در گفتمان این هفته مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان تحت عنوان "دانشگاه های افغانستان؛ باید ها و نباید ها" مطرح شد: یکی از مشکلاتی که سد راه رشد و پیشرفت علمی کشور است، نبود کادر مسلکی در دانشگاه ها است زیرا حدود ۸۵ درصد از اساتید دانشگاه ها در سویه لیسانس هستند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)، گفتمان دانشجویی تحت عنوان "دانشگاه های افغانستان؛ بایدها و نبایدها" به منظور بررسی مشکلات محصلین در مراکز علمی ، توسط مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در بلخ برگزار شد.
کارشناسان این هفته داکتر احمد مسعود باختری؛ مسئول دانشگاه راه سعادت، غلام یحیی رنجبر؛ استاد دانشگاه بلخ و حجت الاسلام علی اکبر نورالحق؛ مسئول بخش طلاب دفتر فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در شهر مزار شریف بودند.
احمد مسعود باختری ، گفت: رشد و توسعه یک کشور به تحصیلات عالی آن ارتباط دارد و هرچه تحصیلات عالی بالنده تر باشد پیشرفت مشهود تر خواهد بود.
وی افزود: تحصیلات عالی در افغانستان به دلیل این که سه دهه جنگ را در کشور سپری کرده ایم ، تقریبا نو پا است و تمام دستاوردها و امکاناتی که قبل از جنگ در این کشور وجود داشته؛ همه اش به صفر تنزل کرده و از بین رفته است.
باختری با ابراز اینکه تحصیلات عالی موجود در کشور ، طی پانزده سال اخیر شکل گرفته است ، گفت: یکی از مشکلاتی که سد راه پیشرفت در کشور است؛ نبود کادر مسلکی در دانشگاه ها است زیرا حدود ۸۵ درصد از اساتید دانشگاه ها در سویه لیسانس هستند. یا به تعبیری کسانی که تازه از دوره لیسانس فارغ شده اند، لیسانس را تدریس می کنند.
وی در ادامه گفت : دومین مشکلی که در برابر توسعه علمی کشور وجود دارد، پایین بودن سطح تدریسی معارف است زیرا محصلینی که در دانشگاه ها راه پیدا می کنند، فارغ مکاتب می باشند.
نامبرده هم چنان اضافه نمود: یکی دیگر از چالش های موجود در دانشگاه ها، کمبود کدر های علمی است زیرا بیشتر استادانی که در دانشگاه های دولتی و موسسات تحصیلات عالی خصوصی، مشغول تدریس هستند، دارای سویه های لیسانس هستند و اگر سطح علمی محصلین نیز پایان باشد، آنها نمی توانند این اساتید را به چالش بکشانند .
آقای باختری در ادامه گفت: کم اعتبار بودن مواد درسی از نظر معیارهای جدید علمی، وجود بیش از نیازِ رشته‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی مانند حقوق و علوم سیاسی، ادبیات، ژورنالیزم ؛ کمبود رشته‌های تحصیلی مورد نیاز بازارکار و نیازهای کنونی افغانستان از جمله دیگر چالش هایی است که سد راه توسعه علمی کشور می باشد.
هم چنان علی اکبر نورالحق عالم دینی و مسئول بخش طلاب دفتر فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در شهر مزار شریف گفت: ما در کشوری زندگی می کنیم که بیش از چهارده جنگ و نا امنی ها را در این کشور سپری نمودیم و تمام این جنگ ها خواسته و ناخواسته بالای ما تحمیل شد که از این ناحیه دانشگاه های ما ضربه های فراوانی را دیدند.
نورالحق در ادامه گفت: ارزشمند تر از فرصت عمر هیچ سرمایه ای برای انسان نیست پس نباید هدر برود؛ اما اعلام شدن نتیجه های کانکور با انتظار چند ماه، یک چالش است که دانشجویان ما با آن رو برو هستند.
وی ، کمبود معلمین دارای تحصیلات عالی و مجرب، معاصر نبودن مواد آموزشی، کمبود برق و مجهز نبودن مکاتب افغانستان با تکنالوژی معاصر، خلاء آموزش‌های حرفه‌‌ای و رشته بندی نشدن دانش‌آموزان در دوره مکتب را از دیگر چالش های دانشگاه های کشور عنوان نمود.
این عالم دینی هم چنان موجودیت بی شمار دانشگاه های خصوصی را یک چالش فراروی دانشجویان دانسته گفت: در این دانشگاه ها قوانین تحصیلی که برای یک محصل باید در نظر گرفته شود، به صورت درست تطبیق نمی شود.
وی در ادامه گفت: در یک ولایت نزدیک به یک هزار داکتر از دانشگاه های خصوصی فارغ می شوند اما نبود تجربه لازم و دانش مسلکی، سبب این می شود که آنها با حیات مردم بازی نمایند.
یحیی رنجبر؛ یک تن از اساتید دانشگاه خصوصی در بلخ در مورد بیرون رفت از چالش های موجود در دانشگاه های کشور گفت: در مورد رفع مشکلات دانشگاه ها باید آسیب شناسی کلی صورت بگیرد و نگاه آکادمیک و کارسازانه در مورد مشکلات دانشگاه ها تحقق یابد.
وی گفت: در حال حاضر بزرگان ما فقط غرق سیاست شده اند و همه جا و همه کس فقط برای قدرت و به دست آوردن آن کوشش می کنند و هیچ کس به مشکلات دانشگاه ها نمی پردازد.
وی در ادامه افزود: در جریان جنگ های داخلی، به دانشگاه ها ضربات جبران ناپذیری وارد شده است.
این استاد دانشگاه هم چنان گفت: عوامل سیاسی سبب می شود که در انتخاب کادرهای علمی دانشگاه ها، انتساب ها بر اساس اصل تخصص صورت نگیرد. از سویی عوامل اقتصادی ، فضای بسته دانشگاه ها و نبود فرهنگ تحقیق علمی، از عوامل دیگر مشکلات علمی کشور است.
هم چنان در قسمت دوم گفتمان اشتراک کننده ها نیز نظریات شان را با همدیگر شریک ساختند.
یدالله طاهری یکتن از اشتراک کننده های این گفتمان گفت: دانشگاه ها فضایی برای خود سازی و از میان بردن تعصبات است زیرا از اقوام مختلف در کنار یکدیگر تحصیل می کنند.
وی افزود: " نصاب تعلیمی و تحقیقات علمی با گذشت چندین سال در دانشگاه ها تاکنون تغییری نکرده است و همیشه نتایج تحقیق کشور های همسایه مانند ایران را استفاده می کنیم ".
هم چنان در قسمت سوم این گفتمان، دانشجویان سوالات خود را از کارشناسان برنامه پرسیدند.
قابل ذکر است که گفتمان آزاد دانشجویی به ابتکار دفتر نمایندگی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان هر هفته روزهای جمعه ساعت ۹/۳۰ در شهر مزارشریف برگزار می گردد.
