تاریخ انتشار :شنبه ۲۵ ثور ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۴۴
کد مطلب : 126298
دور پنجم با چه امید؟
گرچه التهاب اجتماعی ناشی از پروژه خط انتقال برق آسیای میانه( توتاپ) تمام حرف و حدیث ها را تحت تاثیر برده است، ولیکن آن گونه که دیده می شود، صلح و گفت‌وگو با طالبان هنوز هم یکی از موضوعات مطرح در افغانستان و کشورهای همسایه افغانستان است.

وزارت خارجه پاکستان اعلام کرده است که دور پنجم نشست های چهار جانبه، میان حکومت افغانستان و پاکستان از یک طرف و حضور نمایندگان دو قدرت بزرگ جهانی یعنی چین و ایالات متحد امریکا از طرف دیگر برگزار خواهد شد.

این درحالیست که اشرف غنی نیز در نشست لندن با شدیدترین لحن از پاکستان انتقاد کرده است که بر رغم در خواست های مکرر حکومت افغانستان، هیچ واکنش مثبتی از سوی حکومت پاکستان ابراز نشده و آن کشور در موضع خود نسبت به طالبان تغییری بوجود نیاورده است.

گرچه وزارت خارجه پاکستان اعلام نکرده است که تدویر نشست آینده با چه طرح جدید همراه خواهد بود، ولیکن پیش یینی ها حاکی است که نشست جدید نیز تحولی در دیدگاه کشورهای شرکت کننده در نشست نخواهد آورد. ممکن است پاکستانی ها این نشست را برای مقصد خاصی طراحی کرده باشند که تا از یک طرف انتقادهای رئیس جمهور غنی را پاسخ داده باشند، از یک سوی دیگر انتقادهای برخی نهادهای امریکایی را از جواب گفته باشند، یا آن که کم کاری و بی تفاوتی‌های خود را در برابر نمایندگان دو کشور بزرگ جهان یعنی چین و ایالات متحده امریکا توجیه کنند.

پاره ای از تحلیل گران هم بدین باور هستند که تکیه مقدماتی دور پنجم نشست چهار جانبه پیش از آن که برای بررسی و بوجود آمدن یک راه حل سیاسی میان حکومت افغانستان و طالبان باشد بیشتر برای توجیه عملکرد حکومت پاکستان و نشان دادن حسن نیت برای نماینده های کشورهای بزرگ جهان است، زیرا حضور این دو قدرت جهانی نوعی امیدواری ایجاد کرده بود که می توانست تسهیلاتی برای روند صلح ایجاد کند.

وقتی حکومت پاکستان عملا در این راه تلاش نمی کند به معنای بی توجهی به خواست های کشورهای بزرگ جهانی نیز شمرده می شود. از این جهت است که تلاش می کند چهرۀ موجهی از خود به نمایش بگذارد تا از فشارهای احتمالی بکاهد.

خبرهایی هم که چندی قبل منتشر شد آمده بود که کنگره ایالات متحده امریکا با فروش جنگده های اف ۱۶ ساخت آن کشور به پاکستان موافقت نکرده است. اهم دلایلی که از سوی کنگره امریکا مطرح شده بود، این بود که حکومت پاکستان صداقت لازم را در مبارزه با تروریزم از خود نشان نداده است. ممکن است راه اندازی دور پنجم مذاکره چهارجانبه، برای توجیه عمل پاکستانی ها صورت گیرد تا نشان دهد که در مبارزه با تروریزم جدی هست و می خواهند کاری انجام دهند و در نتیجه امتیازهای سلب شده را به خود باز گردانند.

به هر حال آنچه در سخنان اشرف غنی در لندن بروز کرد وهم چنان در تحلیل های برخی تحلیل گران افغانستانی مشاهده می شود این که آنچه حکومت پاکستان را بیش از پیش در مظان اتهام قرار می دهد این نکته است که هنوز یک گام مثبت در راه مبارزه با طالبان افغانی برنداشته است.

حکومت افغانستان خواهان برداشتن گام های عملی از سوی حکومت پاکستان است و پاکستان این توانایی را دارد که بتواند اولین گام را برای ایجاد حسن نیت میان دو کشور بردارد و آن اقدام عملی برچیدن دفتر طالبان در برخی مناطق آن کشور است. شورای کویته و شورای پشاور دو محلی برای سازماندهی عملیات انتحاری و تخریبی طالبان در افغانستان است که هم چنان این دو کانون در آن کشور وجود دارد.

هر دو دفتر در فرستادن نیرو در داخل افغانستان سهم و نقش دارند، وقتی که حکومت پاکستان سخن از مبارزه با طالبان می گوید، برای حکومت افغانستان هیچ دلیل قابل فهم نیست که منظور پاکستان چیست؟ همین عدم صداقتی که در ذهنیت های بین المللی نسبت به پاکستان ایجاد شده است همین ذهنیت برای حکومت گران افغانستان نیز بوجود آمده است. بنا براین اگر پایه ای مذاکره سیاسی بوجود آمدن اعتماد باشد این اعتماد ایجاد نمی شود مگر آنکه اعتماد حداقلی پیش از مذاکره وجود داشته باشد.

پاره ای از تحلیل گران رویکرد جدید پاکستان را در دو نکته می بینند؛ یکی موضع گیری قاطع رئیس جمهوری افغانستان علیه نیروهای طالبان در داخل افغانستان که به تمام نیروهای امنیتی افغانستان دستور داده است که بیش از پیش شدت عمل به خرج دهند و در این راستا اعدام شش نفر از جنایت کاران طالبان نمودار آنست که حکومت در این گفتار خود جدی است.

دومین نکته ممکن است سخنانی باشد که از سوی اشرف غنی در برخی محافل سیاسی دنیا ایراد می شود، سخنان او در لندن یکی از همین ها است. لذا اگر برگزاری دور پنجمین مذاکرات چهارجانبه، ناشی از همین دو موضع سیاسی و امنیتی حکومت افغانستان باشد به معنای آنست که این دو شیوه حتما کارگر خواهد افتاد و می تواند راهی به سوی روشنایی گشوده شود.

لذا بر حکومت است که به جای تن دادن به مذاکرات بی خاصیت که فرصت و زمینه ای است برای فعالیت بیشتر طالبان، از همین اهرم فشار باید سود جسته شود، سیاست های خارجی افغانستان در جهت فشارهای بیشتر بر پاکستان می تواند به نتایج مثبت بیانجامد. اگر مذاکره و نشستی هم صورت می گیرد این حکومت افغانستان است که از طریق هیأت دیپلماتیک خود، بیش از پیش پاکستان را تحت فشار قراردهد تا آن کشور ناگزیر شود که را ه مذاکره با طالبان را فراهم کند. اگر چنانچه پاکستانی ها همانند گذشته ادعا کنند که طالبان زیر فرمان آن ها نیست حداقل کاری که باید انجام دهد دفتر و دستگاه های طالبان از آن کشور برچیند تا این اعتماد بوجود آید که حکومت پاکستان خواهان ایجاد صلح در افغانستان است.

اگر در این راستا عملی انجام نگیرد بی تردید هیچ کس باور نخواهد کرد که پاکستان خواهان ایجاد صلح در افغانستان است. پس دور پنجم نشست چهار جانبه وقتی برای حکومت افغانستان می تواند از اهمیت برخوردار باشد که هیات افغانستانی با اهرم فشار سیاسی در مذاکرات چهار جانبه حضور پیدا کند.
مولف : م. سمنگانی
https://avapress.com/vdcf1vdycw6d00a.igiw.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما