حجت الاسلام و المسلمین سید عیسی حسینی مزاری، رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان در چهارمین گفتمان پژوهشی این مرکز، به بررسی و تبیین وظایف مسلمانان در حوزه فردی و جامعه و اولویت بندی های موجود در انجام این وظایف پرداخت.
وی بحث روز قدس یا پرداختن به سایر مسائل امت مسلمه را در دین و فرهنگ ما یک اولویت خواند؛ چنان که آیات و روایات متعددی در این مورد وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، حجت الاسلام حسینی مزاری در این گفتمان پژوهشی که با عنوان "مردم مسلمان و ظرفیت استفاده از رمضان" برگزار شد، به اثرگذاری های مشخص ماه رمضان برای خودسازی انسان مسلمان و عمل به وظایف اسلامی اشاره کرد.
به گفته ایشان، انسان بر اساس آموزه های اسلامی، وظایفی در حوزه خود یا فردی و وظایفی در حوزه دیگران از خانواده، فامیل و همسایه گرفته تا شهروندان یک شهر و حتی خارج از مرزهای جغرافیایی دارد که باید به آن عمل کند.
آقای مزاری با بیان این که انسان وظیفه دارد به وظایف دینی و اسلامی خود در همه این حوزه‌ها بپردازد، به برخی اولویت بندی ها در انجام این وظایف اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد، در برخی وظایف دینی، اولویت بندی وجود دارد و یک فرد مسلمان ابتدا باید از خانه خود شروع کند و بعد اطرافیان، نزدیکان و همسایگان خود را مورد توجه قرار دهد. به عنوان مثال، "ما یک همسایه گرسنه داریم و توان ما این است که به این همسایه رسیدگی کنیم، اما امکان رسیدگی به سایر همشهریان و هم وطنان وجود ندارد، در اینجا معنا ندارد که فقرا و مستضعفین خانواده و همسایه خود را رها کنی و به سایر مسائل بپردازی".
به گفته ایشان، در این گونه وظایف اسلامی، اولویت بندی وجود دارد. البته در این قسمت به گفته این عالم دین، رسیدگی به نزدیکان و همسایه، تنها در بحث کمک غذایی نیست، بلکه خانواده، نزدیکان و همسایه ممکن با مشکلات مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی روبرو باشند و نیاز به اصلاح فکری و اعتقادی آنها وجود دارد. در این زمینه نمی توان این مشکلات را رها کرد و به سایر مسائل پرداخت.
حجت الاسلام والسملمین حسینی مزاری، در ادامه سخنرانی خود، به تبیین سایر وظایف مهم دینی پرداخت که در آن اولویت بندی وجود ندارد.
به گفته وی، "گاهی اوقات شرع مقدس وظایف را به گونه ای مشخص کرده که دیگر اولویت بندی وجود ندارد، به عنوان مثال، خدا گفته که نماز بخوانید و یا در مسجد نماز بخوانید، در اینجا دیگر این مسأله مطرح نیست که اول مشکلات دیگران و نزدیکان را حل کنید و بعد به مسجد آمده و نماز بخوانید، این گونه نیست، نماز خواندن یک واجب است و باید به هر قیمتی انجام شود".
در مثال دیگر، ایشان به بحث حج اشاره کرد و خاطرنشان نمود که در این بحث، قرآن به مسأله "استطاع فردی" اشاره کرده است و این گونه نیست که "شما وقتی به حج بروی که هیچ فقیری در افغانستان و یا شهر کابل باقی نمانده باشد".
رییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان ادامه داد که پیرامون مسأله حج، "گاهی اوقات برخی آدم های بی خود و نفهم و شاید عوامل دشمن، مقاله های مختلف را در شبکه های مجازی می نویسند که انسان مظلوم و فقیر وجود دارد و شما حج می روید". بر این اساس، انتقاد به اصل و ریشه حج بی معناست و حج یک واجب الهی است. البته به گفته حجت الاسلام حسینی مزاری، انتقادها از مصارف بی جا و بی مورد در مراسم حج قابل قبول است که باید از آن پرهیز گردد.
این عالم دین با بیان مثال هایی که در بالا ذکر شد، تصریح کرد که بعضی اوقات انسان میتواند در انجام وظایف دینی اولویت بندی‌ها را در نظر بگیرد؛ در حالی که در موارد دیگر، اولویت بندی معنا ندارد.
در بزرگداشت از شعائرالله اولویت بندی وجود ندارد
آقای حسینی مزاری در ادامه بررسی اولویت بندی ها در انجام وظایف دینی، خاطرنشان کرد که در بزرگداشت از شعائرالله نیز نمی‌توان اولویت بندی را رعایت کرد.
وی افزود: "بسیاری با تأکید بر این که مردم افغانستان خیلی مستضعف اند و نباید کسی به زیارت اربعین و زیارت امام حسین(ع) بروند؛ مراسم های مذهبی ماه محرم و زیارت عتبات عالیات را مورد انتقاد قرار می‌دهند؛ در حالی که این انتقادها بی‌معنی است و در حقیقت گرامی داشتن از این شعائر و برپا داشتن آن در راستای بهبود وضعیت جامعه اسلامی تأثیرگذار است".
وی ادامه داد: "به عنوان مثال و در ایام محرم الحرام، این بحث را مطرح می کنند که این همه گرسنه وجود دارد و این همه نذر می کنید! یا به مسجد کمک می کنید! با وصف این که در این کشور گرسنه وجود داشته باشد، ما موظفیم که شعائر بزرگ خدا را گرامی بداریم، زیرا هست و بود، بزرگی، حیات و اقتدار ما به این شعائر ارتباط دارد و باید در راستای گرامی داشت از این شعائر عمل کنیم".
رییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان تصریح کرد: "نمی شود مطرح کرد که چون در افغانستان گرسنه وجود دارد، دَرِ بزرگداشت شعائرالله بسته شود و به فکر ائمه معصومین(ع) و امام حسین(ع) نبود".
وی این خواست ها و اولویت بندی را خواست و اولویت دشمن عنوان کرد و خاطرنشان نمود: "یکی از شبهاتی که دشمن ایجاد می کند، همین است که دست از شعائر برداریم".
روز قدس و ریشه مشکلات جهان اسلام و افغانستان
باتوجه به آنچه در بالا در مورد اولویت در انجام وظایف دینی بحث شد، حجت الاسلام حسینی مزاری در ادامه خاطرنشان کرد که زمانی شارع مقدس(خدا، ائمه معصومین یا فقه‌ها) یک موضوع را روشن و مسلمانان را موظف به عمل به آن می‌کند، در حالی که مردم خیلی از این موضوعات را درک نمی‌کنند.
رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان به نامگذاری روز قدس از سوی امام خمینی(ره) اشاره کرد گفت: در بحث روز قدس، امام خمینی(ره) در مورد گرامی داشت از روز قدس، خیلی در رابطه با وظیفه اسلامی و دینی از بُعد شرع مقدس اشاره نکرده است؛ بلکه بحث مبارزه با ظلم، امریکا و مبارزه با استبداد را مطرح کرده‌است.
وی به برخی انتقادها در مورد برگزاری روز قدس در افغانستان اشاره کرد و گفت که "برخی‌ها می‌گویند که ما در افغانستان، قدس های مختلف داریم، چنانچه در این روزها در شبکه های اجتماعی می‌نویسند که شما در افغانستان کم روز قدس دارید که در رابطه با روز قدس فلسطین برنامه می‌گیرید؟! در حالی که امام خمینی(ره) می‌گوید، کُل دنیای اسلام هر مشکلی داشته باشد، میتوانند به مشکلات خود بپردازند؛ اما بحث روز قدس، بحث مهمی است که باید گرامی داشته شود".
آقای مزاری افزود" "اگر ما نسبت به دیدگاه های امام خمینی(ره) توجه داشته باشیم، می‌فهمیم که اگر به روز قدس توجه کنیم، این روز یک فرهنگ و یک بسته است که در این بسته، تمامی حوزه‌ها، راه‌ها و شیوه‌های مبارزاتی وجود دارد. اگر به این روز بپردازیم و از آن الهام و سرمشق بگیریم، ما در بسیاری از معضلاتی که در داخل کشور گرفتار هستیم، توفیق پیدا می کنیم".
مزاری خاطرنشان کرد که اگر ما بر اساس شعارها، راهنمایی‌ها و بر اساس فرهنگ روز قدس عمل کنیم و دسایس امریکا، اسراییل و انگلیس را بشناسیم، می‌توانیم در رابطه با معضلات داخلی خود توفیق پیدا کنیم.
به گفته وی، برای این که جهان اسلام آرام شود، باید ریشه و مرکز مشکلات را شناسایی و ریشه‌های غده های سرطانی را از بین ببریم.
براساس گفته‌های این آگاه دینی ـ سیاسی، امروز ناآرامی جهان اسلام به توطئه‌های وابسته است که در درون محدوده سرزمین های اشغالی و توسط اسراییل ریخته می شود و توسط گروه های تروریستی که از سوی رژیم اسراییل و حامیان آن(امریکا، انگلیس، فرانسه و کشورهای غربی) تأسیس و تمویل می‌گردند، عملی می‌گردد.
به گفته ایشان، امروز اسراییل، امریکا و انگلیس ریشه بسیاری از مشکلات در جهان اسلام اند.
سرشاخه های مشکلات افغانستان، ریشه در مشکلات جهان اسلام
آقای مزاری ادامه داد، "وقتی ما توفیق پیدا کردیم و تمام ریشه های مشکلات جهان اسلام را شناختیم، طبیعی است که سرشاخه های مشکلاتی که در افغانستان وجود دارد نیز شناسایی شده و از بین می رود؛ از همین رو امام خمینی(ره) با یک دید قوی و کارشناسانه، موضوعی را مطرح کرده که ما در بدو امر، اصلا به آن توجه و دقت نداریم. ما فکر می کنیم که این همه معضلات و دشواری ها در داخل کشور را باید رها کنیم و بیاییم به روز قدس بپردازیم، بله، اگر قرار باشد که ریشه‌های مشکلات در آنجا باشد، پس آنجا اولویت دارد".
وی ادامه داد که بحث روز قدس یا پرداختن به سایر مسائل امت مسلمه، در دین و فرهنگ ما اولویت دارد؛ چنان که آیات و روایات متعددی در این مورد وجود دارد.
رییس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در ادامه بیان ضرورت گرامی داشت از روز قدس، یادآور شد که "این یک فورمول و یک اصل است که اگر می‌خواهید در امنیت به سر ببرید، باید اول ناامنی را از محیط و اطراف خانه خود دور کنید. همچنین اگر می خواهید از نگاه سیاسی در یک وضعیت مطلوب به سر ببرید، باید شرایط سیاسی اطراف خانه خود را مطلوب بسازید". با این مقدمه، ایشان ادامه داد: "حالا بیاید این مسأله را در یک در سطح کلان بررسی کنیم، شما اگر بخواهید افغانستان در امنیت به سر ببرد، باید همسایه‌های (پاکستان، ایران و سایر همسایه‌های ما) نیز در امنیت بسر ببرند و اگر در اطراف افغانستان ناامنی بود، قطعا افغانستان هم ناامن خواهد شد، بر این اساس، اگر بخواهیم که منطقه‌ی ما امن شود، باید کُل جهان اسلام امن باشد".
آقای مزاری با اشاره به سرزمین‌های اشغالی فلسطین خاطرنشان کرد که اگر سرزمین های اشغالی و قدس ناامن باشد، ما هیچ وقت نمی توانیم توقع داشته باشیم که در امنیت بسر می بریم و این خواب و خیال است".
وی از برخی شخصیت ها، عناصر و جریاناتی انتقاد کرد که به محض مطرح شدن مسائل کشورهای اسلامی، می‌گویند که به ما ربط ندارد. آقای مزاری این حرف ها را غلط خواند.
رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان در تفهیم این که تحولات جهان اسلام به افغانستان نیز ارتباط دارد، به مسأله پیدایش داعش اشاره کرد و گفت: "سه سال قبل شخصیت‌های ما با بیان‌اینکه داعش مربوط عراق و سوریه است، حاضر نبودند که در رابطه با داعش و القاعده اظهار نظر کنند؛ درحالی که اگر این شخصیت‌ها آن زمان نسبت به‌ناامنی در عراق و سوریه حساس می بودند؛ امروز این ناامنی در داخل کشور پیدا نمی شد. اگر آن روز مردم ما علیه داعش می ایستادند، حرف می زدند و شعار می دادند و دشمن احساس می کرد که در افغانستان امنیت و فضا وجود ندارد، قطعا این ها برنامه نمی‌ریختند".
بزرگداشت از روز قدس، از نمادهای رسیدگی به مردم
با توجه به آنچه بیان شد، حجت الاسلام حسینی مزاری، یکی از اصول اسلامی و آموزه های ماه رمضان را اصلاح خود و رسیدگی به سایر مردم عنوان کرد و تأکید کرد که یکی از نمادهای رسیدگی به مردم، بحث بزرگداشت از روز قدس است.
وی خاطرنشان کرد: "ما در ماه رمضان می خواهیم به خدا نشان بدهیم، علاوه بر این که در راستای اصلاح خود کار کردیم و در رابطه با مباحث اقتصادی، فرهنگی و... پیرامون وضعیت همشهری های خود عمل کردیم، در رابطه با امت مسلمه هم بی خیال و بی مسئولیت نیستیم، ما سعی می کنیم این آموزه ها بعد از رمضان هم زنده بماند".
ایشان تأکید کرد که گرامی داشت از روز قدس یک آغاز است و در طول سال نیز باید این مسیر را پیمود و این فرهنگ را حفظ کرد.
آقای مزاری اضافه کرد که اما اگر رمضان تمام شد و ما موضوع قدس را کنار گذاشتیم و برگردیم به شرایط قبل از رمضان، معلوم است که این رمضان هیچ تأثیر گذاری نداشته و ما هیچ روند مثبتی را در آینده طی نخواهیم کرد.
وجود دشمنان در برابر حرکت های دینی، فکری و فرهنگی
رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان در ادامه سخنان خود به وجود دشمنان در برابر حرکت های دینی، فکری و فرهنگی به خصوص گرامی داشت از روز قدس اشاره کرد و این دشمنان را به‌چهار دسته تقسیم نمود.
آقای مزاری تصریح کرد که دسته اول دشمنان، چهره خود را از طریق رسانه‌ها و شبکه های مختلف اطلاعاتی نشان می دهند و تلاش می کنند عمل ما را تخریب کنند، در حالی که ما اصلاً از این گروه هیچ ترس و هراسی نداریم.
وی به آیه شریفی از قرآن کریم اشاره کرد و گفت: "خانه دشمن و سنگر و امکانات او بسیار است، اما ما این طرف خدای متعال را داریم. دشمن تمام تکیه خود را بر سنگری کرده که سُست تر از خانه عنکبوت است و ما هراسی از آن نداریم".
این عالم دینی یادآور شد که دسته دوم دشمنان را "مزدوران کم مزد" در داخل کشور تشکیل می دهد که از سفارت‌خانه‌ها و دفاتر دشمن پول می‌گیرند و مطالب و مقالاتی علیه حرکت‌های دینی ما می‌نویسند؛ چنان که در این اواخر مقالاتی علیه مجموعه ما یا مجموعه هایی دیگری که در مورد روز قدس کار می کنند، نوشتند. وی از نوشتن بعضی مقاملات علیه مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان و روز قدس به‌عنوان نمونه‌یی از این مقالات یاد کرد.
آقای مزاری خاطرنشان کرد که بعضی از دوستان تأکید دارند که چرا در برابر این مقالات واکنش نشان نمی دهید، اما خاطرنشان کرد که نیازی به واکنش نیست و با ذکر مثالی افزود: "نمی توان همانند سگی که پای کسی را دندان می گیرد، ما نیز پای آن را دندان بگیریم".
رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان از آدم‌های حسود به‌عنوان دسته سوم دشمنان یاد کرد و گفت که این افراد زمانی‌که می بینند شما فعال هستید؛ از هر گوشه‌یی حرف‌های بدی علیه شما می‌زنند.
وی آدم‌های جاهل را دسته چهارم دشمنان عنوان کرد و گفت که این آدم ها تحت تأثیر تبلیغات دشمن قرار می‌گیرند و به همین خاطر همانند شعارهای دشمن، در برابر ما قرار می‌گیرند و می گویند که "کشور ما با این همه گرفتاری، چه لزومی دارد که روز قدس مطرح شود و یا این که مردم ما این همه دچار ناامنی و فقر اند، چه لزومی دارد که شما مسئله سوریه، عراق، یمن، بحرین و سایر کشورها را مطرح می کنید!".
حجت الاسلام حسینی مزاری افزود، گاهی اوقات این فراد جاهل می‌گویند که آیا شما در رابطه با ناامنی های کشور نیز حرف می زنید که در رابطه با قدس حرف می‌زنید؛ در حالی که این مردم بی‌خبر اند که ایشان و مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در طول سال در رابطه با همه تحولات کشور حرف، مطلب و بیانیه دارد و در رابطه با مسایل داخلی و بین المللی، به‌عنوان یک جریان ولایی و به صورت حساس عمل کرده است.
بر اساس گفته‌های مزاری، زمانی که ما به‌عنوان یک جریان بسیار بزرگ در سطح کشور عمل می‌کنیم و دشمن هم به آن اعتراف می کند، معلوم است که در رابطه با کشور خود در سطوح‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، نظامی و امنیتی، حرف، برنامه، طرح، صحبت و اقدامات عملی داریم؛ همچنین در رابطه با جهان اسلام نیز ما مسوولیت و وظیفه داریم و این وظایف را برای ما قرآن و پیامبر اسلام(ص) تعیین کرده است که اگر به آن نپردازیم، با خدا و پیامبر مخالفت کرده‌ایم.
این آگاه دینی ـ سیاسی اضافه کرد که براساس آیات قرآن، زمانی که کسی در رابطه با مسایل دینی از شما یاری می‌طلبد، شما موظفید که یاری کنید و اگر یاری نکنید با حکم قرآن مخالفت کرده‌اید که پیامدهای خیلی دردناکی دارد.
وی با اشاره به آیه دیگری از قرآن کریم گفت که عواقب عدم اطاعت از امر خدا مشخص است. به عنوان مثال در یک آیه قرآن آمده "ما هر یک از آنان را به گناهان شان گرفتیم، بر بعضی از آنها طوفانی از سنگ ریزه فرستادیم، و بعضی از آنان را صیحه آسمانی فرو گرفت و بعضی دیگر را در زمین فرو بردیم و بعضی را غرق کردیم؛ خداوند هرگز به آن ها ستم نکرد، ولی آن ها خود ستم می‌کردند".
آقای مزاری افزود که قطعا اگر ما امروز به وظایف دینی خود عمل نکنیم، اولا به سرنوشتی گرفتار خواهیم شد که برادران مسلمان ما به آن گرفتار اند و از نگاه امنیتی، سیاسی و از نگاه شرعی نیز اگر به وظایف دینی خود عمل نکنیم، خداوند به ما پاسخ دردناک خواهد داد.
وی با اشاره به روایتی از امام جعفر صادق(ع) گفت که "اگر شما در حالی که توانایی دارید؛ اما به کمک برادر خود نشتابید، خداوند در دنیا و آخرت دست کمک خود را از شما برخواهد داشت".
رییس مرکز فعالیت های فرهنگی و اجتماعی تبیان در پایان خاطرنشان کرد؛ کسانی که در ماه رمضان به وظایف شان عمل کرده، در عرصه حضور پیدا نموده و روز قدس را تجلیل کردند، مطمین باشند که پاداش بی نهایت گرامی شامل حال شان می شود؛ خداوند از این ها راضی بوده و کمک شان خواهد کرد.
آقای مزاری بار دیگر از کسانی که در برگزاری روز قدس در افغانستان تلاش کردند و در راستای سازمان دهی مراسم این روز خوب درخشیدند، سپاس گزاری و قدردانی نمود و ابراز امیدواری کرد که با توجه به آموزه های ماه رمضان، در طول سال نیز در عرصه های مختلف سیاسی داخلی و بین المللی فعال باشند.
