و در بزرگسالان و کودکان رخ مي دهد و چنانچه افراد در معرض اضافه وزن و چاقي قرار بگيرند مقاومت به انسولين پيدا کرده که در نهايت به از کار افتادن انسولين و ابتلا به مرض شکر منجر مي شود.
از منظر طب سنتی برای پیشگیری موارد ذیل توصیه می شود:
- داشتن تغذیه سالم
- پرهیز از افراط در جماع
- اجتناب از افراط در مصرف سردیها که موجب سردی بدن یا کبد شود
- اجتناب از افراط در گرمیها که باعث گرمی کبد شود
تذکر:
- فردی که از قرصهای شیمیایی جهت بهبود بیماری شکر خود مصرف می کند برای قطع آنها باید تحت نظر طبیب متخصص قرصهایش را به تدریج قطع نماید و نه به صورت دفعتی و یکجا.
- بهترین کار برای زخمهای بیماران شکری استفاده از عسل است. با قرار دادن عسل روی زخم، پانسمان آن و تعویض آن دو سه بار در روز، می توان زخم را سریعتر بهبود داد و اگر عفونتی هم دارد با جوش شیرین بشوید بهتر می شود. اگر زخم ترشح دارد صبر زرد را با عسل مخلوط و روی ان قرار دهید. در هر حال با پزشک در تماس باشید.
- تنها شیرینی که برای افراد مرض شکر مفید است شیرینی عسل و توت می باشد. توت و شیره توت قند خون را پایین می آورند و مصرف آنها هیچ منعی در اندازه ندارد.
البته افراد مرض شکری در مورد مصرف عسل نباید زیاده روی کنند چون عسل زیاد در افراد شکری می تواند قند را بالا ببرد.
- بیمار شکری که انسولین تزریق می کند برای این است تا قندی که به علت بیماری درون خون می گردد و نمی تواند داخل بافتها بروند و عارضه به وجود می آورد، داخل بافتها بشود.
اینکه می شنوید فردی می گوید من دیشب چیزی هم نخوردم ولی امروز صبح قندم روی 300 است به همین دلیل است چرا که بدن قند مورد نیازش را از جای دیگری تامین کرده است، مثلاً از چربی یا پروتئین و این قندها که قند عسل یا توت نیست نیاز به انسولین و قرصهای قند دارند و باعث بالا رفتن قند خون می شوند ولی اگر شب عسل می خورد و یا چیزی خورده بود که عسل داشت و خوابیده بود، صبح قندش روی 300 نبود.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی احیای سلامت
اولین بار بقراط مرض شکر را در طب سنتی تحت عنوان دیابتوس مطرح کرده است و به دو نوع گرم و سرد تقسیم بندی شده اند که گرمش به شکر تیپ 1 امروزی و سردش به تیپ 2 امروزی نزدیک تر است و علتش را فقط شکر نمی دانستند و مکانیسم خیلی پیچیده ای را توضیح می دهند. البته همه مزاجها در معرض مرض شکر هستند و مخصوص یک نوع مزاج نیست.
در سال 2003 تعداد مبتلايان به بيماري شکر در سراسر جهان 194 ميليون نفر تخمين زده مي شد. پيش بيني مي شود که اين رقم تا پايان سال 2025 در نتيجه طولاني شدن عمر مفيد افراد، سبک زندگي بي حرکت و غيرفعال و تغيير الگوهاي رژيم غذايي به 333 ميليون نفر برسد.
طبق اعلام جهاني در هر 10 ثانيه دو نفر به مرض شکر مبتلا مي شوند و يک نفر نيز از اين بيماري فوت مي کند. بنا بر اعلام انجمن مرض شکر ايران، سالانه حدود 4 ميليون نفر در دنيا به دليل بيماريهاي مربوط به مرض شکر جان خود را از دست مي دهند و از هر پنج ايراني، يک نفر يا به مرض شکر مبتلاست و يا در معرض ابتلا به آن قرار دارد.سالانه 7 ميليون نفر به شمار مرض شکری هاي جهان افزوده مي شود و سالانه بيش از 100 ميليارد دالر نيز صرف کنترل مرض شکر مي شود.
یک بیمار شکری که برای ایشان در طب نوین تزریق انسولین تجویز شده است، صبح که بيدار مي شود در ابتدا و پيش از خوردن صبحانه شيشه هاي انسولين خود را از يخچال خارج مي کند و از آن در سرنگ به ميزاني که لازم دارد انسولين قرار مي دهد و به پشت بازوي خود مي زند .بعد از اين کار است که مثل بقيه آدمها به کار روزمره اش مي پردازد، با اين تفاوت که اين بخش ثابتي از زندگي روزمره يک فرد مرض شکری است که هر روز و در چند نوبت بايستي آن را انجام دهد.
در منابع طب سنتی نیز تدابیر خوبی برای کنترل این بیماری وجود دارد که در صورتیکه فرد مبتلا به شکر به آنها عمل نماید می تواند بدون نیاز به دواهای مضر شیمیایی، بیماری خود را کنترل نماید و از عوارض آن در امان باشد.
از منظر پزشکی نوین امروزی مرض شکر هنگامي به وجود مي آيد که هورمون انسولين، عامل تنظيم کننده قند خون يا به اندازه کافي در بدن توليد نمي شود يا بافتهاي بدن به آن به درستي پاسخ نمي دهند. در نتيجه سوخت وساز قند در بدن مختل مي شود و قند خون از حد طبيعي خود بالاتر مي رود و در نهايت علايم شاخص مرض شکر به صورت پرخوري، پرنوشي و پرادراري ظاهر مي شود.
هورمون انسولين که از سلولهاي جزاير لانگرهانس در غده لوزالمعده به درون خون ترشح مي شود، کارکردهاي مختلفي در بدن دارد، از جمله ورود قند را از خون به درون سلولها تسهيل مي کند تا سلولها بتوانند براي تأمين انرژي خود از آن استفاده کنند.
علائم مرض شکر:
در مراحل اوليه بيماري ممكن است هيچ علامتي نداشته باشيد ولي علائم اوليه بيمار شامل موارد ذیل می باشد:
- تشنگي مفرط
- گرسنگي مفرط
- ادرار زياد و مكرر
- زخم يا خونريزي كه دير بهبود مي‌يابد
- پوست خشك و خارش‌دار
- كاهش وزن بدون دليل
- ديد تار كه روز تا روز متفاوت است
- خواب آلودگي و خستگي غيرمعمول
- خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پا
- عفونت مكرر قارچي در پوست، لثه‌ها و دستگاه تناسلي زنانه
اگر يك يا چند علامت از اين علائم را داشتيد سريع به پزشك مراجعه نمایید.
راه تشخیص:
اگر 2 بار قند خون ناشتاي شما بالاتر از 126 باشد تشخيص مرض شکر قطعي است. اگر 2 بار قند خون غير ناشتاي شما بالاتر از 200 باشد باز مرض شکر قطعي است. اگر قند كمتر از 100 باشد شما مرض شکر نداريد و اگر بين 100 تا 126 باشد احتمال مرض شکر در شما بالاست و شما بايد تست تحمل گلوكز بشويد.
پیشگیری:
تغيير در شيوه زندگي و نهادينه کردن عادتهاي صحيح سبک زندگي، نخستين گام در پيشگيري از ابتلا به مرض شکر است.
چاقي، سابقه خانوادگي ابتلا به بيماري شکر، نداشتن تحرک، استرس، چربي خون و مصرف سگرت از جمله عواملي است که خطر ابتلا به مرض شکر را افزايش مي دهد.
هم چنين احتمال ابتلا به مرض شکر نوع 1 با آغاز فصل زمستان و خزان وجود دارد زيرا ابتلا به آن از طريق حمله ويروسي و ايجاد خود ايمني حاصل و ترشح انسولين را مانع مي شود.
مرض شکر تيپ 2 همراه با چاقي است و در بزرگسالان و کودکان رخ مي دهد و چنانچه افراد در معرض اضافه وزن و چاقي قرار بگيرند مقاومت به انسولين پيدا کرده که در نهايت به از کار افتادن انسولين و ابتلا به مرض شکر منجر مي شود.
از منظر طب سنتی برای پیشگیری موارد ذیل توصیه می شود:
- داشتن تغذیه سالم
- پرهیز از افراط در جماع
- اجتناب از افراط در مصرف سردیها که موجب سردی بدن یا کبد شود
- اجتناب از افراط در گرمیها که باعث گرمی کبد شود
تذکر:
- فردی که از قرصهای شیمیایی جهت بهبود بیماری شکر خود مصرف می کند برای قطع آنها باید تحت نظر طبیب متخصص قرصهایش را به تدریج قطع نماید و نه به صورت دفعتی و یکجا.
- بهترین کار برای زخمهای بیماران شکری استفاده از عسل است. با قرار دادن عسل روی زخم، پانسمان آن و تعویض آن دو سه بار در روز، می توان زخم را سریعتر بهبود داد و اگر عفونتی هم دارد با جوش شیرین بشوید بهتر می شود. اگر زخم ترشح دارد صبر زرد را با عسل مخلوط و روی ان قرار دهید. در هر حال با پزشک در تماس باشید.
- تنها شیرینی که برای افراد مرض شکر مفید است شیرینی عسل و توت می باشد. توت و شیره توت قند خون را پایین می آورند و مصرف آنها هیچ منعی در اندازه ندارد.
البته افراد مرض شکری در مورد مصرف عسل نباید زیاده روی کنند چون عسل زیاد در افراد شکری می تواند قند را بالا ببرد.
- بیمار شکری که انسولین تزریق می کند برای این است تا قندی که به علت بیماری درون خون می گردد و نمی تواند داخل بافتها بروند و عارضه به وجود می آورد، داخل بافتها بشود.
اینکه می شنوید فردی می گوید من دیشب چیزی هم نخوردم ولی امروز صبح قندم روی 300 است به همین دلیل است چرا که بدن قند مورد نیازش را از جای دیگری تامین کرده است، مثلاً از چربی یا پروتئین و این قندها که قند عسل یا توت نیست نیاز به انسولین و قرصهای قند دارند و باعث بالا رفتن قند خون می شوند ولی اگر شب عسل می خورد و یا چیزی خورده بود که عسل داشت و خوابیده بود، صبح قندش روی 300 نبود.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی احیای سلامت
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) سرویس پزشکی
