یکی از ناهنجاری های فوق العاده ناراحت کننده که در افغانستان با آن مواجه می شویم، کم اطلاعی و یا بی خبری کامل بسیاری از مسلمانان و به خصوص شیعیان از مناسبت های دینی- مذهبی است. به وفور دیده شده که شیعیان به علت همین بی اطلاعی از مناسبتهای مذهبی خود شان، شب و روزهایی را که باید شاد باشند، در اندوه و غصه و نهایتاً بی خیالی و بی تفاوتی گذرانده اند و بر عکس روز و شبهایی را که می بایست اندوه ناک و عزادار باشند، با شادی و پایکوبی سپری می کنند و تمام این حوادث ناخوشایند و ناراحت کننده، فقط و فقط به یک دلیل دامنگیر ما شیعیان در افغانستان اسلامی می شود و آن کم اطلاعی، بی خبری و یا هم بی تفاوتی و سهل انگاری بسیاری از ماها نسبت به مناسبت های دینی و مذهبی می باشد.
چنانچه می دانیم این شب و روزها ایام عزاداری سیده زنان بهشت، حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) است و برای آنکه بگونه دقیق با این ایام آشنا شویم مختصری از متون معتبره را ورق می زنیم:
"از آنجایی که در روایات شیعه دو تاریخ برای درگذشت فاطمه زهرا وجود دارد، ایّام فاطمیّه یا ایام وفات فاطمه زهرا(س) به فاصلهٔ بین این دو تاریخ یعنی ۱۳ جمادی‌الاول تا ۳ جمادی‌الثانی گفته می‌شود. مراسم ایام فاطمیه جمعاً ۶ روز می‌باشد، ۳ روز در ماه جمادی‌الاول و ۳ روز در ماه جمادی‌الثانی.
فاطمیّه اول از ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاول است و فاطمیّه دوم از سوم تا پنجم جمادی‌الثانی می‌باشد که شیعیان به عزاداری برای فاطمه زهرا(س) دختر پیامبر اسلام(ص) می‌پردازند.
شیعیان پیرامون تاریخ درگذشت فاطمه دو روایت متفاوت شامل هفتاد و پنج روز بعد از درگذشت حضرت محمد(ص) و دیگری نود و پنج روز را مورد وثوق می‌دانند. از آنجا که درگذشت پیامبر در بیست و هشتم صفر بوده‌است به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخ سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل را "فاطمیه اول" می‌دانند. بنا به روایت نود و پنج روز، تاریخ درگذشت فاطمه زهرا(س) را در سوم تا پنجم جمادی‌الثانی دانسته و آنرا "فاطمیه دوم" می‌نامند.
در فرهنگ عامه، به دهه دوم جمادی‌الاول، از دهم تا بیستم آن ماه که بر اساس روایت ۷۵ روز درگذشت فاطمه در میان آن روزها واقع شده‌است، "دهه اول فاطمیه" و به دهه اول جمادی‌الثانی، از اول تا دهم جمادی‌الثانی که بنا به روایت ۹۵ روز، درگذشت فاطمه در میان این روزها اتفاق افتاده "دهه دوم فاطمیه" می‌گویند".
بنابراین، شیعیان در کل ۲۰ روز برای حضرت شفیعه محشر فاطمه زهرا(س) عزاداری می کنند و به نظر می رسد این مقدار عزاداری برای بانویی که پاره تن رسول خدا بوده و خدای متعال نیز مقام ویژه شفاعت بندگان گنهکارش را به او اعطا کرده است، چیزی زیادی نباشد که شیعیان و دوستداران آن بانو خدای ناخواسته نخواهند احترام بگذارند و یا احیاناً در شب و روزهای سوگواری و عزاداری برای آن یگانه اعصار و قرون، مراسم جشن و محافل عروسی و رقص و پایکوبی، برگزار کنند! گستاخی ها و حرمت شکنی هایی که با تاسف در گوشه و کنار شهرها و روستاهای مختلف کشور، دیده و شنیده می شود و دل هر انسان مسلمان و شیعه ای به درد میاورد.
جالب است بدانیم در متون مذهبی شیعه، اخبار و روایاتی بسیاری وارد شده که از شیعیان می خواهند تا همواره تابع اهل بیت رسول خدا(ج) باشند و به گونه بسیار واضح از آنان خواسته شده که در شادی اهل بیت شاد باشند و در اندوه آنان، اندوهگین و محزون و البته که این توصیه بدان معنی نیست که یک شیعه به بهانه آنکه ایام عزاداری یکی از اهل بیت رسول خدا است و او نیز عزادار؛ پس باید قیافه عبوس و ترسناکی را بخود بگیر و در برخورد با مسلمانان دیگر، از خشم و اخلاق سوء بهره ببرد.
چنانچه در حدیثی از معصوم می خوانیم، توصیه شده که مومن غصه و اندوهش را در دلش پنهان دارد و سعی کند با دیگران با خوشرویی و ادب و نزاکت مقابل شود و به تعبیر روایت، "حُزنه فی قلبهِ و سُرورُه فی وجههِ" باشد.
صد البته که آن روی دیگر صفحه را هم باید متوجه باشیم و نشود که این گونه روایات را خدای ناکرده تفسیر به رای کرده و بگوئیم حالا که چنین است پس بیائیم و حتی در ایام حزن و اندوه اهل بیت (ع) با قلبی اندوهبار در محافل شادی و عروسی دیگران شرکت کنیم و یا العیاذبالله خود نیز چنین محافلی را بر پا کنیم که قطعاً این مغالطه هایی است که از سوی شیطان به انسان مومن، تلقین و القاء می شود.
قطعاً برای هر شیعه و پیرو اهل بیت رسول خدا، شایسته و بایسته است تا تقویمی که همه ی مناسبت های دینی- مذهبی را در خود درج دارد، همواره با خود همراه داشته باشد تا هر گاه خواست محفل خوشی و یا جشنی برگزار کند، با نگاه به تقویم و در صورت امکان روزی را انتخاب کند که همزمان است با مناسبت نیک و فرخنده برای رسول خدا و اهل بیت بزرگوارش و یا لااقل شب و روزی باشد معمولی که با ایام حزن و اندوه آن بزرگواران تداخل نداشته باشد.
اگر بخواهیم از پیامدهای خطرآفرین و ناراحت کننده و احیاناً هلاک کننده شادی و خوشی در عزای آل الله در امان بمانیم و اگر بخواهیم یک زندگی سراسر برکت و عزت داشته و در دنیا و آخرت نزد خدا(ج) و رسول او(ص) و اهل بیت بزرگوارش، سرخروی و سربلند باشیم و نیز شرمنده سر افکنده نباشیم، لازم عقلی و شرعی است تا از مناسبت های مذهبی بی خبر نمانیم و به آنها بی اعتنایی نکنیم.
چنانچه می دانیم این شب و روزها ایام عزاداری سیده زنان بهشت، حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) است و برای آنکه بگونه دقیق با این ایام آشنا شویم مختصری از متون معتبره را ورق می زنیم:
"از آنجایی که در روایات شیعه دو تاریخ برای درگذشت فاطمه زهرا وجود دارد، ایّام فاطمیّه یا ایام وفات فاطمه زهرا(س) به فاصلهٔ بین این دو تاریخ یعنی ۱۳ جمادی‌الاول تا ۳ جمادی‌الثانی گفته می‌شود. مراسم ایام فاطمیه جمعاً ۶ روز می‌باشد، ۳ روز در ماه جمادی‌الاول و ۳ روز در ماه جمادی‌الثانی.
فاطمیّه اول از ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاول است و فاطمیّه دوم از سوم تا پنجم جمادی‌الثانی می‌باشد که شیعیان به عزاداری برای فاطمه زهرا(س) دختر پیامبر اسلام(ص) می‌پردازند.
شیعیان پیرامون تاریخ درگذشت فاطمه دو روایت متفاوت شامل هفتاد و پنج روز بعد از درگذشت حضرت محمد(ص) و دیگری نود و پنج روز را مورد وثوق می‌دانند. از آنجا که درگذشت پیامبر در بیست و هشتم صفر بوده‌است به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخ سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل را "فاطمیه اول" می‌دانند. بنا به روایت نود و پنج روز، تاریخ درگذشت فاطمه زهرا(س) را در سوم تا پنجم جمادی‌الثانی دانسته و آنرا "فاطمیه دوم" می‌نامند.
در فرهنگ عامه، به دهه دوم جمادی‌الاول، از دهم تا بیستم آن ماه که بر اساس روایت ۷۵ روز درگذشت فاطمه در میان آن روزها واقع شده‌است، "دهه اول فاطمیه" و به دهه اول جمادی‌الثانی، از اول تا دهم جمادی‌الثانی که بنا به روایت ۹۵ روز، درگذشت فاطمه در میان این روزها اتفاق افتاده "دهه دوم فاطمیه" می‌گویند".
بنابراین، شیعیان در کل ۲۰ روز برای حضرت شفیعه محشر فاطمه زهرا(س) عزاداری می کنند و به نظر می رسد این مقدار عزاداری برای بانویی که پاره تن رسول خدا بوده و خدای متعال نیز مقام ویژه شفاعت بندگان گنهکارش را به او اعطا کرده است، چیزی زیادی نباشد که شیعیان و دوستداران آن بانو خدای ناخواسته نخواهند احترام بگذارند و یا احیاناً در شب و روزهای سوگواری و عزاداری برای آن یگانه اعصار و قرون، مراسم جشن و محافل عروسی و رقص و پایکوبی، برگزار کنند! گستاخی ها و حرمت شکنی هایی که با تاسف در گوشه و کنار شهرها و روستاهای مختلف کشور، دیده و شنیده می شود و دل هر انسان مسلمان و شیعه ای به درد میاورد.
جالب است بدانیم در متون مذهبی شیعه، اخبار و روایاتی بسیاری وارد شده که از شیعیان می خواهند تا همواره تابع اهل بیت رسول خدا(ج) باشند و به گونه بسیار واضح از آنان خواسته شده که در شادی اهل بیت شاد باشند و در اندوه آنان، اندوهگین و محزون و البته که این توصیه بدان معنی نیست که یک شیعه به بهانه آنکه ایام عزاداری یکی از اهل بیت رسول خدا است و او نیز عزادار؛ پس باید قیافه عبوس و ترسناکی را بخود بگیر و در برخورد با مسلمانان دیگر، از خشم و اخلاق سوء بهره ببرد.
چنانچه در حدیثی از معصوم می خوانیم، توصیه شده که مومن غصه و اندوهش را در دلش پنهان دارد و سعی کند با دیگران با خوشرویی و ادب و نزاکت مقابل شود و به تعبیر روایت، "حُزنه فی قلبهِ و سُرورُه فی وجههِ" باشد.
صد البته که آن روی دیگر صفحه را هم باید متوجه باشیم و نشود که این گونه روایات را خدای ناکرده تفسیر به رای کرده و بگوئیم حالا که چنین است پس بیائیم و حتی در ایام حزن و اندوه اهل بیت (ع) با قلبی اندوهبار در محافل شادی و عروسی دیگران شرکت کنیم و یا العیاذبالله خود نیز چنین محافلی را بر پا کنیم که قطعاً این مغالطه هایی است که از سوی شیطان به انسان مومن، تلقین و القاء می شود.
قطعاً برای هر شیعه و پیرو اهل بیت رسول خدا، شایسته و بایسته است تا تقویمی که همه ی مناسبت های دینی- مذهبی را در خود درج دارد، همواره با خود همراه داشته باشد تا هر گاه خواست محفل خوشی و یا جشنی برگزار کند، با نگاه به تقویم و در صورت امکان روزی را انتخاب کند که همزمان است با مناسبت نیک و فرخنده برای رسول خدا و اهل بیت بزرگوارش و یا لااقل شب و روزی باشد معمولی که با ایام حزن و اندوه آن بزرگواران تداخل نداشته باشد.
اگر بخواهیم از پیامدهای خطرآفرین و ناراحت کننده و احیاناً هلاک کننده شادی و خوشی در عزای آل الله در امان بمانیم و اگر بخواهیم یک زندگی سراسر برکت و عزت داشته و در دنیا و آخرت نزد خدا(ج) و رسول او(ص) و اهل بیت بزرگوارش، سرخروی و سربلند باشیم و نیز شرمنده سر افکنده نباشیم، لازم عقلی و شرعی است تا از مناسبت های مذهبی بی خبر نمانیم و به آنها بی اعتنایی نکنیم.
مولف : سیدفاضل محجوب
