عمر زاخیلوال؛ سفیر افغانستان در پاکستان می گوید که طالبان به ادامه جنگ باور دارند و در فکر رسیدن به اهداف شان از راه نظامی هستند.
زاخیلوال می گوید:"باور طالبان ادامه جنگ است و فکر می کنند که با ادامه جنگ می توانند به اهداف شان در افغانستان برسند؛ به ویژه در حال حاضر که فصل جنگ است و این کلان ترین مانع در برابر صلح است."
این در حالی است که سرتاج عزیز؛ مشاور امور خارجی نخست وزیر پاکستان در واکنش به نگرانی‌ها در باره رد گفتگوهای صلح از سوی طالبان می گوید که پاکستان می تواند در روند صلح افغانستان نقش خوبی بازی کند؛ اما به این گروه به گونه مستقیم دستور داده نمی تواند.
دواخان مینه پال؛ معاون سخنگوی رییس جمهور اما می گوید:"خواست ما این است که پاکستان بر بنیاد توافقاتش طالبان را به میز گفتگوها بکشاند، اگر چنین کاری صورت نگیرد، ما بر بنیاد توافقات نشست های چهارجانبه برای ادامه عملیات های نظامی در برابر طالبان آمادگی داریم."
با توجه به اظهارات سفیر افغانستان در پاکستان و بدون در نظرداشت آنچه سرتاج عزیز مطرح کرده است، کارشناسان می گویند که اکنون یکبار دیگر زمان اعلام شکست تلاش های صلح با طالبان فرارسیده است؛ زیرا به باور آنها هیچ نشانه ای هرچند کوچک از افق صلح با طالبان دیده نمی شود.
اینکه حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار، سرگرم مذاکره برای صلح با دولت افغانستان است و حتی گفته می شود از برخی از مهم ترین پیش شرط های خود در این زمینه از جمله پیش شرط خروج نیروهای خارجی از افغانستان نیز صرف نظر کرده، لزوما به معنای موفقیت در روند صلح نیست؛ زیرا هدف اصلی این روند، نه حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، بلکه گروه های طالبان بوده است.
در میدان های جنگ نیز سال هاست که حزب اسلامی، کارکرد، اثرگذاری و نقش آفرینی خود را از دست داده و این طالبان است که حرف اول را در خصوص ایجاد خشونت، مرگ آفرینی، ترور و آدم کشی به بهانه «جهاد» بر علیه نیروهای خارجی و در واقع، تلاش برای براندازی دولت مرکزی افغانستان می زند. بنابراین، طبیعی است که در زمینه صلح، هدف اصلی، همان گروهی است که قدرت اصلی را در میدان جنگ در دست دارد و این قدرت، در حال حاضر، در اختیار حزب اسلامی نیست.
حزب اسلامی، هنگامی که ملاحظه کرد که نشست های گروه هماهنگی چهارجانبه برای تحت فشار قرار دادن طالبان به منظور حضور پای میز مذاکره، به نتایج نهایی خود نزدیک می شود، به این هدف که از قافله عقب نماند و امتیازات مورد نظرش در صلح با دولت را از دست ندهد، با شتاب، وارد گفتگوهای صلح شد و به سرعت از پیش شرط های اساسی خود، دست کشید.
با این حساب، اگرچه مقام های دولتی، صلح با حزب اسلامی را پیش زمینه صلح با طالبان می دانند و ابراز امیدواری می کنند که با این رویداد، طالبان نیز ناگزیر خواهند بود به روند صلح، ملحق شوند؛ اما کارشناسان می گویند که این برداشت، کاملا خوش بینانه است و با واقعیت های جاری و ماهیت و اهداف گروه طالبان و مهم تر از آن، رویکردهای راهبردی حامی اصلی و مهم طالبان یعنی پاکستان، همخوانی ندارد.
در این میان، ممکن است حزب اسلامی هم کمی تا قسمتی، تحت نفوذ پاکستان قرار داشته باشد و حتی این احتمال وجود دارد که رهبران ارشد این گروه نیز مانند طالبان و سایر گروه های تروریستی در پاکستان به سر ببرند؛ اما در این امر، تقریبا هیچ تردیدی وجود ندارد که حزب اسلامی نه به اندازه طالبان برای پاکستان کارآمدی و تاثیرگذاری دارد و نه به اندازه آن گروه، برای اسلام آباد و سازمان های امنیتی و جاسوسی آن کشور، اولویت و اهمیت دارد.
با این حساب، به عقیده کارشناسان، اینکه زاخیلوال، بی پرده اذعان می کند که طالبان به صلح فکر نمی کنند و برای جنگ برنامه دارند، در واقع بیانگر آن است که پاکستان به صلح فکر نمی کند و برای جنگ برنامه دارد.
به این ترتیب، اظهارات فریبنده سرتاج عزیز؛ مشاور نخست وزیر پاکستان در امور سیاست خارجی که همزمان نقش وزارت خارجه دولت اسلام آباد را نیز ایفا می کند، نمی تواند مورد توجه قرار بگیرد و ارزش و پیامدی داشته باشد.
نتیجه اینکه در میان تصمیم قاطعانه طالبان برای ادامه و گسترش جنگ، امیدواری حکومت به صلح با این گروه، بیهوده است و جز آنکه ما را در میدان جنگ، تضعیف کند، هیچ اثر و ثمری در قبال نخواهد داشت.
زاخیلوال می گوید:"باور طالبان ادامه جنگ است و فکر می کنند که با ادامه جنگ می توانند به اهداف شان در افغانستان برسند؛ به ویژه در حال حاضر که فصل جنگ است و این کلان ترین مانع در برابر صلح است."
این در حالی است که سرتاج عزیز؛ مشاور امور خارجی نخست وزیر پاکستان در واکنش به نگرانی‌ها در باره رد گفتگوهای صلح از سوی طالبان می گوید که پاکستان می تواند در روند صلح افغانستان نقش خوبی بازی کند؛ اما به این گروه به گونه مستقیم دستور داده نمی تواند.
دواخان مینه پال؛ معاون سخنگوی رییس جمهور اما می گوید:"خواست ما این است که پاکستان بر بنیاد توافقاتش طالبان را به میز گفتگوها بکشاند، اگر چنین کاری صورت نگیرد، ما بر بنیاد توافقات نشست های چهارجانبه برای ادامه عملیات های نظامی در برابر طالبان آمادگی داریم."
با توجه به اظهارات سفیر افغانستان در پاکستان و بدون در نظرداشت آنچه سرتاج عزیز مطرح کرده است، کارشناسان می گویند که اکنون یکبار دیگر زمان اعلام شکست تلاش های صلح با طالبان فرارسیده است؛ زیرا به باور آنها هیچ نشانه ای هرچند کوچک از افق صلح با طالبان دیده نمی شود.
اینکه حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار، سرگرم مذاکره برای صلح با دولت افغانستان است و حتی گفته می شود از برخی از مهم ترین پیش شرط های خود در این زمینه از جمله پیش شرط خروج نیروهای خارجی از افغانستان نیز صرف نظر کرده، لزوما به معنای موفقیت در روند صلح نیست؛ زیرا هدف اصلی این روند، نه حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، بلکه گروه های طالبان بوده است.
در میدان های جنگ نیز سال هاست که حزب اسلامی، کارکرد، اثرگذاری و نقش آفرینی خود را از دست داده و این طالبان است که حرف اول را در خصوص ایجاد خشونت، مرگ آفرینی، ترور و آدم کشی به بهانه «جهاد» بر علیه نیروهای خارجی و در واقع، تلاش برای براندازی دولت مرکزی افغانستان می زند. بنابراین، طبیعی است که در زمینه صلح، هدف اصلی، همان گروهی است که قدرت اصلی را در میدان جنگ در دست دارد و این قدرت، در حال حاضر، در اختیار حزب اسلامی نیست.
حزب اسلامی، هنگامی که ملاحظه کرد که نشست های گروه هماهنگی چهارجانبه برای تحت فشار قرار دادن طالبان به منظور حضور پای میز مذاکره، به نتایج نهایی خود نزدیک می شود، به این هدف که از قافله عقب نماند و امتیازات مورد نظرش در صلح با دولت را از دست ندهد، با شتاب، وارد گفتگوهای صلح شد و به سرعت از پیش شرط های اساسی خود، دست کشید.
با این حساب، اگرچه مقام های دولتی، صلح با حزب اسلامی را پیش زمینه صلح با طالبان می دانند و ابراز امیدواری می کنند که با این رویداد، طالبان نیز ناگزیر خواهند بود به روند صلح، ملحق شوند؛ اما کارشناسان می گویند که این برداشت، کاملا خوش بینانه است و با واقعیت های جاری و ماهیت و اهداف گروه طالبان و مهم تر از آن، رویکردهای راهبردی حامی اصلی و مهم طالبان یعنی پاکستان، همخوانی ندارد.
در این میان، ممکن است حزب اسلامی هم کمی تا قسمتی، تحت نفوذ پاکستان قرار داشته باشد و حتی این احتمال وجود دارد که رهبران ارشد این گروه نیز مانند طالبان و سایر گروه های تروریستی در پاکستان به سر ببرند؛ اما در این امر، تقریبا هیچ تردیدی وجود ندارد که حزب اسلامی نه به اندازه طالبان برای پاکستان کارآمدی و تاثیرگذاری دارد و نه به اندازه آن گروه، برای اسلام آباد و سازمان های امنیتی و جاسوسی آن کشور، اولویت و اهمیت دارد.
با این حساب، به عقیده کارشناسان، اینکه زاخیلوال، بی پرده اذعان می کند که طالبان به صلح فکر نمی کنند و برای جنگ برنامه دارند، در واقع بیانگر آن است که پاکستان به صلح فکر نمی کند و برای جنگ برنامه دارد.
به این ترتیب، اظهارات فریبنده سرتاج عزیز؛ مشاور نخست وزیر پاکستان در امور سیاست خارجی که همزمان نقش وزارت خارجه دولت اسلام آباد را نیز ایفا می کند، نمی تواند مورد توجه قرار بگیرد و ارزش و پیامدی داشته باشد.
نتیجه اینکه در میان تصمیم قاطعانه طالبان برای ادامه و گسترش جنگ، امیدواری حکومت به صلح با این گروه، بیهوده است و جز آنکه ما را در میدان جنگ، تضعیف کند، هیچ اثر و ثمری در قبال نخواهد داشت.
