اشرف غنی؛ رئیس جمهور می‌گوید پاکستان در ارتباط به وضعیت افغانستان دو گزینه بیشتر ندارد، یا به یک شریک مثبت منطقه‌ای تبدیل می‌شود یا در انزوای بین‌المللی قرار خواهد گرفت.
آقای غنی گفت که جامعه بین‌المللی امروز موضع افغانستان را به رسمیت شناخته است و پاکستان نمی‌تواند حمایت جهان را از موضع افغانستان نادیده بگیرد.
وی گفت که در طول یکسال گذشته تلاش داشته است تا پاکستان را متقاعد بسازد که میان "تروریزم خوب و بد" تفکیک نگذارد و بربنیاد قانون اساسی و دیگر قوانین پاکستان با گروه‌های تروریستی در این کشور برخورد جدی و یکسان انجام دهد.
آقای غنی گفت که همچنان متعهد به برقراری صلح "پایدار و با عزت" در افغانستان است و این روند دو بعد دارد:"یکی صلح بین افغانستان و پاکستان است. ۱۳ سال است که جنگ اعلام ناشده از سوی پاکستان علیه افغانستان جریان دارد. دوم گفتگو با طالبان و دیگر گروه‌های مخالف دولت است که هر دو بعد، کار دوامدار می‌خواهد."
گزینه هایی که آقای غنی در برابر پاکستان، قرار داده است، به باور کارشناسان، به گونه ای است که در صورت عملیاتی شدن هریک از آنها، منافع ملی افغانستان تامین خواهد شد و بدیهی است که این بهنفع پاکستان است که به گزینه اول عمل کند و همکاری منطقه ای را بر انزوای بین المللی ترجیح دهد.
پاکستان از دو جهت می تواند با استفاده از گزینه همکاری منطقه ای، منتفع شود: یکی اینکه در این صورت، صلح و امنیت در افغانستان تامین خواهد شد و همان گونه که خود مقام های نظامی پاکستان نیز اذعان می کنند، صلح و امنیت در افغانستان به معنای صلح و امنیت در پاکستان است. البته نه به آن معنا که آنها منظور دارند.پاکستانی ها معتقد اند که ناامنی های جاری در آن کشور و حمله های شدید و مرگبار تروریست های وابسته به طالبان پاکستان، ریشه در افغانستان دارد و این گروه تروریستی حمله های خود بر پاکستان را در افغانستان، پایه ریزی می کند؛ اما از نظر مردم و دولت افغانستان و بسیاری از ناظران مسایل منطقه ای، حمایت پاکستان از تروریزم و عدم مبارزه واقعی این کشور با گروه های دهشت افکن، موجب شده است که وضعیت امنیتی هم در افغانستان و هم در پاکستان، وخیم تر شود.
همچنین برخی استراتژیست های پاکستانی تصور می کنند که با حمایت از گروه های تروریستی و فربه کردن آنها می توانند در افغانستان به اهداف خود دست پیدا کنند و این کشور را کماکان به عنوان عمق استراتژیک خود، تحت سلطه داشته باشند؛ اما رویدادهای امنیتی اخیر در پیشاور و سایر شهرهای پاکستان نشان داد که تروریزم برای هیچکس، دوستی امن و مطمئن و قابل اعتماد نیست و نمی توان با تکیه بر حمایت از تروریزم، به اهداف خود دست یافت، بدون آنکه مجبور به پرداخت هزینه های سنگین و خونین این اتحاد نامقدس شد.
با توجه به گزینه هایی که رییس جمهوری برای پاکستان مشخص کرده است، انتظار ابتدایی این است که اسلام آباد چاره ای جز انتخاب یکی از آنها نداشته باشد؛ اما واقعیت این است که پشتوانه های اجرایی این گزینه ها، محل بحث و تردید و تأمل است.
به عقیده تحلیلگران، وقتی رییس جمهور می گوید که در صورت استمرار امتناع پاکستان از همکاری منطقه ای، این کشور با انزوای بین المللی مواجه خواهد شد و دلیل آن را نیز به رسمیت شناختن موضع افغانستان از سوی جهان می داند، باید زمینه ها و پشتوانه های اجرایی این سخن را نیز مشخص می کرد.
به بیان دیگر، پرسشی که در پی این موضع گیری آقای غنی، ایجاد می شود این است که افغانستان در صورت ادامه کژتابی های ریاکارانه پاکستان از یک همکاری صادقانه منطقه ای، چه اهرمی در اختیار دارد که با استفاده از آن می تواند پاکستان را در سطح بین المللی به انزوا بکشاند؟
کدامیک از قدرت های بین المللی حاضر اند در حمایت از موضع افغانستان، پاکستان را تحت فشار و در انزوا قرار دهند؟
مهم ترین متحد راهبردی دولت افغانستان، امریکا و پس از آن، قدرت های اروپایی مانند انگلیس است. چین و اعراب هم در این حوزه، نقش هایی را بر عهده دارند.
همه این قدرت ها همزمان با پاکستان هم روابط تاریخی و دیرینه مستحکمی دارند که به نظر نمی رسد حاضر باشند برای افغانستان، بر این روابط خط بکشند و پاکستان را تحت فشار قرار دهند.
صاحب نظران می گویند آنچه پاکستان را به ادامه سیاست های مداخله جویانه خود در حمایت از تروریزم در افغانستان، تشویق و تشجیع می کند، سکوت و چه بسا رضایت و حتی همراهی امریکا و انگلیس و چین و اعراب با این سیاست های اسلام آباد است؛ بنابراین، لازم است که هم برای واداشتن اسلام آباد به همکای منطقه ای و هم برای صلح با پاکستان و به تبع آن صلح با طالبان و گروه های مسلح مخالف دولت، ابتدا یک اجماع واقعی و صادقانه بین المللی در حمایت از صلح و امنیت در افغانستان و مخالفت با عوامل بازدارنده آن از جمله پاکستان شکل بگیرد، آنگاه می توان امیدوار شد که پاکستان تغییر خواهد کرد.
آقای غنی گفت که جامعه بین‌المللی امروز موضع افغانستان را به رسمیت شناخته است و پاکستان نمی‌تواند حمایت جهان را از موضع افغانستان نادیده بگیرد.
وی گفت که در طول یکسال گذشته تلاش داشته است تا پاکستان را متقاعد بسازد که میان "تروریزم خوب و بد" تفکیک نگذارد و بربنیاد قانون اساسی و دیگر قوانین پاکستان با گروه‌های تروریستی در این کشور برخورد جدی و یکسان انجام دهد.
آقای غنی گفت که همچنان متعهد به برقراری صلح "پایدار و با عزت" در افغانستان است و این روند دو بعد دارد:"یکی صلح بین افغانستان و پاکستان است. ۱۳ سال است که جنگ اعلام ناشده از سوی پاکستان علیه افغانستان جریان دارد. دوم گفتگو با طالبان و دیگر گروه‌های مخالف دولت است که هر دو بعد، کار دوامدار می‌خواهد."
گزینه هایی که آقای غنی در برابر پاکستان، قرار داده است، به باور کارشناسان، به گونه ای است که در صورت عملیاتی شدن هریک از آنها، منافع ملی افغانستان تامین خواهد شد و بدیهی است که این بهنفع پاکستان است که به گزینه اول عمل کند و همکاری منطقه ای را بر انزوای بین المللی ترجیح دهد.
پاکستان از دو جهت می تواند با استفاده از گزینه همکاری منطقه ای، منتفع شود: یکی اینکه در این صورت، صلح و امنیت در افغانستان تامین خواهد شد و همان گونه که خود مقام های نظامی پاکستان نیز اذعان می کنند، صلح و امنیت در افغانستان به معنای صلح و امنیت در پاکستان است. البته نه به آن معنا که آنها منظور دارند.پاکستانی ها معتقد اند که ناامنی های جاری در آن کشور و حمله های شدید و مرگبار تروریست های وابسته به طالبان پاکستان، ریشه در افغانستان دارد و این گروه تروریستی حمله های خود بر پاکستان را در افغانستان، پایه ریزی می کند؛ اما از نظر مردم و دولت افغانستان و بسیاری از ناظران مسایل منطقه ای، حمایت پاکستان از تروریزم و عدم مبارزه واقعی این کشور با گروه های دهشت افکن، موجب شده است که وضعیت امنیتی هم در افغانستان و هم در پاکستان، وخیم تر شود.
همچنین برخی استراتژیست های پاکستانی تصور می کنند که با حمایت از گروه های تروریستی و فربه کردن آنها می توانند در افغانستان به اهداف خود دست پیدا کنند و این کشور را کماکان به عنوان عمق استراتژیک خود، تحت سلطه داشته باشند؛ اما رویدادهای امنیتی اخیر در پیشاور و سایر شهرهای پاکستان نشان داد که تروریزم برای هیچکس، دوستی امن و مطمئن و قابل اعتماد نیست و نمی توان با تکیه بر حمایت از تروریزم، به اهداف خود دست یافت، بدون آنکه مجبور به پرداخت هزینه های سنگین و خونین این اتحاد نامقدس شد.
با توجه به گزینه هایی که رییس جمهوری برای پاکستان مشخص کرده است، انتظار ابتدایی این است که اسلام آباد چاره ای جز انتخاب یکی از آنها نداشته باشد؛ اما واقعیت این است که پشتوانه های اجرایی این گزینه ها، محل بحث و تردید و تأمل است.
به عقیده تحلیلگران، وقتی رییس جمهور می گوید که در صورت استمرار امتناع پاکستان از همکاری منطقه ای، این کشور با انزوای بین المللی مواجه خواهد شد و دلیل آن را نیز به رسمیت شناختن موضع افغانستان از سوی جهان می داند، باید زمینه ها و پشتوانه های اجرایی این سخن را نیز مشخص می کرد.
به بیان دیگر، پرسشی که در پی این موضع گیری آقای غنی، ایجاد می شود این است که افغانستان در صورت ادامه کژتابی های ریاکارانه پاکستان از یک همکاری صادقانه منطقه ای، چه اهرمی در اختیار دارد که با استفاده از آن می تواند پاکستان را در سطح بین المللی به انزوا بکشاند؟
کدامیک از قدرت های بین المللی حاضر اند در حمایت از موضع افغانستان، پاکستان را تحت فشار و در انزوا قرار دهند؟
مهم ترین متحد راهبردی دولت افغانستان، امریکا و پس از آن، قدرت های اروپایی مانند انگلیس است. چین و اعراب هم در این حوزه، نقش هایی را بر عهده دارند.
همه این قدرت ها همزمان با پاکستان هم روابط تاریخی و دیرینه مستحکمی دارند که به نظر نمی رسد حاضر باشند برای افغانستان، بر این روابط خط بکشند و پاکستان را تحت فشار قرار دهند.
صاحب نظران می گویند آنچه پاکستان را به ادامه سیاست های مداخله جویانه خود در حمایت از تروریزم در افغانستان، تشویق و تشجیع می کند، سکوت و چه بسا رضایت و حتی همراهی امریکا و انگلیس و چین و اعراب با این سیاست های اسلام آباد است؛ بنابراین، لازم است که هم برای واداشتن اسلام آباد به همکای منطقه ای و هم برای صلح با پاکستان و به تبع آن صلح با طالبان و گروه های مسلح مخالف دولت، ابتدا یک اجماع واقعی و صادقانه بین المللی در حمایت از صلح و امنیت در افغانستان و مخالفت با عوامل بازدارنده آن از جمله پاکستان شکل بگیرد، آنگاه می توان امیدوار شد که پاکستان تغییر خواهد کرد.
